Postpartum dönemde annelerin taburculuk öncesi yenidoğan bakımına ilişkin bilgi düzeyleri, gereksinimleri ve ilişkili faktörler

Amaç: Bu araştırma, postpartum dönemdeki annelerin taburculuk öncesi yenidoğan bebeğin bakımına ilişkin bilgi düzeylerini, gereksinimlerini ve ilişkili faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı. Yöntem: Araştırmanın örneklemini 1 Nisan- 1 Ağustos 2017 tarihlerinde araştırmaya katılmayı kabul eden postpartum dönemdeki 288 oluşturdu. Araştırma verileri literatürden faydalanılarak hazırlanan “Postpartum Dönemde Annelerin Taburculuk Öncesi Yenidoğan Bakımına İlişkin Bilgi Düzeyleri ve Gereksinimleri Anket Formu” kullanılarak toplandı. Veriler yüzdelik oranları ve hesaplanan ortalama bilgi puanı üzerinden sunuldu. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik, ortalama, t-testi, Oneway Anova ve regresyon analizi kullanıldı. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 28.2± 6.4, %52.4’ü ilköğretim mezunu, %79.2’si ev hanımı, %39.6’sı primipardır. Annelerin %76.0’sı bir sağlık kuruluşunda takip edilmiş, %21.9’u yenidoğan bakımı konusunda bir sağlık kuruluşundan eğitim aldı. Katılımcıların %10.8’i yenidoğan bakımında güçlük yaşayacağını düşünmektedir. Taburculuk öncesinde annelerin %20’sinin emzirme, %6’sının banyo yaptırma ve %5’inin kolik ağrısıyla baş etme konusunda bilgi almak istedikleri belirlendi. Katılımcıların bebek bakım bilgi puanları ortalaması 71.7± 1.8 (min:0- maks:100) olarak bulundu. Annelerin bilgi puanı ortalaması en yüksek bebekte tehlike işaretleri konusunda iken en düşük ortalamanın bebek beslenmesi konusunda olduğu belirlendi. Yenidoğan bakım bilgisi toplam puan üzerinde annenin kaçıncı çocuğa sahip olduğu ve eğitim düzeyinin etkili olduğu (p<0.05) belirlendi. Sonuç: Bu araştırmada postpartum dönemdeki annelerin yenidoğan bakımı konusundaki bilgi düzeyleri yeterli bulundu. Katılımcıların eğitim düzeyi ve sahip oldukları çocuk sayısının bilgi düzeylerini etkilediği belirlendi. Annelerin en çok bilgi alma ihtiyacı duyduğu konunun yenidoğan beslenmesi olduğu sonucuna ulaşıldı.

Anahtar Kelimeler:

Bilgi, Postpartum Dönem, Yenidoğan, bebek bakımı

Knowledge, needs and related factors of newborn care among postnatal mothers before discharge

Aim: This descriptive study was performed to determine the knowledge, needs and related factors of postpartum women about newborn care before their discharge from hospital. Methods: The study was carried on 288 postpartum women accepting to participate in the study between 01 April and 01 August 2017. Data was gathered along with “Knowledge and Needs Scale of Postpartum Women about Newborn Care”, created by the researchers in light of the literature. Data was represented by the percentage frequencies and the mean knowledge score was calculated. Obtained data was analyzed with percentage, mean, t test, One- way ANOVA and regression analysis. Results: Of all the participants, the average age was 28.2± 6.4, while 52.4% of them was primary school graduates, 79.2% housewives and 39.6% primipara, respectively. Seventy-six percent of the women were followed in a health center and 21.9% received education regarding infant care in a health care center. Ten-point eight percent of the women thought that they would have trouble in caring their infants. Of all the women, 20%, 6% and 5% wanted to get informed regardingthe issues of breastfeeding, bathing and coping with colic respectively. The mean score for knowledge of newborn care was 71.7± 1.8 (range: 0- 100). The women got the highest mean knowledge score for neonatal danger sings and the lowest mean knowledge score for newborn nutrition. Number of children and education were found to have a significant effect on knowledge of newbron care (p<0.05). Conclusion: The postpartum women included in the study had sufficient knowledge about newborn care. Number of children and education were effective in this knowledge. The women needed information about newborn nutrition the most.

Keywords:

