Mehtap SEZGİN, Bilge BAKIR AYĞAR, Mehmet GÜNDOĞDU

Üniversite Öğrencilerinde Üstbilişsel Farkındalık Ve Epistemolojik İnancın İncelenmesi

Bu araştırma, üniversite birinci ve dördüncü sınıfta öğrenim gören öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık ve epistemolojik inançlar açısından farklılaşmasını incelemeyi amaçlamıştır. Ayrıca bölümlere göre epistemolojik inançların ve üstbilişsel farkındalık düzeyinin farklılaşması incelenmiştir. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Bilişötesi Farkındalık Envanteri, Epistemolojik İnanç Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Akdeniz bölgesindeki bir devlet üniversitesinde öğrenim gören eğitim fakültesinin yedi farklı bölümünden seçilen (Fen Bilgisi, İlköğretim Matematik, Okul Öncesi, Sınıf, İngilizce, İlköğretim Türkçe Öğretmenlikleri ve Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık) 476 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Verilerin analizi için Mann Whitney U ve Kruskall Wallis testleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre bilişötesi farkındalık ölçeğinin bilişin bilgisi alt boyutu açısından üniversite birinci ve dördüncü sınıfta öğrenim gören öğrenciler arasında anlamlı bir farklılık yokken, bilişin düzenlemesi alt boyutu açısından anlamlı bir farklılık vardır. Dördüncü sınıf öğrencilerinin bilişi düzenleme düzeyleri, birinci sınıf öğrencilerinden anlamlı düzeyde daha yüksektir. Epistemolojik inanç ölçeğinin hızlı öğrenme, kesin bilgi, basit bilgi ve sabit yetenek alt boyutları açısından üniversite birinci ve dördüncü sınıf öğrencileri arasında anlamlı bir farklılaşma yoktur. Üniversite öğrencilerinin öğrenim gördükleri bölümlere göre bilişötesi farkındalığın bilişin düzenlenmesi alt boyutu açısından anlamlı farklılık yokken, bilişin bilgisi alt boyutu ve epistemolojik inanç alt boyutları açısından anlamlı bir farklılık vardır.

Anahtar Kelimeler:

Üstbiliş, epistemoloji, bilginin doğası

PDF

___

Akın, A., Abacı, R., & Çetin, B. (2007). The validity and reliability study of the Turkish version of the Metacognitive Awareness Inventory. Educational Science: Theory & Practice, 7(2), 655-680.
Aksan, N., & Sözer, M.A. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Epistemolojik İnançları İle Problem çözme becerileri Arasındaki İlişkiler. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 8(1), 31-50.
Başbay, M. (2013). Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38(169).
Bendixen, L. & Hartley, K. (2003). Successful learning with hypermedia: The role of epistemological beliefs and metacognitive awareness. Journal of Educational Computing Research, 28(1), 15-30.
Bendixen, L. & Rule, D. (2004). An integrative approach to personal epistemology: A guiding model. Educational Psychologist, 39(1) 69-80.
Bromme, R., Pieschl, S., & Stahl, E. (2010). Epistemological beliefs are standards for adaptive learning: A functional theory about epistemological beliefs and metacognition. Metacognition and Learning, 5(1), 7-26.
Buehl, M. M. & Alexander, P. A. (2001). Beliefs about academic knowledge. Educational Psychological Review, 13 (4), 385-418. Büyüköztürk, Ş. , Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Cano, F. & Cardelle-Elawar, M. (2004). An integrated analysis of secondary school students’ conceptions and beliefs about learning. European Journal of Psychology of Education, 19 (2), 167-187.
Deryakulu, D. (2014). Epistemolojik İnançlar. (Edt. Kuzgun, Y. ve Deryakulu, D.), Eğitimde Bireysel Farklılıklar. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Deryakulu, D. (2004). Üniversite Öğrencilerinin Öğrenme ve Ders Çalişma Stratejileri İle Epistemolojik İnançlari Arasindaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Egitim Yönetimi Dergisi, 10(2), 230-249.
Eroğlu, S. E., & Güven, K. (2006). Üniversite Öğrencilerinin Epistemolojik İnançlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (16), 295-312.
Garner, R., & Alexander, P. A. (1989) Metacognition: Answered and unanswered questions. Educational Psychologist, 24 (2), 143-158.
Gourgey, A. F. (2002). Metacognition in basic skills instruction. H. J. Hartman, (Ed.), Metacognition in learning and instruction: Theory, research and practice. (17-32). The Netherlands: Kluwer Academic Publishing.
Hofer, B. (2001). Personal epistemology research: Implications for teaching and learning. Journal of Educational Psychology Review, 13 (4), 353–383.
Jehng, J., Johnson, S. & Anderson, R. (1993). Schooling and Students’ Epistemological Beliefs about Learning. Contemporary Educational Psychology, 18, 23-25.
Karakelle, S. & Saraç, S. (2007). Çocuklar İçin Üst Bilişsel Farkındalık Ölçeği (ÜBFÖ-Ç) A ve B Formları: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikoloji Yazıları. 10 (20), 87-103.
Metcalfe J. & Shimamura A. P. (1996). Metacognition: Knowing about knowing. Cambridge Mass: MIT Press.
Kummina, S. & Rahman, S. (2010). The Relationship Between The Use of Metacognitive Strategiesand Achievement in English. Procedia Socialand Behavioral Sciences, 7(C), 145-150.
Özgelen, S., Yılmaz-Tüzün, Ö. & Hanuscin, D. (2010). “Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğasına Yönelik Görüşleri İle Epistemolojik İnançları ve Biliş Ötesi Bilgi Düzenlemeleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi, İzmir.
Paulsen, M. B. & Wells, C. (1998). Domain differences in the epistemological beliefs of college students. Research in Higher Education, 39 (4), 365-384.
Schommer, M. (1993). Epistemological development and academic performance among secondary students. Journal of Educational Psychology, 85(3), 406-411.
Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82(3), 498-504.
Schommer-Aikins, M. (2002). An evolving theoretical framework for an epistemological belief system. In B. K. Hofer & P. R. Pintrich (Eds.), Personal epistemology: The psychology of beliefs about knowledge and knowing (pp. 261-275). Mahwah, NJ: Erlbaum.
Sperling, R. A., Howard, B. C., Miller, L. A. & Murphy, C. (2002). Measures of children’s knowledge and regulation of cognition. Contemporary Educational Psychology, 27, 51-79.
Topcu, M. S., & Yilmaz-Tuzun, O. (2006, May 25–28). ‘The effects of self-efficacy and epistemological world views on preservice science teachers’ epistemological beliefs. Paper presented at the 8th International Conference on Education, Atina, Greece.
Tüysüz, C., Karakuyu, Y., & Bilgin, İ. (2008). Öğretmen adaylarının üst biliş düzeylerinin belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
Tüzün, Ö.Y. Topçu, M.S. (2007). Relationships among preservice science teachers' epistemological beliefs, epistemological world views, and self-efficacy beliefs. International Journal of Science Education. 30 (1),65-85
Wyre, H. S. (2007). “Critical Thinking, Metacognition, and Epistemological Beliefs”. Unpublished doctoral dissertation, Educational Leadership University Of Phoenix.
Yılmaz, Y. (2014). İlk ve Ortaokul Öğretmen ve Yöneticilerinin Epistemolojik İnançları İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul.