Bilgehan AÇIKGÖZ, Ayşegül EKEMEN, İşıl ZORLU, Nehir Aslan YÜKSEL, Ferruh Niyazi AYOĞLU

Tıp öğrencilerinde uzmanlaşma eğilimi, uzmanlık alan seçimi ve etkileyen faktörler

Amaç: Uzmanlaşma eğilimi ve uzmanlık alanı seçimi tıp öğrencileri ve hekimlerin kariyer planlamalarının iki temel unsurudur ve kariyer planlamasına yönelik tercihler tıp eğitimi sırasında şekillenmektedir. Bu çalışma tıp fakültesi öğrencilerinin kariyer planlamaları ve etkileyen faktörleri değerlendirmek amacıyla planlanmıştır. Yöntem: Kesitsel tipteki çalışma 798 tıp öğrencisinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Öğrencilerin %85,7’sinin kariyer planı uzmanlaşmaktır. Uzmanlaşma isteği kadınlarda, preklinik dönemde, aile ve akrabalarında hekim ve/veya uzman hekim bulunanlarda diğerlerinden daha yüksektir. En çok tercih edilen uzmanlık alanları Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum ile Ruh Sağlığı ve Hastalıklarıdır. Uzmanlık yönünde kariyer planlaması yapan öğrencilerde temel gerekçeler “mesleki tatmin sağlayacak spesifik bir alanda çalışma isteği”, “statü ve kariyer beklentisi” ile “maddi kaygılar” iken, pratisyen hekimlik yönünde kariyer planlaması yapan öğrencilerde temel gerekçeler “Tıpta Uzmanlık Sınavının varlığı”, “Asistanlık sürecinin zorluğu“ ve “Ülkemizdeki sağlık politikalarıdır”. Sonuç: Hekimlerin uzmanlaşma eğilimlerinin tespit edilmesi ve tartışılması sağlık insangücü planlamasında önemli rol oynayacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Tıp fakültesi, öğrenci, uzmanlık

Specialization tendency, specialty choise and affective factors in medical students

Aim: Specialization tendency and choice of specialty are two essential issues in career planning of medical students and physicians, and career-planning preferences are shaped during medical education. Methods: This cross-sectional study was planned to evaluate the career-planning and affective factors among medical students and performed with the participation of 798 medical students. Results: First of all, 85,7% of the students had specialization tendency in their career plans. Among the female students; specialty determining was observed higher in female students, preclinic students and who have physicians and/or specialist in their family and relations than other groups of students. The most preferred specialties are pediatrics, gynecology and obstetrics and psychiatry. While the main causes for students who are planning career in a specialty are “to desire to working in a specific area provide professional satisfaction”, “status and career expectancy” and “concern for income”, the main causes for students who are planning career in general practioner are “existence of Medical Specialty Examination”, “difficulty of residency period” and “national health politics”. Conclusion: Identifying and discussing the specialization tendency of physicians will play an important role in health workforce planning.

Keywords:

Medical faculty, student, specialization,

PDF

___

1. Sağlik Bakanlığı. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2017 Haber Bülteni. www.saglik.gov.tr. Erişim Tarihi: 01.12.2018.
2. Köksal S, Vehid S, Tunçkale A, Çerçel A, Erginöz E, Kaypmaz A, Sipahioğlu F, Özbal AN. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi öğrencilerinin tıp eğitimi ve mezuniyet sonrası ile ilgili tutumları. Cerrahpaşa Tıp Dergisi 1999;30(4):251-258.
3. Bakır B. Bir tıp fakültesi öğrencilerinin mezuniyet sonrası beklentileri. Toplum ve Hekim 1994;9(60):63-67.
4. Dikici MF, Yaris F, Topsever P, Filiz TM, Gurel FS, Cubukcu M, Gorpelioglu S. Factors affecting choice of speciality among first-year medical students of four universities in different regions of Turkey. Croatian Medical Journal 2008;49:415-420.
5. Ergin A, Dikbaş E, Bozkurt Aİ, Atçeken G, Gürbüz H, Yılmaz C, Çölbe SN, Taşçı U, Güldamla L, Demircan Hİ. Tıp fakültesi öğrencilerinin mezuniyet sonrası kariyer seçimi ve etkileyen faktörler. Tıp Eğitimi Dünyası 2011;32(32):8-17.
6. Dörtyol BG. Tıp fakültesi son sınıf öğrencilerinin mezuniyet sonrası ile ilgili düşünceleri, kariyer seçimleri ve etkileyen faktörler. Tıp Eğitimi Dünyası 2017;16(50):12-21.
7. Kara İH, Çelik S, Keyif MF, Demir A, Baltacı D, Mayda AS. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi 5. ve 6. sınıf öğrencilerinin brans tercihleri ve Tıpta Uzmanlık Sınavı’na bakışlarının incelenmesi. Konuralp Tıp Dergisi 2014;6(2):11-18.
8. Kiolbassa K, Miksch A, Hermann K, Loh A, Szecsenyi J, Joos S, Goetz K. Becoming a general practitioner-Which factors have most impact on career choice of medical students? BMC Family Practice 2011;12:25-31.
9. Lambert TW, Smith F, Goldacre MJ. Career speciality choice of UK medical graduates of 2015 compared with earlier cohorts: questionnaire surveys. BMJ 2018;94:191-197.
10. Lefevre JH, Roupret M, Kerneis S, Karila L. Career choices of medical students: a national survey of 1780 students. Medical Education 2010;44:603-612.
11. Gouda P, Fanous S, Sloane PA, Murphy AW. Medical student and general practitioner perceptions of challenges in general practice in Ireland. Irish Medical Journal 2016;109(5):414.
12. Jaafar R, Ahmed Z. Career preferences of medical students in a community-oriented medical school. Annals of Network of Community Oriented Education 1993;6:301-310.
13. Dambisya Y. Career intentions of UNITRA medical students and their perceptions about the future. Education for Health 2003;16:286-297.
14. Petrides KV, McManus IC. Mapping medical careers: questionnaire assessment of career preferences in medical school applicants and final-year students. BMC Medical Education 2004;4:4-18.
15. Newton DA, Grayson MS, Thompson LF. The variable influence of lifestyle and income on medical students’ career specialty choices: Data from two U.S. medical schools, 1998-2004. Academic Medicine 2005;80(9):809-814.
16. Dorsey ER, Jarjoura D, Rutecki GW. The influence of controllable lifestyle and sex on the specialty choices of graduating U.S. medical students, 1996-2003. Academic Medicine 2005;80(9):791-796.
17. Girasec E, Molnar R, Eke E, Szocska M. The medical career choice motivations results from a Hungarian study. Central Eurpean Jornal of Medicine 2011;6(4):502-509.
18. Alshahrani M, Dhafery B, Al Muhlim M, Alkhadra F, Al Bagshi D, Bukhamsin N. Factors influencing Saudi medical students and interns’ choice of future speciality: A self-administered questionnaire. Advances in Medical Education and Practice 2014;5:397-402.
19. Campos D, Senf J, Kutob R. Comments heard by U.S. medical students about family practice. Family Medicine 2003;35:573-578.
20. Querido SJ, Vergouw D, Wigersma L, Batenburg RS, De Rond MEJ, Ten Cate OTJ. Dynamics of career choice among students in undergraduate medical courses. A BEME systematic review: BEME Guide No 33. Medical Teacher 2016;38(1):18-29.
21. Huda N, Yousuf S. Career preference of final year medical students of Ziauddin Medical University. Education for Health 2006;19(3):345-353.
22. Manca D, Varnhagen S, Brett-MacLean P, Allan G, Szafran O, Ausford A, Rowntree C, Rumzan I, Turner D. Rewards and challenges of family practice: Web-based survey using the Delphi Method. Canadian Family Physician 2007;53:277-286.
23. Scott I, Wright B, Brenneis F, Brett-MacLean P, McCaffrey L. Why would I choose a career in family medicine?: Reflections of medical students at 3 universities. Canadian Family Physician 2007;53:1956-1957.
24. Starfield B. A new paradigms for quality in primary care. British Journal of General Practice 2001;51:303-309.
25. Kara İH, Üzüm HG, Deler MH, Yılmaz A, Baltacı D, Gürel FS. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi internlerinin branş tercihleri ve TUS kazanma durumlarının incelenmesi. Eurasian Journal of Family Medicine 2013;2(1):11-18.
26. Tekin Ç, Güneş G, Türkol E. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin tıpta uzmanlık tercihleri ve etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;1:5-10.
27. van Dee V, van der Klis BM, van Dijk MR. Career development of medical school graduates: comparison of medical students from Utrecht, Lieden and Groningen. Nederland Tijdschrift voor Geneeskunde 2017;160(0):D504. (abstract in English)
28. Baboolal NS, Huchhinson GA. Factors affecting future choice of specialty among first-year medical students of the University of the West Indies, Trinidad. Medical Education 2007;41:50-56.
29. Reed V. Fischer BB. Career obstacles for women in medicine: An overview. Medical Education 2001;35:139-147.