İpek Zeynep KAPTANOĞLU, Elif MIHÇIOĞLU BİLGİ

Conservation of Historic Sarıyer District in Istanbul: Improving the Sustainability and Energy Efficiency of a Bosphorus Village

Sustainable development has become one of the main global agendas of our time since the 1970s. It is undeniable that people must find a way to live in harmony with their natural and built environments in order to protect the earth in the long term. Recognizing that both heritage and sustainability have crucial importance to society, it is essential to promote sustainability as a critical goal, when certifying the continuity of original characteristics in a historic environment. From this perspective, following a discussion on the theory of these two concepts and the framework of related policies in Turkey, this research analyzes and evaluates the historic Sarıyer, composed of Sarıyer and Yenimahalle quarters, two integrated neighbouring Bosphorus villages on the European side of the strait. With an emphasis on sustainability and energy efficiency, this study concludes with environmental and architectural conservation proposals for the study area.

İstanbul’da Tarihi Sarıyer Bölgesinin Korunması: Bir Boğaz Köyünün Sürdürebilirlik ve Enerji Verimliliğinin İyileştirilmesi

Sürdürülebilir kalkınma, 1970’lerden bu yana, zamanımızın başlıca küresel gündemlerinden biri haline gelmiştir. Uzun vadede dünyayı korumak adına, insanın, doğal ve yapılı çevresiyle uyumlu bir şekilde yaşamanın yollarını bulması gerektiği inkâr edilemez. Hem miras, hem de sürdürülebilirliğin toplumlar için hayati öneme sahip iki olgu olduğu kabulüyle, tarihi bir çevrede özgün niteliklerin devamlılığını sağlamaya çabalarken, sürdürülebilirliğin de kritik bir başka hedef olarak desteklenmesi gerekmektedir. Böyle bir anlayışla ele alınan bu çalışmada, bu iki kavram, hem kuramsal, hem de Türkiye’deki ilgili politikalar çerçevesinde ele alındıktan sonra, Boğaz’ın Avrupa yakasında yer alan ve günümüzde bütünleşmiş iki komşu Boğaz köyü olan Sarıyer ve Yenimahalle mahallelerinden oluşan tarihi Sarıyer incelenerek değerlendirilmektedir. Sürdürülebilirlik ve enerji verimliliği vurgulu bu çalışma, çalışma alanı için çevresel ve mimari koruma önerileri ile sonuçlanmaktadır.

PDF

___

2010-2013 İstanbul Bölge Planı Ekleri, İstanbul Kalkınma Ajansı, November 2011.

Ahunbay, Z. (2012), “Ahşap Yapıların Korunması İle İlgili Uluslararası İlkelere Türkiye’den Bakış”, Ahşap Yapılarda Koruma ve Onarım Sempozyumu Bildiri Kitabı, KUDEB, İstanbul.

Aykal, D., F., Gümüş, B., Özbudak Akça, B., Y. (2009), “Sürdürülebilirlik Kapsamında Yenilenebilir ve Etkin Enerji Kullanımının Yapılarda Uygulanması”, 5. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, Diyarbakır.

Balcı, İ. (1998), Sarıyer’i Görmek ve Hissetmek, Cem Ofset Matbaacılık Sanayi A.Ş., İstanbul.

Balcı, İ. (2006), Sarıyer, Aşiyan’dan Kısırkaya’ya, İlkbiz Yayınevi, İstanbul.

Baycan Levent, T., (1999), Sürdürülebilir Bölgesel Kalkınma: Marmara Havzası İçin Bir Yöntem Denemesi, Ph.D. Dissertation in City and Regional Planning, İTÜ, İstanbul.

Beyhan, Ş., G., (2004), Kültürel Sürdürülebilirlik ve Çağdaş Gereksinimler Bağlamında Sürdürülebilir Turizm ve Kimlik Kavramsal Modeli: Pamukkale Örneği, Ph.D. Dissertation in Architecture, İTÜ, İstanbul.

Deringil, S. (2006), “Bosphorus”, Europe 1789-1914: Encyclopedia of the Age of Industry and Empire (ed. John Merriman and Jay Winter), Vol. 1. Detroit: Charles Scribner’s Sons, pp.277-279.

Doğan E., Burak S. (2007), Ship Originated Pollution in the Istanbul Strait (Bosphorus) and Marmara Sea, Journal of Coastal Research, Vol. 23, No.2 (March 2007), pp.388-394.

Dresner, S. (2002), The Principles of Sustainability, Earthscan Publications, London.

Ece, J. N. (2006) İstanbul Boğazı’nda Seyir ve Çevre Güvenliği, Kaptan Haber, http://www.kaptanhaber.com/kose-yazisi/100110/ Istanbul-bogazinda-seyir-ve-cevre-guvenligi.html.

Egelston, A. E. (2013), Sustainable Development: A History, Springer, Dordrecht.

