Muhafazakar ve Gerçekçi: Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu

Bu çalışmanın amacı uluslararası ilişkiler teorisinde muhafazakarlığın tarihe bakışta ve güncel gelişmeleri değerlendirirken kendini farklılaşan biçimler altında nasıl ortaya koyduğunu ele almaktır. Bu çerçevede, 2002 seçimlerinde TBMM’ye giren iki partiden biri olan ve 22 Temmuz 2007 seçimlerinden sonra da iktidar partisi konumunu sürdüren Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) ilk iktidar döneminde Büyükelçi sıfatıyla Dışişleri Bakanlığı ve Başbakanlık danışmanı, ikinci döneminde de Büyükelçi ve Birim Yöneticisi sıfatlarıyla Başbakanlık Başdanışmanı olarak görev yapan, hükümet siyaseti üzerinde etkili olan, hem Başbakan Tayyip Erdoğan’ın, hem de Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün güvendiği ve “hocam” diye hitap ettikleri Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu’nun yazı ve konuşmaları örnek olarak incelenecektir. Yazı kapsamında, dış siyasette muhafazakar bir çerçevenin dünya ve Türkiye’nin içinden geçmekte olduğu özgün koşullarda nasıl yeniden üretildiği, hangi açılardan muhafazakar, hangi açılardan gerçekçi bir yaklaşımın hakim olduğu, bu iki tutumun birbiriyle yakın ilişkileri Davutoğlu’nun muhafazakar yaklaşımının karmaşık yapısı çerçevesinde ele alınmaya çalışılacaktır.

Conservative and Realist: Prof.Dr. Ahmet Davutoğlu

In this article, the close and complex relationship between conservatism and realism in international relations theory is tried to be examined. As an important example, works of Ahmet Davutoğlu is referred, as a leading ﬁgure in Turkish Foreign Affairs since 2002, when the Islamist party AKP won the general elections and formed the government. From then on, Davutoğlu, who was a part of a Islamist-conservatist-realist school as an academician, has served as the chief advisor for foreign affairs for Prime Minister’s and President’s Ofﬁces, hence has contributed a lot to the Turkish foreign policy practice as well. Davutoğlu’s approach is a trial to reconcile the neo-ottomanism, an expansionist policy longing for the Ottoman imperial epoch, with the contemporary American neo-liberalism representing and leading today’s imperialism. Davutoğlu is “realistic” in favoring US policies and claims that a Turkish revival would be probable all over the Ottoman geography and even beyond, if the two nations’ interests are described integrally.

PDF

___

Abdel-Latif, Omaya, “Harmonising immutable values and ever-changing mechanisms”, Al-Ahram Weekly, çevrimiçi: çevrimiçi: http://weekly.ahram.org.eg/2004/716/focus.htm
Davutoğlu, Ahmet, Civilizational Transformation and the Muslim World, Kuala Lumpur: Mahir Publications, 1994.
Davutoğlu, Ahmet, “The Clash of Interests: An Explanation of World (Dis)Order”, Perceptions: Journal of International Affairs, v.2, no.4, December 1997-February 1998.
Davutoğlu, Ahmet, Stratejik Derinlik: Türkiye’nin Uluslararası Konumu, İstanbul: Küre yayınları, 19.baskı, Kasım 2004 (1.b – Nisan 2001).
“Davutoğlu: Ritmik diplomasi uygulamalıyız”, çevrimiçi: www.musiad.org.tr, 4 Haziran 2007.
Ferit, Ahmet, “Bir Mektup”, Üç Tarz-ı Siyaset içinde, İstanbul, 1327, s.51-55, aktaran Masami Arai, Jön Türk Dönemi Türk Milliyetçiliği, çev. Tansel Demirel, İstanbul: İletişim Yayınları, 1994, s.19.
Güler, E.Zeynep, “Muhafazakarlık”, H.Birsen Örs (der.), 19.Yüzyıldan 20.Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler içinde, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2007.
Mert, Nuray, “Sağ-Sol Siyaset Ayrımı ve Yeni Muhafazakarlık”, Toplumbilim, Sayı: 7, Ekim 1997, s.55-62.
Ortaylı, İlber, Son İmparatorluk Osmanlı, Timaş Yayınları, İkinci Baskı, Kasım 2006.
Sayarı, Sabri, “Türkiye’de İslâm ve Uluslararası İlişkiler”, Orta Doğu’da Kültürel Geçişler, Der. Şerif Mardin, çev.Birgül Koçak, Ankara: Doğubatı, 2007, s.233-243.
“The World of Business Now Spearheads Foreign Policy”, Ahmet K.Han, 15 Nisan-15 Mayıs 2004, çevrimiçi: http://www.turkishtime.org/27/66_2_en.asp
“Turkey’s Foreign Policy: An Eminence Grise: The Visionary Behind Turkey’s Newly Assertive Foreign Policy”, The Economist, 15 Kasım 2007, çevrimiçi: http://www.economist.com/world/ europe/displaystory.cfm?story_id=10146653
“Türkiye köprü değil merkez ülkedir!..”, çevrimiçi: http://www.yarindergisi.com/yarindergisi2/ kasim02/12-13.html, 1 Şubat 2007.
“Türkiye’nin Doğu’ya Yönelmesinin Anahtarı Davutoğlu” (ANKA) (CN/LFT), 01.04.2007.
Welsh, Jennifer M., “‘‘I’’ is for Ideology: Conservatism in International Affairs”, Global Society, Vol. 17, No. 2, 2003, s.165-186.