Mehtap AKÇA, Berfin ÖZGÖKÇE ÖZMEN, Nihan ÖZEL ERÇEL, Necdet KUYUCU

Çocuklarda COVİD-19 ile ilişkili Çoklu Sistemik İnflamatuvar Sendrom

Amaç: SARS-CoV-2 ile ilişkili çoklu sistemik inflamatuvar sendrom tehlikeli ve ölümcül olarak seyredebilen yeni bir pediatrik hastalıktır. Kliniğimizde COVID-19 ile ilişkili Çoklu Sistemik İnflamatuvar Sendrom (MIS-C) tanısı alan çocukların klinik özelliklerini ve kısa dönem sonuçlarını tanımlamayı amaçladık. Yöntem: Hastanemiz Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Covid polikliniği ve Çocuk Acil polikliniğine 01.10.2020 ile 29.12. 2021 tarihleri arasında başvuran 1ay-18 yaş aralığında yer alan MIS-C tanısı alan 30 hasta dosyaları ve tıbbi kayıtları geriye dönük olarak tarandı. Hastaların demografik bilgileri, klinik bulguları, laboratuvar değerleri, Ekokardiyografi (EKO) bulguları ve tedavi şekilleri kaydedildi. Bulgular: Hastaların %60’ı (n= 18) erkeklerden oluşmaktadır. Yaş ortalamaları 8.07±4.38 yıl idi (1-16 yıl). Hastaların %83.3’ü (n=25) Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Servisi’ne, %16.7'si (n=5) Çocuk Yoğun Bakım Ünitesi’ne yatırıldı. Hastaların %66.6 (n=20)‘sında aile içi temas, %3.3’ünde (n=1) aile dışı temas saptanırken, %30’unda (n=9) herhangi bir temas öyküsü alınmadı. Hastaların %96.6’sında (n=29) COVID-19 antikor pozitif olup yalnızca 1 hastada COVID-19 Rt-PCR (gerçek zamanlı polimeraz zincir reaksiyonu) pozitif saptandı. Başvuru anında hastaların %3.3’ünde (n=1) ateş ve öksürük, %6.6’sında (n=2) ateş, öksürük ve nefes darlığı, %63.3’ünde (n=19) ateş, öksürükle beraber döküntü, konjonktivit, lenfadenopati varken ayrıca %13.3’ünde (n=4) solunum yetmezliği, %13.3’ünde (n=4) de karın ağrısı eşlik ediyordu. Sonuç: COVID-19 ilişkili MIS-C’nin sağlıklı çocuklarda ve ergenlerde ciddi ve hayatı tehdit eden hastalığa yol açabileceği literatürde gösterilmiştir. COVID-19’un klinik bulgularının anlaşılmaya çalışıldığı salgın sürecinde MIS-C’nin geniş bir klinik spektrum gösterdiği ve farklı klinik sistem patolojileriyle hastaların başvuracağı ayırıcı tanıda akılda tutulmalıdır

Anahtar Kelimeler:

COVID-19, MIS-C, çocuk

PDF

___

1. Eurosurveillance Editorial Team. Note from the editors: World Health Organization declares novel coronavirus (2019-nCoV) sixth public health emergency of international concern. Euro Surveill. 2020;25(5):200131e. doi:10.2807/1560-7917.ES.2020.25.5.200131e
2. Ladhani SN, Amin-Chowdhury Z, Davies HG, et al. COVID-19 in children: analysis of the first pandemic peak in England. Arch Dis Child. 2020;105(12):1180-1185. doi:10.1136/archdischild-2020-320042
3. Parri N, Lenge M, Buonsenso D; Coronavirus Infection in Pediatric Emergency Departments (CONFIDENCE) Research Group. Children with Covid-19 in Pediatric Emergency Departments in Italy. N Engl J Med. 2020;383(2):187-190. doi:10.1056/NEJMc2007617
4. Wu Z, McGoogan JM. Characteristics of and Important Lessons From the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak in China: Summary of a Report of 72 314 Cases From the Chinese Center for Disease Control and Prevention. JAMA. 2020;323(13):1239-1242. doi:10.1001/jama.2020.2648
5. Bi Q, Wu Y, Mei S, et al. Epidemiology and transmission of COVID-19 in 391 cases and 1286 of their close contacts in Shenzhen, China: a retrospective cohort study [published correction appears in Lancet Infect Dis. 2020 Jul;20(7):e148]. Lancet Infect Dis. 2020;20(8):911-919. doi:10.1016/S1473-3099(20)30287-5
6. Sinha IP, Harwood R, Semple MG, et al. COVID-19 infection in children. Lancet Respir Med. 2020;8(5):446-447. doi:10.1016/S2213-2600(20)30152-1
7. Nikolopoulou GB, Maltezou HC. COVID-19 in Children: Where do we Stand?. Arch Med Res. 2022;53(1):1-8. doi:10.1016/j.arcmed.2021.07.002
8. Li H, Liu Z, Ge J. Scientific research progress of COVID-19/SARS-CoV-2 in the first five months. J Cell Mol Med. 2020;24(12):6558-6570. doi:10.1111/jcmm.15364
9. Dorjee K, Kim H, Bonomo E, Dolma R. Prevalence and predictors of death and severe disease in patients hospitalized due to COVID-19: A comprehensive systematic review and meta-analysis of 77 studies and 38,000 patients. PLoS One. 2020;15(12):e0243191. Published 2020 Dec 7. doi:10.1371/journal.pone.0243191
10. Chen J, Jiang Q, Xia X, et al. Individual variation of the SARS-CoV-2 receptor ACE2 gene expression and regulation. Aging Cell. 2020;19(7):e13168. doi:10.1111/acel.13168
11. Felsenstein S, Hedrich CM. COVID-19 in children and young people. Lancet Rheumatol. 2020;2(9):e514-e516. doi:10.1016/S2665-9913(20)30212-5
12. Lee PI, Hu YL, Chen PY, Huang YC, Hsueh PR. Are children less susceptible to COVID-19?. J Microbiol Immunol Infect. 2020;53(3):371-372. doi:10.1016/j.jmii.2020.02.011
13. Lee PI, Hu YL, Chen PY,Huang YC, Hsueh PR. Are children less susceptible to COVID-19? Microbiol Immunol Infect. 2020;53(3):371-372. doi:10.1016/j.jmii.2020.02.011
14. Fang F, Luo XP. [Facing the pandemic of 2019 novel coronavirus infections: the pediatric perspectives]. Zhonghua Er Ke Za Zhi. 2020 Feb 2;58(2):81-85. Chinese. doi: 10.3760/cma.j.issn.0578-1310.2020.02.001.
15. Bunyavanich S, Do A, Vicencio A. Nasal Gene Expression of Angiotensin-Converting Enzyme 2 in Children and Adults. JAMA. 2020;323(23):2427-2429. doi:10.1001/jama.2020.8707
16. National Center for Immunization and Respiratory Diseases (NCIRD), Division of Viral Diseases. CDC COVID-19 Science Briefs [Internet]. Atlanta (GA): Centers for Disease Control and Prevention (US); 2020-. Science Brief: Transmission of SARS-CoV-2 in K-12 Schools and Early Care and Education Programs – Updated. [Updated 2021 Dec 17]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK570438/
17. Luca Cristiani, Enrica Mancino, Luigi Matera et all European Respiratory Journal 2020 55: 2000749; doi: 10.1183/13993003.00749-2020.
18. de Bree LCJ, Koeken VACM, Joosten LAB, et al. Non-specific effects of vaccines: Current evidence and potential implications. Semin Immunol. 2018;39:35-43. doi:10.1016/j.smim.2018.06.002
19. Benn CS, Netea MG, Selin LK, Aaby P. A small jab - a big effect: nonspecific immunomodulation by vaccines. Trends Immunol. 2013;34(9):431-439. doi:10.1016/j.it.2013.04.004
20. Jin XM, Xu X. [The Society of Pediatrics, Chinese Medical Association-an intensive training programme for developmental and behavioral pediatrics]. Zhonghua Er Ke Za Zhi. 2013 Nov;51(11):879-80. Chinese.
21. Karbuz A, Akkoc G, Bedir Demirdag T, et al. Epidemiological, Clinical, and Laboratory Features of Children With COVID-19 in Turkey. Front Pediatr. 2021;9:631547. Published 2021 May 7. doi:10.3389/fped.2021.631547
22. Lu X, Zhang L, Du H, et al. SARS-CoV-2 Infection in Children. N Engl J Med. 2020;382(17):1663-1665. doi:10.1056/NEJMc2005073
23. Dong Y, Mo X, Hu Y, et al. Epidemiology of COVID-19 Among Children in China. Pediatrics. 2020;145(6): e20200702. doi:10.1542/peds.2020-0702
24. Ding Y, Yan H, Guo W. Clinical Characteristics of Children With COVID-19: A Meta-Analysis. Front Pediatr. 2020;8:431. Published 2020 Jul 3. doi:10.3389/fped.2020.00431
25. Hoang A, Chorath K, Moreira A, et al. COVID-19 in 7780 pediatric patients: A systematic review. E Clinical Medicine. 2020;24:100433. Published 2020 Jun 26. doi:10.1016/j.eclinm.2020.100433
26. Korkmaz MF, Türe E, Dorum BA, Kılıç ZB. The Epidemiological and Clinical Characteristics of 81 Children with COVID-19 in a Pandemic Hospital in Turkey: an Observational Cohort Study. J Korean Med Sci. 2020;35(25):e236. Published 2020 Jun 29. doi:10.3346/jkms.2020.35.e236
27. Cura Yayla BC, Özsürekçi Y, Aykaç K, et al. Characteristics and Management of Children with COVID-19 in Turkey. Balkan Med J. 2020;37(6):341-347. doi:10.4274/ balkanmedj.galenos.2020.2020.7.52
28. Mustafa NM, A Selim L. Characterisation of COVID-19 Pandemic in Paediatric Age Group: A Systematic Review and Meta-Analysis. J Clin Virol. 2020;128:104395. doi:10.1016/j.jcv.2020.104395