Erdem, B. (2010), Binalarda Enerji Korunumu Açısından Isı Pompalarının Farklı İklim Bölgelerinde Uygulanması, Masteris Thesis on Architecture, İTÜ, İstanbul.

Fabbri, K., Zuppiroli, M., Ambrogio, K. (2012), Heritage Buildings and Energy Performance: Mapping with GIS Tools, Energy and Buildings, Volume 48, pp. 137-145, Elsevier.

Fawkes, S. (2013) Energy Efficiency, The Definitive Guide to the Cheapest, Cleanest, Fastest Source of Energy, Taylor and Francis, Farnham, Surrey, England: Gower.

Genim, S. (2000), Konstantiniyye’den Istanbul’a 19. Yüzyıl Ortalarından 20. Yüzyılda Bosphorus’nin Rumeli Yakası Fotoğrafları, Suna ve Inan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Kataloglar Dizisi, İstanbul.

Girgin, E. (2014), Güncel Dosya: “Kuraklık Kapıda mı?”, Yapı Dergisi, No: 394, İstanbul.

Günay, Z. (2010), Neoliberal Kentleşme Dinamikleri Çerçevesinde Tarihi Çevrenin Sürdürülebilirliği: Sürdürülebilir Kentsel Koruma Modeli, Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı Doktora Tezi, İTÜ, İstanbul.

Günay, R. (2007), Geleneksel Ahşap Yapılar, Sorunları ve Çözüm Yolları, Birsen Yayınevi, İstanbul.

Hürel, H. (2010), İstanbul’un Ansiklopedik Öyküsü, Kapı Publications, İstanbul.

İnciciyan, G. V. (2000), Boğaziçi Sayfiyeleri, Eren Yayıncılık, İstanbul.

Kaptanoğlu, İ.Z. (2014), İstanbul-Sarıyer’de Tarihi Dokunun Sürdürülebilir Koruma Ölçütleri Açısından İredelenmesi ve Öneri Geliştirilmesi, unpublished master’s thesis, Graduate Program in Architectural History and Restoration, Istanbul Kültür University, Istanbul, p. 243, Thesis supervisor: Assist. Prof. Dr. Elif Mıhçıoğlu Bilgi.

Kuban, D. (2010), Kent ve Mimarlık Üzerine İstanbul Yazıları, Yem Yayın, İstanbul.

Mantran, R. (2005), İstanbul Tarihi, İletişim Yayınları, İstanbul.

Mazak, A., Mazak, M. (2008), Dersaadet’in Sayfiye Semti Sarıyer, Sarıyer Belediyesi, İstanbul.

Polprasert, C. (2007), Organic Waste Recycling: Technology and Management, IWA Publishing, London, UK, ISBN: 183339121X.

Rodwell, D. (2003), Sustainability and the Holistic Approach to the Conservation of Historic Cities, Journal of Architectural Conservation, 9:1, 58-73.

Sayar, Z., Gültekin, A., B., Dikmen, Ç. B. (2009), “Sürdürülebilir Mimarlık Kapsamında Ahşap ve PVC Doğramaların Değerlendirilmesi”, 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (İATS’09), Karabük.

Sumner-Boyd, H.; Freely, J. (2010), Strolling Through Istanbul: The Classic Guide to The City, London: Tauris Parke Paperbacks.

Tutel, E. (2008), Şirket-i Hayriye, İletişim Yayınları, İstanbul.

Ülgen, A. (1996) Istanbul Armagani 2: Boğaziçi Medeniyeti, pp.127-146, İstanbul Greater City Municipality, İstanbul.

Yılmaz Özbağcı, Ş., San Akça B., Türkay M. (2013), Energy Efficiency Map of Turkey and Goals, Koç Üniversitesi Tüpraş Enerji Merkezi, Istanbul.

URL1:http://www.forumforthefuture.org/sites/default/files/ images/Forum/Projects/Sustainable_Cities_Index/sustainablecities07. pdf, February 2014.

URL2: http://www.enerjikimlikbelgesi.com, March 2017.

URL3: http://www.panoramio.com/photo/96913949, March 2017.

URL4: http://mapio.net/pic/p-96991360/, March 2017.

URL5: http://www.envanter.gov.tr, May 2014.

URL6: http://iljandarma.Istanbul.gov.tr, March 2017.

URL7: http://www.tfl.gov.uk, May 2014.

URL8: http://www.eie.gov.tr, May 2014.

URL9:https://www.eea.europa.eu/airs/2017/resource-efficiency- and-low-carbon-economy/recycling-of-municipal-waste, August 2018.

URL10: https://www.nytimes.com/2017/06/02/nyregion/compost- organic-recycling-new-york-city.html, August 2018.

URL11:http://www.worldbank.org/en/topic/urbandevelopment/ brief/solid-waste-management, pp.503-504, August 2018.

URL12:http://www.istanbul.com/tadini-cikar/dolmabahce-dolgu- deniz-ve-has-bahce.html, August 2018.

URL13:http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/470550/ Denizi_doldurmak_mi__insanlik_sucu.html, August 2018.