Turizm amaçlı değişen Tarihi bölge talimhane’nin sokak cephelerinde mimari kimliği oluşturan verilerin incelenmesi
Turizm tarihi kent mekânlarındaki kültür varlıklarının yeni nesle aktarılması ve dünyaya tanıtılması açısından önemli bir araçtır. Turizmin tarihi kent dokularındaki olumsuz çevresel etkilerinden birisi de; sokağın verilerini oluşturan, tarihi ve korunması gereken bina cephelerinin yeni fonksiyonu doğrultusunda değiştirilmesi veya yokolmasıdır. Bu problem bağlamında tarihi kent dokusundaki olumsuz değişimi örneklemek amacıyla Talimhane çalışma alanı olarak seçilmiştir. İstanbul-Beyoğlu’nda konumlanan Talimhane, fiziksel biçimi ile çevresinden ayırt edilir bir dokuya sahiptir.1 Cumhuriyetin erken dönemlerindeki yapılanması ile önemli yapı mirası barındırmaktadır. Tarih içinde yaşadığı dönüşümler ve 2004 yılında turizm amaçlı değişim yaşayan Talimhane’nin sokak cephelerindeki olumsuz değişim bölgenin tarihsel değerinin geleceğe iletilmesinin önünde bir engel oluşturmaktadır. Bu çalışmanın amacı, turizm amaçlı dönüşen ve yapı mirası olan mekânların korunmasına ve devamına izin veren yaklaşımlarda cephe ölçeğinde kararlar alınırken dikkat edilmesi gereken veriler üzerine çalışmaktır.
Architectural identity in changing historical areas: The street facades in talimhane
Tourism is an important way of presenting a city’s cultural assets to the outside world and assisting in transferring such cultural wealth to new generations. However, a negative enviromental effect of tourism is the changing of a street’s historical building facades due to new functions required of it by the industry Talimhane district is selected as a key study to exemplify the adverse effects of building alterations in the historical areas. Talimhane is an area in which Early Republican buildings can be found and it has a special pattern that differs from surrounding areas. Changes over time and the conversion in exchange for the benefits of tourism in Talimhane’s streets are the barriers to maintaning the historical value of the area. The purpose of this study is to analyse data on building facades for the approaches of maintaining the integrity of architectural heritage spaces which are being transformed by tourism.
___
- 1. Dinçer, K., Kerestecioğlu, Ö.,F., Barkul, F., Polatoğlu, Ç., Özkan, Ö., (YTÜ Mim. Böl., BAP YL Programı öğr.: Emir, S., Eren, N, Sevimlier, S., Turunç, Z., Doğu, S., Pınar, P., Ceylan, H., Elmas B., Gergün, Y., Çoban F., Yılmaz, F.) (2006) “Taksim Talimhane’de Sokak ve Turizm Mekanı”, Antalya Mimarlık ve Turizm Sempozyumu, 28-29 Nisan 2006, Antalya Mimarlar Odası ve Akdeniz Üniversitesi, İleti Tanıtım: Antalya, s. 205-12.
- 2. Öztürk, F., (2001), Turizm Mimarlığı’nın Yarattığı Çevresel Etkilerin Değerlendirilmesi İçin Bir Yöntem, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, yönetici: Prof. Dr. Necati İnceoğlu,Üniversite Yayın No: YTÜ.EN.DR.-98.0386/Enstitü yayın No:EN.FBE- 98.019, YTÜ basım-yayın Merkezi/İstanbul-2001, s. 263 (Kitap olarak yayınlandı).
- 3. Kuban, D., (2006), “En Kötü Tarih Yorumu İdeolojik Amaçlarla Tahrif Edilendir”, Yapı Dergisi sayı 292, İstanbul Müzekent Projesi Bağlamında Gözlemler Eki, Yem Yayınevi, İstanbul, s. 6-10.
- 4. Kerestecioğlu,F., Başdoğan, S., Hamamcıoğlu, C., 2009, (ed. E. Özhan) Kıyı Mirası Açısından İstanbul Tarihi Yarımada “Coastal Cultural Heritage and İstanbul Historic Peninsula” 9.İnternational Conference on The Mediterranean Coastal Environment 10-14 November, Cilt 1, 132-145, Sochi-Russia.
- 5. Akın, N., (2005), “Talimhane Yayalaştırma Projesi’nin Düşündürdükleri”, Arredamento Mimarlık Tasarım Kültür Dergisi Ocak sayısı, İstanbul, s. 84-8.
