1924-2018 Ortaokul Matematik Öğretim Programlarının Geometrik Düşünme Alışkanlıkları Bakımından İncelenmesi

Bu çalışmanın amacı, Cumhuriyetin ilanından günümüze (1924-2018) ortaokul matematik öğretim programları geometri ve ölçme öğrenme alanındaki kazanımları, geometrik düşünme alışkanlıkları bakımından incelemektir. Araştırma, Cumhuriyet döneminde uygulanan 1924, 1930, 1938, 1949, 1951, 1962, 1970, 1988, 1995, 1997, 2002, 2005, 2009, 2013, 2015 ve 2018 ortaokul matematik öğretim programlarını kapsamaktadır. Bu on altı öğretim programında geometri ve ölçme öğrenme alanındaki kazanımlar geometrik düşünme alışkanlıkları bakımından incelenmiştir. Bu incelemede ortaokul matematik öğretim programları değerlendirilirken Driscoll, DiMatteo, Nikula ve Egan’ın (2007) önerdiği ilişki kurarak muhakeme etme, geometrik fikirlerin genelleştirilmesi, değişmeyenlerin incelenmesi ile keşfetme ve yansıma dengesi kurma şeklindeki alışkanlık sınıflandırması temel alınmıştır. Bu araştırmanın sonucunda 2005 yılına kadar uygulanan ortaokul matematik öğretim programlarının geometri ve ölçme öğrenme alanına ilişkin kazanımlarının ağırlıklı olarak ilişki kurarak muhakeme etme alışkanlığını kazandırmaya yönelik olduğu, 2005 ve sonrası uygulanan ortaokul matematik öğretim programlarının geometri ve ölçme öğrenme alanı kazanımlarının ise tüm geometrik düşünme alışkanlıklarını kazandırmaya dönük olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler:

Geometrik düşünme, geometrik düşünme alışkanlıkları, ortaokul matematik öğretim programları

Examining Middle School Mathematics Curriculum from 1924 to 2018 with Respect to Geometric Habits of Mind

The purpose of the study was to examine the intended learning outcomes in geometry and measurement learning areain the middle school mathematics curriculum which were applied from 1924 to 2018 with respect to geometric habits of mind. This research covered the 1924, 1930, 1938, 1949, 1951, 1962, 1970, 1988, 1995, 1997, 2002, 2005, 2009, 2013, 2015 and 2018 middle school mathematics curriculum implemented during the Republican period. The intended learning outcomes in these sixteen mathematics curriculums were examined with respect to geometric habits of mind.In particular, they were examined based on the framework proposed by Driscoll, DiMatteo, Nikula and Egan (2007) for the geometric habits of minds (i.e. reasoning with relationships, generalizing geometric ideas, investigating invariants and balancing exploration and reflection). The findings of this study showed that the learning outcomes in the middle school mathematics curriculums applied until 2005 were predominantly aimed at acquiring the habit of reasoning with relationships, whereas the mathematics curriculums applied in 2005 and after were aimed at gaining all types of geometric habits of minds.

Keywords:

Geometric thinking, geometric habits of mind, middle school mathematics curriculum,

