KAMU HASTANELERİNDE VE ÖZEL HASTANELERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN İZHARCILIK (WHISTLEBLOWING) TUTUMLARI

İzharcılık, bireylerin etik değerleri sonucu ortaya çıkmış ve örgütlerdeki etik dışı olayların olumsuz sonuçlarını engellemek amacıyla gerçekleştirilen bir eylemdir. Sağlık örgütlerinde insan hayatı söz konusu olduğundan izharcılık bu kurumlarda oldukça önemlidir. Bu çalışmada hemşirelerin kamu hastanelerinde veya özel hastanelerde çalışmalarının izharcılık tercihlerine etkisi olup olmadığının tespiti amaçlanmıştır. Çalışmada ayrıca; hemşirelerin izharcılık kararlarıyla etik değerleri arasındaki ilişki ele alınmıştır. Araştırmanın evreni Isparta'da devlet hastaneleri ve özel hastanelerde çalışan hemşirelerden oluşmaktadır. Araştırma kapsamında toplam 280 hemşireye ulaşılmıştır. Araştırmada İzharcılık ve Etik Felsefe Anketleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda özel hastanede çalışan hemşirelerin, kamu hastanesinde çalışan hemşirelere oranla daha fazla içsel ve anonim izharcılığı tercih ettikleri tespit edilmiştir. Ayrıca özel hastanede çalışan hemşirelerin daha fazla relativist tavırlar sergileyeceği sonucuna ulaşılmış, etik değerler ile izharcılık arasında ilişki olduğu tespit edilmiştir. Hemşirelerin izharcılık davranışlarında etik değerlerinin belirleyici olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

WHISTLEBLOWING ATTITUDES OF NURSES WORKING FOR PUBLIC AND PRIVATE HOSPITALS

Whistleblowing has emerged as a result of individuals' ethical values, and an action which aims to prevent adverse outcomes of ethical events in the organizations. In health organizations, whistleblowing is so important due to the health of people. The aim was in this study determining whether the preferences of whistleblowing studies of nurses in the public or private hospitals. In study also, the relationship between the ethical values and nurses' whistle-blowing decisions were discussed. The research population consists of the working nurses in government and private hospitals at Isparta. In this research scope the total of nurses 280 have been reached. In the research whistleblowing and ethic philosophy questionnaires were used. In the research result, the whistleblowing preferences effects inner and anonymous were determined with more ratios of the working nurses in private hospitals to the working nurses in public hospitals. Nurses at private hospital act more relativist and also the relationship between ethical values and whistleblowing was found. As a result has been reached that the ethic values is the determining of the whistle-blowing behaviors of nurses.

___

  • Aktan, Çoşkun Can (2006), "Organizasyonlarda Yanlış Uygulamalara Karşı Bir Sivil Erdem, Ahlaki Tepki ve Vicdani Red Davranışı: Whistleblowing", Mercek Dergisi, Ekim (1-12) http://www.canaktan.org/yonetim/whistleblowing/aktan-whistle.pdf (07.04.2014).
  • Arslan, Mahmut (2001), İş ve Meslek Ahlakı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Aydın, Ufuk (2002-2003), "İş Hukuku Açısından İşçinin Bilgi Uçurması (Whistleblowing)", Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (79-100)
  • Ayers, Susan- Steven E., Kaplan (2005), "Wrongdoing by Consultants: An Examination of Employees' Reporting Intentions", Journal of Business Ethics, Vol. 82, (929-939).
  • Bakar, Şaban (2012), Çalışanların, İş Yerlerinde Karşılaştıkları Etik Olmayan Durumları Raporlama Eğilimleri ve Bir Uygulama, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Bursa.
  • Binikos, Elli (2008), "Sounds of silence: Organizational Trust and Decisions to Blow the Whistle", Empirical Research, Vol. 34, No.3, (48-59).
  • Bolsin, Stephen-Faunce, T.-Oakley. J. (2005), "Practical Virtue Ethics: Healthcare Whistleblowing and Portable Digital Technology", Journal of Medical Ethics, Vol. 31, No. 10, (612-618).
  • Brennan, Niamh- Kelly, John (2007), "A Study of Whistleblowing among Trainee Auditors", British Accounting Review, Vol. 39, No.1, (61-87)
  • Brewer, Gene A.-Selden, Sally Colleman (1998), "Whistle Blowers in the Federal Civil Service: New Evidence of the Public Service Ethic". Journal of Public Administration Research and Theory, Vol. 8, No.3, (413-439).