Knowledge, postpartum period, newborn, infant care,

PDF

___

1. Shrestha T, Bhattarai SG, Silwal K. Knowledge and practice of postnatal mother in newborn care. Journal of Nepal Medical Association 2013;52(190):372-377. 2. Darmstadt GL, Bhutta ZA, Cousens S, Adam T, Walker N, de Bernis L. Evidence-based, cost-effective interventions: how many newborn babies can we save? Lancet 2005; 365(9463):977-988.
3. Önsüz MF, Köse OÖ, Demir F. Hastanede takipli gebelerin yenidoğan bakımı ile ilgili bilgi düzeyleri ve etkileyen faktörler. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2014; 15(3): 99-104.
4. Yıldız D. Doğum sonrası dönemde annelerin bebek bakımı konusunda danışmanlık gereksinimleri ve yaklaşımlar. Gülhane Tıp Dergisi 2008; 50: 294-298.
5. Taşkın L. Doğum Sonu Dönem. Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. XIII. Basım, Ankara, Akademisyen Tıp Yayınevi, 2016: 554-555.
6. Bang AT, Bang RA, Reddy MH, Deshmukh MD, Baitule SB. Reduced incidens of neonatal mortalities: effect of home-based neonatal care in rural Gadchiroli, India. J Perinatol 2005;25: 51-61.
7. Beydağ KD. Doğum sonu dönemde anneliğe uyum ve hemşirenin rolü. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6(6): 479-484.
8. Altuntuğ K, Acar A. Doğum sonu dönemde primipar anne ve ebe/hemşirelerin eğitim önceliklerinin karşılaştırılması. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2011;20(4): 163-169.
9. Ruchala PL. Teaching new mothers: priorites of nurses and postpartum women. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs 2000; 29(3): 265-273.
10. Beger D, Cook CA. Postpartum teaching priorities: the viewpoints of nurses and mothers. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs 1998; 27(2): 161-168.
11. WHO (2002b). Essential Newborn Care and Breast Feeding. World Health Organization (Europe), Copenhagen. Erişim yeri: https://www.sbp.com.br/pdfs/who_essential_newborn_care_and_bf.pdf, Erişim Tarihi: 15.02.2017. 12. WHO (2013). Postnatal care of the mother and newborn Erişim yeri: http://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/postnatal-care-recommendations/en/ Erişim tarihi: 30.12.2016.
13. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı (2015). Temel Yenidoğan Bakımı. Erişim yeri: http://cocukergen.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/Kitaplar/b_c_e_i_p/temel_yenidogan_bakimi.pdf. Erişim tarihi: 10.02.2017.
14. Kahraman S, Kabalcıoğlu F ve Ersin F. Şanlıurfa’daki Gebelerin Bebek Bakımına İlişkin Bilgi Düzeyleri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 2016; 16(36): 79-97. 15. Senarath U, Fernando DN, Vimpani G, Rodrigo I. Factors associated with maternal knowledge of newborn care among hospital-delivered mothers in Sri Lanka. Trans R Soc Trop Med Hyg 2007; 101(8):823-830. 16. Staiman A, Crawford BD, McLain KK, Gattari TB, Mychaliska KP. Evaluating Educational Needs of Parents at Newborn Discharge: A Pilot Study. Hospital Pediatrics 2016; 6(5):310-314.
17. Castalino F. Nayak BS, D'Souza A. Knowledge and practıces of postnatal mothers on newborn care ın tertıary care hospıtal of udupı dıstrıct. Nitte University Journal of Health Science 2014; 4(2): 98-101.
18. Uslu S, Can E, Özdemir H, Bülbül A. Bir yenidoğan ünitesinde annelerin anne sütü ile beslenme bilgi düzeyleri. Çocuk Dergisi 2010;10(2):82-85. 19. Dayaratne N, de Silva G. Knowledge on newborn care among postnatal mothers of term babies with birth weights 2.5 kg or more at the De Soysa Hospital for Women, Colombo, Sri Lanka. Journal of Child Health 2016; 45(4): 271-275.
20. Laantera S, Pietila AM, Polkki T. Knowledge of breastfeeding among pregnant mothers and fathers. The Journal of Perinatal & Neonatal Nursing 2010; 24 (4):320–329.
21. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2013 Ana Rapor, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Ankara, Türkiye. Erişim yeri: http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2013/rapor/TNSA_2013_ana_rapor.pdf Erişim tarihi: 24.12.201722. Rama R, Gopalakrishnan S, Udayshankar PM. Assessment of knowledge regarding new-born care among mothers in Kancheepuram district, Tamil Nadu. International Journal of Community Medicine and Public Health 2014;1(1):58-63.
23. Kibaru EG, Otara AM. Knowledge of neonatal danger signs among mothers attending well baby clinic in Nakuru Central District, Kenya: cross sectional descriptive study. BMC Research Notes 2016; 9:481.
24. Misgna HG, Gebru HB, Birhanu MM. Knowledge, practice and associated factors of essential newborn care at home among mothers in Gulomekada District, Eastern Tigray, Ethiopia, 2014. BMC Pregnancy Childbirth 2016; 16: 144.
25. Lafçı D, Erdem E. Traditional practises regarding mother and infant care of 15-49 year old married women in the postpartum period. Gaziantep Medical Journal 2014;20(3):226-236.
26. WHO (1998). Care of the Umbilical Cord: a review of the evidence. World Health Organization, Geneva. Erişim yeri: WHO/RHT/MSM/98.4. Erişim tarihi: 12.01.2017
27. Altuntuğ K, Acar A. Doğum sonu dönemde primipar anne ve ebe/hemşirelerin eğitim önceliklerinin karşılaştırılması. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2011; 20(4):163-169.
28. Arslan F. Primipar annelere gebelikte ve doğum sonu bebek bakımı konusunda verilen danışmanlık ve eğitim hizmetinin yaşam kalitesi üzerine etkisinin belirlenmesi (Doktora Tezi), Sevgi Hatipoğlu, Yayınlanmamış tez, Ankara 2001.
29. Doğan N, Yiğit R, Erdoğan S. Annelere Doğum Öncesinde Verilen Yenidoğan Bakımı ile İlgili Eğitimin Doğum Öncesi ve Doğum Sonrasında Değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;6 (3):10-18.