Azize Elif YABACI, T. Elvan ALTAN, Neriman Şahin GÜÇHAN

“Mülkiye”nin Bilinmeyen Modern Ekleri:Kütüphane ve Amfi Yapıları

Ernst A. Egli tarafından 1935 yılında Mülkiye Mektebi binası olarak tasarlanan ve ardından Siyasal Bilgiler Okulu ismini alan okul yapısı, sa-dece modern üslubu ile değil öğrencilere sağladığı modern koşullar ve yetiştirdiği devletin önemli kademelerinde görev yapacak bireyler ile de Cumhuriyet’in modernleşme hareketinin önemli yapılarından birisi olmuştur. 1950 sonrasında Ankara Üniversitesi’ne bağlanarak Siyasal Bilgiler Fakültesi adını alan okulun nüfusunun artması sonucunda mekanlarının yetersiz gelmesi sebebiyle 1954 senesinde de-kanlık ‘Tadil ve Tevsi Projesi’ kapsamında ek yapılar için talepte bulunmuştur. İnşa edilen kütüphane ve amfi binalarının tasarımı dönemin modern mimarlık temsilcilerinden olan mimarlar Enver Tokay, Ayhan Tayman ve Yılmaz Sanlı tarafından gerçekleştirilmiştir. Farklı dönem-lerin modern örnekleri olarak ana bina ve ek yapıların birlikteliği ve iki farklı dönemin önemli mimarlarının örnekleri olmaları, bu makale çalışması için çalışılmaya değer bir konu ortaya koymuştur. İşlevin gerektirdiği farklı tasarımlar, modern anlayışın gerektirdiği sade, süssüz ama ince düşünülmüş detaylarıyla bu ek yapılar, dönemin hakim anlayışını incelemek için de uygun örneklerdir. Emek İş Hanı başta olmak üzere birçok yapı ve mimari yarışma projelerinde birlikte çalışmış olan mimarların bu projeleri ile ilgili yayınlanmış yazılı veya görsel bilgi bulunmamaktadır. Bu makalede, 1955-1967 tarihleri arasında tasarlanıp inşa edilmiş olan Kütüphane ve Amfi binalarının özgün proje çizimleri ve bugünkü durumları incelenerek, tarihçeleri, mimari özellikleri ve Mülkiye Mektebi’nin ana yapısı ile olan ilişkilerinin çalışılması; yapıların modern mimarlık mirasındaki yerinin öne çıkarılması amaçlanmaktadır.

PDF

___

Alpagut, L. (2012). Cumhuriyet’in Mimarı Ernst Arnold Egli. İstan -bul, Boyut Yayınevi.

Alpagut, L. (2010). “Modernleşme Projesinin Temsilinde Önemli Bir Yapı: İsviçreli Mimar Ernst Arnold Egli ve Ankara Siyasal Bilgiler Okulu”, Alternatif Politika, 2-2, 126-150.

Aslanoğlu, İ. (2010). Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı: 1923-1938, İstanbul, Bilge Kültür Sanat.

Atalay Franck, O. (2015). Politika ve Mimarlık: Ernst Egli ve Türkiye’de Modernliğin Arayışı (1927-1940), Ankara, TMMOB Mimarlar Odası Yayınları.

Bozdoğan, S. (2016). “Turkey’s Postwar Modernism: A Retros-pective Overview of Architecture, Urbanism and Politics in the 1950s”, Ed.: M. Ö. Gürel (editör). Mid-Century Moder-nism in Turkey: Architecture Across Cultures in the 1950s and 1960s, New York, Routledge, s.9-26.

Cengizkan, A. (2006). “Cumhuriyet’in Ankara’sı: Özcan Altaban’a Armağan”, Ed.: T. Şenyapılı (editör). 1957 Yücel-Uybadin İmar Planı ve Ankara Şehir Mimarisi. Ankara, ODTÜ Yayınları, s. 24-59.

Çadırcı, M., Süslü A. (1982). Ankara Üniversitesi Gelişim Tarihi. Ankara, Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları.

Dizdar, S. (2015). Bir Zamanlar Mülkiye: 1964-1970: Anılar. İstan-bul, Ayrıntı Yayınları

Eldem, S. H. (1939). “Milli Mimari Meselesi”, Arkitekt, 105-106, s. 220-223.

Erdim, B. (2016). “Under the Flags of the Marshall Plan: Mul-tiple Modernisms and Professional Legitimacy in the Cold War Middle East, 1950-1964”, Ed.: M. Ö. Gürel (editör). Mid-Century Modernism in Turkey: Architecture Across Cultures in the 1950s and 1960s, New York, Routledge, s.113-140,

Gençkaya, Ö. F. (2011). Ankara: Capital of Education. Ankara, VE-KAM.

Öztürk, T. (2007). Ankara’nın Mülkiyesi: 1936-2007. Ankara, Mül-kiyeliler Birliği Vakfı Yayınları.

Şenyapılı, T. (2004). Barakadan Gecekonduya: Ankara’da Kentsel Mekanın Dönüşümü 1923-1960. İstanbul, İletişim Yayınları.

Tekeli, İ. (1996). Türkiye’de Yaşamda ve Yazında Konut Sorunu-nun Gelişimi, Ankara, T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı.

Vanlı, Ş. (2006). Mimariden Konuşmak: Bilinmek İstenmeyen 20. Yüzyıl Türk Mimarlığı, Eleştirel Bakış. Ankara, Şevki Vanlı Mi-marlık Vakfı.

İnternet Kaynakları

http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=394&RecID=3509 [Erişim tarihi 4 Temmuz 2017]

http://www.mimarlarodasiankara.org/yarismalardizini/ [Erişim tarihi 26 Ekim 2015]

http://www.politics.ankara.edu.tr/?bil=bil_icerik&icerik_id=284&menu=0&ens_birim=0 [Erişim tarihi 23 Aralık 2016]

http://dergi.mo.org.tr/dergiler/4/526/7710.pdf [Erişim tarihi 18 Temmuz 2018]

http://dergi.mo.org.tr/dergiler/4/428/6136.pdf [Erişim tarihi 18 Temmuz 2018]

http://www.mim.itu.edu.tr/mezun/mimmezun/mim1945.htm[Erişim tarihi 17 Temmuz 2018]

https://www.nadirkitap.com/istanbul-sadirvanlari-enver-tokay-kitap7405031.html [Erişim tarihi 17 Temmuz 2018]

http://mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=288&RecID=1664 [Erişim tarihi 18 Temmuz 2018]

http://www.politics.ankara.edu.tr/MM-Kronoloji.pdf [Erişim ta-rihi 16 Nisan 20