- 6. Polat Omay, E., Polat M., (2006), “Modern Mimari Mirasın Yıkımına Seyirci Kalmak: Talimhane ve Ayhan Apartmanı”, Arradamento Mimarlık, Boyut Yayın Grubu, İstanbul.
- 7. Kayın, E., (2008), “Türkiye Koruma Tarihindeki Kırılmalar”, Mimarlık sayı 343 Eylül Ekim , Mimarlar Odası, 98-105.
- 8. Hasbora, H., (1998), “İstanbul Art Deco Mimarisinde Apartman Cephe Tipolojisi”, Dr. Tezi, MSÜ, İstanbul. (Danışman: Prof. Dr. Zeynep İnankur)
- 9. Batur A., (1994), “Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Cilt2, İstanbul, Ana Basım A.Ş.
- 10. İmamoğlu B., (2010), “Modernist Açılımda Bir Öncü: Seyfi Arkan Sempozyumu ve Sergi Üzerine”, Mimarlık 352, s.8-9,Mimarlar Odası Genel Merkezi, Ankara.
- 11. Aslanoğlu İ., (1980), “1923-1938 Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı”, ODTÜ, Ankara, Mimarlık Fakültesi Basım İşliği.
- 12. Gülbahar, I., (1995), Taksim Meydanı Talimhane ve Ayazpaşa’da Art Deco Üslubunu Yansıtan Yapılar, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi.
- 13. Ching, F.D.K., (2002), Mimarlık Biçim, Mekan ve Düzen, İstanbul, Yapı Endüstri Merkezi Yayınları.
- 14. Giritlioğlu, C., (1991), Şehirsel Mekan Öğeleri ve Tasarımı, İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi Basım İşliği.
- 15. Turan İ., Sarıcı S., Verimli C., (2006), Beyoğlu Beld. Kentsel Tasarım Atölyesi Personeli ile yapılan görüşme.
- İnternet Kaynakları
- 1. http://www.kultur.gov.tr Kültür ve Turizm Bakanlığı web sayfası
- 2. http://www.yapi.com.tr/turkce/Haber Detay.asp?New sID=45249 (erişim tarihi: 20.04.2006)
- 3 h t t p : / / w w w. t u r i z m d e b u s a b a h . c o m / h a b e r _ detay~haberNo~32636.htm(erişim tarihi: 27.04.2007 )
- 4. http://www.beyoglu.bel.tr/beyoglu_belediyesi/haber_ default.aspx?SectionId=143&ContentId=14849 (erişim tarihi: Aralık 2010 )
- Şekil Kaynakları
- (Şekil 3-4) Jacques Pervititch Sigorta Haritalarında İstanbul, Tarih Vakfı Yayınları, (2003), İstanbul, s. 81 / 122.
- (Şekil 6-7-8-9) Gülbahar, I., (1995), Taksim Meydanı Talimhane ve Ayazpaşa’da Art Deco Üslubunu Yansıtan Yapılar, basılmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi.
- İlgili Kaynaklar
- Hasbora H., (1998), “İstanbul Art Deco Mimarisinde Apartman Cephe Tipolojisi”, Dr. Tezi, MSÜ, İstanbul. (Danışman: Prof. Dr. Zeynep İnankur)
- Turizm Binaları YL. Dersi’nde yapılan tespitlerin sonucu, (2003,2004,2005,2006) Yön: Funda Kerestecioğlu, YTÜ, FBE, Mimarlık ABD, Bina Araştırma ve Planlama LÜ Programı.
- Carmona, M., Heath, T., Oc, T., Tiesdell, S., (2003), “Public Places, Urban Spaces”, Elsevier, New York.
- ISSN: 1305-5798
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2006
- Yayıncı: Kare Yayıncılık
Sayıdaki Diğer Makaleler
Serkan ÖZDEMİR, MEHMET ÇAĞLAR MEŞHUR
SELİN YILDIZ, Funda KERESTECİOĞLU ÖZTÜRK
Üniversite kampüs sistemlerinde sosyal mekan kullanımları
BEGÜM ERÇEVİK SÖNMEZ, FERİDE ÖNAL
21. Yüzyıl tasarım ortamında süreç, biçim ve temsil ilişkisi
Mekansal deneyimin ilk yıl mimarlık öğrencilerinin tasarımları üzerindeki etkileri