PDF

___

Ahuja, O. P. (1996). An investigation in the geometric understanding among elementary preservice teachers. ERA-AARE Conference. Singapore, 29 November. 1 Haziran 2017 tarihinde https://www.aare.edu.au/data/publications/1996/ahujo96485.pdf adresinden ulaşıldı.
Bal, A. P. (2012). Öğretmen adaylarının geometrik düşünme düzeyleri ve geometriye yönelik tutumları. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 22-24.
Balcı, A., Coşkun, E. ve Tamer, M. (2012). Cumhuriyet dönemi Türkçe dersi öğretim programlarının genel amaçları bakımından değerlendirilmesi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1 (1), 1-13.
Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (1992). Qualitative research for education. An introduction to theory and methods. Boston, MA: Allyn & Bacon.
Bozkurt, A.ve Koç, Y. (2012). İlköğretim matematik öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin prizma kavramına dair bilgilerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2941-2952.
Bülbül, B. Ö. (2016). Matematik öğretmeni adaylarının geometrik düşünme alışkanlıklarını geliştirmeye yönelik tasarlanan öğrenme ortamının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Costa, A. L.& Kallick, B. (2008). Learning and leading with habits of mind: 16 Essential characteristics for success, Association for Supervision and Curriculum Development 1703 N. Beauregard St. Alexandria, USA.
Costa, A. L., & Kallick, B. (2000). Discovering and exploring habits of mind. Alexandria, VA: Association for Supervision and Currculum Development.
Cuoco, A., Goldenberg, E. P., & Mark, J. (2010). Contemporary curriculum issues: Organizing a curriculum around mathematical habits of mind. Mathematics Teacher, 103(9), 682-688.
Danışman, Ş. ve Karadağ, E. (2015). Öğrenme alanları ve kazanımlar bağlamında 2005 ve 2013 beşinci sınıf matematik öğretim programlarının karşılaştırılması. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 3(6), 380-398.
Dindyal, J. (2003). Algebraic thinking in geometry at high school level. Unpublished Doctoral Dissertations Illinois State Universty.
Driscoll, M., DiMatteo, R. W., Nikula, J.& Egan, M. (2007). Fostering geometric thinking. A guide for teachers, grades 5-10. Portsmouth: Heinemann.
Ersoy, E. & Baser, N. (2013). Matematiksel düşünme ölçeğinin geliştirilmesi. [The development of mathematical thinking scale] Kastamonu Education Journal, 21(4), 1471-1486.
Erşen, Z. B. (2017). Onuncu sınıf fen lisesi öğrencilerinin geometrik düşünme alışkanlıkları ve geometriye yönelik tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. SDU International Journal of Educational Studies, 4(2), 71-85.
Girgin, Y. (2011). Cumhuriyet dönemi (1929-1930, 1949,1981) Ortaokul Türkçe öğretimi programlarının içerik, genel ve özel amaçlarıyla karşılaştırmalı gelişim düzeyi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (1), 11-27.
Goetz, J. & LeCompte, M. (1984). Data collection strategies, In J. Goetz & M. LeCompte (Eds.), Ethnography and Qualitative Design in Educational Research (pp.l07-163). San Diego. CA: Academic Press.
Goldenberg, E. P. (1996). "Habits of mind” as an organizer for the curriculum. Journal of Education, 178(1), 13-34.
Goldenberg, E. P., Mark, J.& Cuoco, A. (2010). Contemporary curriculum issues: An algebraic‐habits‐of‐mind perspective on elementary school. Teaching Children Mathematics, 16(9), 548-556.
Goldenberg, E.P., Cuoco, A.A. ve Mark, J. (1998). A role for geometry in general education. In R. Lehrer & D. Chazan (Eds.) Designing Learning Environments for Developing Understanding of Geometry and Space. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, 3-44.
Gökdemir, A. (2013). 1924' den günümüze ilköğretim sosyal bilgiler programlarındaki hukuk konularının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi) Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Henderson, P. B., Marion, B. Fritz, S. J., Riedesel, C., Hamer, J. & Scharf, C. (2004). Materials development in support of mathematical thinking. 15 Haziran 2017 tarihinde http://www.cs.geneseo. edu/~baldwin/math-thinking/iticse2002-paper.pdf adresinden edinilmiştir.
Hew, K. F. & Cheung, W. S. (2010). Use of three-dimensional (3-D) immersive virtual worlds in K-12 and higher education settings: A review of the research. British Journal of Educational Technology, 41(1), 33-55.
Kablan, Z. (2011). Analysis of elementary mathematics curriculum evaluation studies. Elementary Education Online, 10(3), 1160- 1177.
Karasar, N. (2014). Bilimsel araştırma yöntemi (26.Basım). Ankara: Nobel Yayınları.
Keskin, Y. (2012).Cumhuriyet dönemi ortaokul tarih programlarına yönelik bir analiz: politik ve ideolojik yaklaşımların programlara yansıması: Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 40(11), 109-128.
Knight, K. C. (2006). An Investigation into the change in the van Hiele levels of understanding geometry of preservice elementary and secondary mathematics teachers. Unpublished Master Thesis. The University of Maine, Orono, ABD.
Köse, N. Y. ve Tanışlı, D. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının geometrideki zihinsel alışkanlıkları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 14(3), 1-28. DOI: 10.12738/estp.2014.3.1864.
Köse, N. Y. ve Tanışlı, D. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının geometrideki zihinsel alışkanlıkları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 14(3), 1-28. DOI: 10.12738/estp.2014.3.1864.
Leikin, R. (2007). Habits of mind associated with advanced mathematical thinking and solution spaces of mathematical tasks. Proceedings of the Fifth Conference of the European Society for Research in Mathematics Education. University of Cyprus, Larnaca, Cyprus.
Maarif Vekaleti. (1924). Lise birinci devre müfredat programı. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
Maarif Vekaleti. (1930). Orta mektep müfredat programı. İstanbul: Devlet Matbaası.
Maarif Vekaleti. (1938). Ortaokul programı. İstanbul: Devlet Basımevi.
Mark, J., Cuoco, A., Goldenberg, E. P., ve Sword, S. (2010). Developing mathematical habits of mind. Mathematics Teaching in the Middle School, 15(9), 505-509.
Marzano, R. J., Pickering, D. & McTighe, J. (1993). Assessing student outcomes: Performance assessment using the dimensions of learning model. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
Milli Eğitim Bakanlığı. (1949). Ortaokul programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı. (1951). Ortaokul programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı. (1962). Ortaokul programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı. (1970). Ortaokul programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı. (1995). İlköğretim okulu II. kademe programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı. (1997). İlköğretim matematik program taslağı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2002). İlköğretim okulu matematik programı. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim Bakanlığı. (2009). İlköğretim matematik dersi öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Milli Eğitim, Gençlik Ve Spor Bakanlığı. (1988). Ortaokul programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Özen, D. (2015). Ortaokul matematik öğretmenlerinin geometrik düşünmelerinin geliştirilmesi: bir ders imecesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Şen, Ö. (2017). Matematik dersi ortaokul öğretim programlarının karşılaştırılması: 2009-2013-2017. Curr Res Educ, 3(3), 116-128.
Terzi, M. (2010). Van Hiele geometrik düşünme düzeylerine göre tasarlanan öğretim durumlarının öğrencilerin geometrik başarı ve geometrik düşünme becerilerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
Trautwein, U., Köller, O., Schmitz, B., & Baumert, J. (2002). Do homework assignments enhance achievement? A multilevel analysis of 7th grade mathematics. Contemporary Educational Psychology, 27, 26-50.
Uşun, S. (2016). Eğitimde program değerlendirme süreçler-yaklaşımlar ve modeller. (2. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
Van De Walle, J. A., Karp, K. S. ve Bay-Williams, J. M. (2014). İlkokul ve ortaokul matematiği gelişimsel yaklaşımla öğretim. (S. Durmuş, Çev.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Wegerif, R. (2002). Literature review in thinking skills, technology, and learning. 1 Haziran 2018 tarihinde https://www.nfer.ac.uk/media/1838/futl75.pdf adresinden erişildi.
Yakar, H. (2013). Cumhuriyetten günümüze uygulanmış olan ilköğretim sosyal bilgiler öğretim programlarında seyahatnamelerin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
Yavuz, İ., Kepceoğlu İ. ve Kerpic A. (2016). İlkokul matematik öğretim programlarının geometri kapsamında yer alan içeriklerin karşılaştırılması. M.F. Özmantar, A. Öztürk & E. Bay (Ed.), Reform ve değişim bağlamında ilkokul matematik öğretim programları içinde (s. 193-210). Ankara: Pegem Akademi.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, N. (2018). Ortaokul sınıflarında geometrik düşünmenin geliştirilmesine yönelik bir mesleki gelişim modelinin öğrencilerin van Hiele geometrik düşünme düzeylerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü.