Mekansal deneyimin ilk yıl mimarlık öğrencilerinin tasarımları üzerindeki etkileri
Mimari tasarım sürecinde tasarımcılar, tasarım problemlerinin çözümlerine ulaşmak için çoğu zaman geçmiş deneyimlerine başvurmaktadır. Geçmiş mekansal deneyimlerden çağrılan bilgiler, yeni karşılaşılan tasarım probleminin çözümünde kullanılacak kavramsal çerçevenin oluşturulmasında önemli rol oynamaktadır. Söz konusu bilgiler, benzer bir tasarım probleminin çözümüne ulaşmakta kullanılan yöntemler ve çözümlerin belli yönleri ile ilgili olabilmektedir. Ancak hatırlanan bilgiler her zaman eldeki problemin çözümü için uygun olmayabilmektedir. Bundan dolayı, mekansal deneyimlerden elde edilen bilgilerin, özellikle deneyimsiz tasarımcıların tasarım süreçleri üzerinde tasarımda sabitlenme gibi olumsuz etkileri görülebilmektedir. Bu çalışmada, ilk yıl mimarlık öğrencilerinin katıldığı ve mekansal deneyimlerden elde edilen bilgilerin tasarım üzerinde yaratabileceği olumsuz etkileri ortaya çıkarmayı amaçlayan deneysel bir çalışmanın sonuçları bildirilmektedir.
The effects of spatial experience on the designs of first year architecture students
Designers often call on their past experiences in order to solve new design problems. Information recalled from the memories of past spatial experiences play an important role in the establishment of the framework to be used when solving the current design problem. However, recalled information may be related to methods or certain aspects of the previous solutions of similar design problems which may not always be appropriate to the problem at hand. Therefore, such remembered spatial experiences may have adverse effects on the design process, for instance in the form of design fixation, a difficulty which may be more pronounced for inexperienced designers. This paper reports the findings of an experimental study which was devised to expose the possible adverse effects of previous spatial experiences on the designs of first year architecture students.
___
- Atkinson, R.C., Shiffrin, R.M., (1968), “Human Memory: A Proposed System and its Control Processes”, in Spence, K.W.; Spence, J.T. (Eds.) The Psychology of Learning and Motivation. New York: Academic Press., 2: p. 89- 195.
- Aydınlı, S., (2009), “Mekandan Mekansal’a: Mekanın Zamansallığı/Zamanın Mekansallığı”, Felsefe Ekibi Dergisi, 13.
- Bayazıt, N., (2004), Tasarlama Kuramları ve Metotları, Birsen Yayınevi.
- Budak, S., (2001), Psikoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınevi.
- Downing, F., (1992), “Image Banks: Dialogues Between the Past and the Future”, Environment and Behavior, 24: p. 441-70.
- Erkan Yazıcı, Y., (2010), “Bilişsel Farklılıkların ve Mekansal Deneyimlerin İlk Yıl Mimarlık Öğrencilerinin Tasarım Süreçlerine Etkilerinin Araştırılması”, Doktora Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
- Heylighen, A., Deisz, P., Verstijnen, I., (2007), “Less is more original?”, Design Studies, 28(5): p. 499-512.
- Jansson, D.G., Smith, S., (1991), “Design Fixation”, Design Studies, 12(1):3-11.
- Lawson, B., (2005), How Designers Think: The Design Process Demystified, Architectural Press, 4th Edition.
- Mubarak, K., (2004), “Case Based Reasoning for Design Composition in Architecture”, PhD Dissertation, School of Architecture, Carnegie Mellon University, Pittsburgh, Pennsylvania, USA.
- Öymen Özak, N., Pulat Gökmen, G., (2009), “Bellek ve Mekan İlişkisi Üzerine Bir Model Önerisi”, İTÜ Dergisi, 8(2):145-55.
- Perttula, M., Sipila, P., (2007), “The Idea Exposure Paradigm in Design Idea Generation”, Journal of Engineering Design, 18(1): 93-102.
- Smith, S.M., (2008), “Invisible Assumptions and the Unintentional Use of Knowledge and Experiences in Creative Cognition”, Lewis and Clark Law Review, 12(2): 509-25.
- ISSN: 1305-5798
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2006
- Yayıncı: Kare Yayıncılık
Sayıdaki Diğer Makaleler
SELİN YILDIZ, Funda KERESTECİOĞLU ÖZTÜRK
Serkan ÖZDEMİR, MEHMET ÇAĞLAR MEŞHUR
21. Yüzyıl tasarım ortamında süreç, biçim ve temsil ilişkisi
Üniversite kampüs sistemlerinde sosyal mekan kullanımları
BEGÜM ERÇEVİK SÖNMEZ, FERİDE ÖNAL
Mekansal deneyimin ilk yıl mimarlık öğrencilerinin tasarımları üzerindeki etkileri