Bahriye Sağ Kolağası Hüseyin Efendi; Hamidiye Etfal Hastanesi’nde İlk Pediatrik Fizyoterapi ve Ortez-Protez Uygulamaları

Amaç: Osmanlı Devletinde modern anlamda ilk pediatrik rehabilitasyon ve ortez-protez hizmetlerini başlatmış olan Bahriye Sağ Kolağası Hüseyin Efendi’yi araştırmak ve çalışmalarını sunmaktır.Yöntem: Çalışma için Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Kataloglarında tarama yapılmış, Hamidiye Etfal Hastanesinin hastane kayıtları incelenerek yapılan işler kayıt altına alınmıştır.Bulgular: Bahriye Sağkolağası Hüseyin Efendi miladi 1893 yılında Fransa’da aldığı ortez protez ve ameliyat cihazları eğitiminin ardından Hamidiye Etfal Hastanesinde pediatrik fizyoterapi ve rehabilitasyon biriminde görev almış, buradaki görevini 1908 yılına kadar sürdürmüş, hamidiye etfal hastanesinde ve tersane-i amirede alat-ı nazike imalathanesinde ortez ve pretez uygulamalarına devam etmiştir. Sonuç: Bahriye Sağ Kolağası Hüseyin Efendinin ve çağdaşı hekimlerin 1903-1908 yılları arasında gerçekleştirdiği uygulamalar, Türkiye’de günümüzdeki pediatrik fizyoterapinin başlangıç noktası olmuş, Hüseyin Efendinin yetiştirdiği öğrenciler ülkemizde ortez-protez mesleğinin başlamasını sağlamıştır.
Anahtar Kelimeler:

rehabilitasyon, ortez, protez

Navy Senior Captain Huseyin Efendi; The First Pediatric Rehabilitation and Orthosis-Prothesis Practices in Hamidiye Etfal Hospital

Aim: The aim of this research, research and present Navy Senior Captain Huseyin Efendi, who started the pediatric rehabilitation services in the modern sense in Ottoman EmpireMethod: The study was performed in the catalogs of the Turkish Republic Presidency State Archives and the hospital records of the Hamidiye Etfal Hospital were examined and the works were recorded.Results: Navy Senior Captain Hüseyin Efendi, after the orthosis prosthesis and surgical devices training he received in France in 1893, he worked in the pediatric physiotherapy and rehabilitation unit at Hamidiye Etfal Hospital, where he worked until 1908, in the hamidiye etfal hospital and the Golden Horn Shipyard (Tersane-i Amire) Fine Tools (alat-ı nazike) manufacturing facility for prosthesis applications Conclusion: The practices which performed by Navy Senior Captain Hüseyin Efendi in 1903-1908, today became the starting point for the pediatric physiotherapy in Turkey, which educates students in our country has led to the start of the orthotic prosthetic profession.

___

  • 1. Carter A. Pediatrik Fizyoterapinin Prensipleri, Porter S., Tidy’s Physiotherapy, Londra, Butterworth-Heinemann, 2003 pp:183-193.
  • 2. Bakewell S. Illustrations from the Wellcome Institute Library: Medical gymnastics and the Cyriax collection. Medical history 1997;41(04):487-495.
  • 2. Can F. Fizyoterapi ve Rehabilitasyonun Mesleki Gelişim Tarihçesi, İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2016;3:1-6
  • 3. Önal S. Sadettin Paşa'nın Anıları, İstanbul: Remzi Kitabevi, 2003.
  • 4. Arasıl T. Türkiye’de ve Dünyada Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyonun Durumu, Türk Fiz Tıp Rehab Derg 2008; 54 Özel Sayı 1: 1-3
  • 4. Tanaçan B. Türk Ortopedisinin Tarihçesi, Acta Orthop Traumatol Turc 1993;27:151-159
  • 5. Catalogue des instruments de chirurgie by L. Mathieu (Firm); Royal College of Surgeons of England, 1862, https://archive.org [internet]
  • 6. Bahriye nezareti “Bölüm mektubi defter” 1893, no. 773, sayfa 5
  • 7. İstatistik “Hamidiye Etfal Hastane-i Âlisi’nin geçen bir sene zarfındaki terakkiyatı”, 1903, 20 sayfa:47
  • 8. Turgut S. Hastane Tarihimizde Bir Kutup Yıldızı: Hamidiye Etfal Hastanesi, Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, s:50-51, 2010.
  • 9. Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivleri (1906) BOA. Y. MTV. 291/83, 25 L. 1324