2011

Ekolojik emperyalizm kuramına giriş: Biyopolitik bir kavramsallaştırma

Bu makale, öncelikle kapitalizmin/emperyalizmin en son aşaması olarak günümüz-de ekolojik emperyalizm sürecine girildiğinin tespitini yaptıktan sonra özellikle kapi-talizm merkezlerinin dışındaki topraklardaki/ülkelerdeki ekolojik döngüyü bozmaya, ekosistemleri tahrip etmeye ve yaşamın sürdürülebilirliğini tehdit etmeye başlayan ekolojik emperyalizm ile ilgili “biyopolitika” kavramına gönderme yaparak kuramsal bir açıklama yapmaya çalışmaktadır. Makale, ekolojik emperyalizmle ilgili tarihsel, kavramsal ve kuramsal bir genel çerçeve çizmeyi hedeflerken, siyaset biliminin disipliner sınırlarını da tartışmakta ve bu sınırı biyopolitika ile belirlemeye çalışmak-tadır. Ayrıca makale boyunca, ekolojik emperyalizmin en somut görünümü olarak kabul edilen biyoteknoloji kapitalizmi ile gıdanın nasıl dönüştürüldüğü, gıda üzerin-den nasıl bir tahakkümcü/kapsayıcı biyoiktidar oluşturulmaya çalışıldığı da bu ma-kalenin odaklandığı konulardan birisidir.

An introduction to the theory of ecological imperialism: A biopolitical conceptualization

In this paper, at first I point out the process of ecological imperialism, last phase of the capitalism/imperialism, which is experienced today, and then I try to make an conceptual explanation by taking reference the “bio-politics” concept related with ecological imperialism that begins to break down the ecological circle in the lands, except the centers of capitalism, to damage the ecosystems and to treat the durability of life. This paper also aims to present historical, conceptual and theoretical common picture of ecological imperialism and to discuss the disciplined boundaries of politics science, and then to establish these boundaries by bio-politics. One of the essential points of this paper is a matter containing how the food are transformed by bio-technology, as the most concrete appearance of ecological imperialism, and how it is tried to form the tyran-nic/comprehensive bio-power by using food

PDF

___

Agamben, Giorgio, Auschwitz’den Artakalanlar: Tanık ve Arşiv, Çev. Ali İhsan Başgül, BK Yayınları, Ankara, 2004.
Altleri, Miguel A-Rosset, Peter, “Biyoteknoloji Tarımın Sorunlarını Çözebilir mi?”, Çev. Baha Kuban, Bilim ve Ütopya, Mart 2001.
Aydın, Zülküf, “Genetik Mühendisliği, Az Gelişmiş Ülkelerde Yoksulluk ve Gıda Sorunu”, Toplum ve Bilim, Sayı, 85, Yaz, 2000.
Aytaç, Ahmet, “Ġmparatorluk: Bir Manifesto Çağrısı”, SBF Tartışma Metinleri, No:48, Haziran, 2002.
Bağce, H.Emre, “Emperyalizm Kuramları ve Amerikan Kamu Diploma-sisi”, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Sayı 28, Mart, 2003.
Bauman, Zygmunt, Küreselleşme, Çev. Abdullah Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 1997.
Beck, Ulrick, “World Risk Society as Cosmopolitian Society: Ecological Questions İn a Framework of Manifactured Uncertainties”, Human Footprints on The Global Environment, (Eugene A.Rose-Andreas Diekmann v.d. Ed.), The MIT Pres, London, 2010.
Bentham, Jeremy, “Panoptikon ya da Gözetim Evi”, Panoptikon/Gözün İktidarı, (Haz. Barış Çoban-Zeynep Özarslan), Su Yayınları, İstanbul, 2008.
Blank, Robert H - Hines, Samuel M, Biology and Political Science, Routledge, London and Newyork, 2002.
Buharin, Nikolay, Emperyalizm ve Dünya Ekonomisi, Çev. Uğur Selçuk Akalın, Bağlam Yayınları, İstanbul, 2005.
Çepel, Necmetin, Çevre Koruma ve Ekoloji Terimleri Sözlüğü, TEMA Yayınları, İstanbul, 1996.
Çoban, Aykut, “Türkiye‟de Ana Rahmindeki Embriyonun Hukuki Statüsü”, 6.Ankara Biyoteknoloji Günleri: Biyoteknoloji, Biyogüvenlik ve Sosyo-Ekonomik Yaklaşımlar, Ankara, A.Ü. Biyoteknoloji Enstitüsü Yayını, 2007.
Çoban, Aykut, “Biyoteknoloji, Habermas ve Kendimiz Olmak”, Mülkiye, Sayı 242, Kış, 2004.
Çoban, Aykut, “Türkiye‟de GDO Düzenlemesi ve Sosyo-Ekolojik Sorun-lar”, Görünmez Elin Ekolojisi/Biyogüvenlik ve GDO, Ekoloji Kolektifi (Haz. Yay.), Ankara, 2010.
Dam, Petra J.E.M van-Verstegen, S.Wybren, “Environmental History: Object of Study and Methodology”, Principles of Environmental Sciences, (Ed.Jan J.Boersema-Lucas Reijnders), Springer, Amsterdam, 2009.
Diamond, Jared, Tüfek, Mikrop, Çelik, Çev. Ülker İnce, TÜBİTAK Yayınları, Ankara, 2008.
Euchner, Walter, “Baba Ben Niye Faşist Oldum?”, Biyo-Politikanın Temelleri ve Sınırları Üzerine, Çev. Kaan H.Ökten, Agora Kitaplığı, İstanbul, 2004.
Foucault, Michel, İktidarın Gözü, Çev. Işık Ergüden, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2007.
Foucault, Michel, Toplumu Savunmak Gerekir, Çev. ġehsuvar Aktaş, YKY Yayınları, İstanbul, 2008.
Foster, John Bellamy, Savunmasız Gezegen-Çevrenin Kısa Ekonomik Tarihi, Çev. Hasan Ünder, Epos Yayınları, Ankara, 2002.
Foster, John Bellamy, Emperyalizmin Yeniden Keşfi, Çev. Çiğdem Çidamlı, Devin Yayınları, İstanbul, 2005.
Giddens, Anthony, Siyaset, Sosyoloji ve Toplumsal Teori, Çev. Tuncay Birkan, Metis Yayınları, İstanbul, 2001.
Grove, Richard H, Green Imperialism, Cambridge University Press, New York, 1995. Güler, Birgül Ayman, Yönetim Düşünü İçin Araştırma Alanını Belirlemek, Çalışma Notu, 30 Mart 2006.
Handelman, Howard, Üçüncü Dünyanın Meydan Okuyan İlerleyişi, Çev. Kerim Kaya ve Saadet Yıldız, Kaknüs Yayınları, İstanbul, 2004.
Ho, Mae-Wan, Genetik Mühendisliği, Çev. Emral Çakmak, İş Kültür Yayınları, İstanbul, 2001.
Hobson, John, Imperialism: A Study, , J. Nisbet, Londra, 1902.
Kaan H.Ökten, “Sosyo-Politik Dünyanın Fennileşmesi Üzerine”, Biyo-Politikanın Temelleri ve Sınırları Üzerine, Çev. Kaan H.Ökten, Agora Kitaplığı, İstanbul, 2004.
Kışlalıoğlu, Mine-Berkes, Fikret, Çevre ve Ekoloji, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2005.
Koçtürk, Osman N, Yeni Sömürgecilik Açısından Gıda Emperyalizmi, Toplum Yayınevi, Ankara, 1966.
Koçtürk, Osman N, Açlık Korkusu, Ata Yayınları, Ankara, 1969.
Koçtürk, Osman N, Barış ve Emperyalizm, Ararat Yayınevi, İstanbul, 1968.
Lenin, Vladimir İ, Kapitalizmin En Yüksek Aşaması: Emperyalizm, Çev. Olcay Geridönmez, Evrensel Basım Yayın, İstanbul, 2008.
Loomba, Ania, Kolonyalizm-Postkolonyalizm, Çev. Mehmet Küçük, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2000.
Magdoff, Fred-Tokar, Brian, “Tarım ve Gıda Krizi”, Monthly Review Dergisi, Sayı 23, Haziran, 2010.
Marks, Karl-Engels, Friedrich, Sömürgecilik Üzerine, Çev. Muzaffer Erdost, Sol Yayınları, Ankara, 1997.
Negri, Antonio, İmparatorluktaki Hareketler, Çev. Kemal Atakay, Otonom Yayınları, İstanbul, 2005.
Oğuz, Şebnem, “Sermayenin Uluslararasılaşması Sürecinde Mekansal Farklılaşmalar ve Devletin DönüĢümü”, Kapitalizmi Anlamak, (Haz. Demet Yılmaz vd.), Dipnot Yayınları, Ankara, 2006.
Ponting, Clive, Dünyanın Yeşil Tarihi: Çevre ve Büyük Uygarlıkların Çöküşü, Çev. Ayşe Başçı, Sabancı Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 2008.
Revel, Judith, Michel Foucault: Güncelliğin Ontolojisi, Çev. Kemal Atakay, Otonom Yayınları, Ġstanbul, 2005.
Reyhan, Hakan-Çobanoğlu, Nesrin, “Biyopolitika-Biyoetik açısından Genetiği DeğiştirilmiĢ Organizmalar ve Tüketici Hakları”, II. Ulusal Veteriner Hekimliği Tarihi ve Mesleki Etik Sempozyumu/Bildiriler Kitabı, (Ed. Aşkın Yaşar-Ali Yiğit-Serdar İzmirli), Konya, 2008.
Savran, Sungur, Kod Adı Küreselleşme: 21.Yüzyıl’da Emperyalizm, Yordam Yayınları, İstanbul, 2008.
Shiva, Vandana, Çalınmış Hasat-Küresel Gıda Soygunu, Çev. Ali K. Saysel, bgst Yayınları, Ġstanbul, 2006.
Timur, Taner, Felsefi İzlenimler, İmge Yayınları, Ankara, 2005.
Timur, Taner, “Küreselleşme‟den İmparatorluk‟a 11 Eylül: Dönüm Noktası mı?”, Praksis, Sayı, 7, Yaz, 2002.
Tüketici Hakları Derneği, GDO Raporu, Ankara, 2004.
W.Crosby, Alfred, Ecological Imperialism the Biological Expansion of Europe, 900-1900, Melbourne, 1991.