TURİZM VE DOĞA KORUMA “GÜNEY ANTALYA BÖLGESİ”: GELİŞMELER VE SONUÇLARI

Doğa koruma insan sağlığı ve yaşamın garantisi için doğa parçalarını ve doğada yaşayan bitki ve hayvan varlığını, bunların yetişme ve yaşam koşullarını korumaktır. İnsanların farklı mekanlardaki doğal, kültürel ve tarihi yerleri görmek amacıyla gerçekleştirmiş oldukları ziyaretlerin tümü ise turizm tanımına girmektedir. Turizm sektörü tüm hizmet ve ürünleri ile doğal alanlara ve doğal kaynaklara bağlıyken çok geniş alanlara ihtiyaç duyan turizm yatırımları ve gelişmeleri doğa koruma açısından bir tehdit unsuru da olabilmektedir. Bu çalışmada Güney Antalya Bölgesinde yaşanan turizm gelişmeleri ve doğa koruma çalışmaları arasındaki çelişkiler alan kaybı ve değişimleri ölçeğinde ele alınmıştır. Bölgede 69.800 hektarda ilan edilen Olimpos-Beydağları Milli Parkının sınırları Beldibi, Göynük, Kemer, Çamyuva ve Tekirova yerleşimleri de çıkartılarak 34.425 hektara indirilirken, Beldibi’nde 865, Göynük’te 1.030, Kemer’de 4.035, Tekirova’da ise 1.115 hektarlık turizm gelişme bölgesi içinde orman ve tarım alanlarından organize turizm ve yerleşim alanlarına doğru bir değişim yaşanmıştır. Orman alanlarındaki değişim kıyı kesiminde ekolojik açıdan önemli alanların kaybı, tarım alanlarında ki değişim ise yöre halkının geleneksel alan kullanımlarını terk etmesi ve tarım alanlarını turizme açması ile sonuçlanmıştır

Anahtar Kelimeler:

Turizm, Doğa Koruma, Güney Antalya, Olimpos-Beydağları Milli Parkı

Tourism and Nature Conservation “South Antalya Region”: Developments and the Results

Nature conservation is defined as the protection of natural areas as well as flora and fauna assets and their habitats to maintain well being of people and life. All the visits and activities that people realised to see natural, cultural and historical areas are perceived as tourism. While tourism is greatly depends on natural environment and natural resources tourism developments and investments need huge areas can be a threat for nature conservation. In this study conflicts between tourism developments and nature conservation are discussed in terms of land loss and changes. Borders of the Olimpos-Beydağları National Park established in 69,800 hectare was reduced down to 34,425 hectare with the exclusion of Beldibi, Göynük, Kemer, Çamyuva and Tekirova where great changes occurred from agriculture and forest areas into organised tourism areas and settlements within 865 hectare in Beldibi, 1,030 hectare in Göynük, 4,035 hectare in Kemer and 1,115 hectare in Tekirova. Changes in forest areas led the loss of ecologically important areas particularly in coastline while changes in agricultural areas end up with the abundance of the traditional land use patterns and opening agricultural areas for tourism developments.

Keywords:

Tourism, nature conservation, South Antalya, Olimpos-Beydağları National park,

PDF

___

Altan, T. ve Atik, M., 2000. Ülkemizde Turizm Planlaması ve Peyzaj Mimarları. Peyzaj Mimarlığı Kongresi, TMMOB Peyzaj Mimarları Odası 19-21 Ekim-Ankara, Sayfa 329-338.
Anonim, 1975. Güney Antalya Turizm Gelişim Projesi, Batı Akdeniz ve Güney Ege Turizm Gelişim Araştırması. TC Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Planlama Dairesi Başkanlığı, Turizm Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü.
Anonim, 1987. Beydağları (Olimpos) National Park, Special Protected Area. General Directorate of Forestry Department of National Parks, Antalya.
Anonim, 1990. Southwest Coast Environmental Project. Town and Regional Planing Background Study. Regional-Level Analysis Report Vol.IV.
Anonim, 1992. Akdeniz-Ege Turizm Altyapısı Kıyı Yönetimi Projesi – Kemer İlçesi Fizibilite Etüd Raporu. T.C. Turizm Bakanlığı, Dünya Bankası – GKW Water Supply-Waste Disposal-Sanitation Consulting Engineers,Ankara.
Arslan, M., 1995. The Effects of Tourism Law on the Natural Environment in Turkey Journal of Anatolia, No 6/3-4.
Atalay, İ., 1983. Türkiye Vejetasyon Coğrafyasına Giriş. Ege Ü. Edebiyat Fak. Yayın. No.19, İzmir.
Atik, S., 1995. Antalya İli Turizm Envanteri ve Turizmi Geliştirme Planı. TC. Antalya Valiliği, Şehir ve Bölge Planlama-ODTÜ, Ankara.
ATSO, 2000. 1999 Ekonomik Rapor. Antalya Ticaret Odası, Antalya.
Davis, P.H., 1965-1988. Flora of Turkey and the East Aegean Islands Volume 1-Volume 10. Edinburgh University Press 22 George Square, Edinburgh.
DİE, 1998. Ekonomik ve Sosyal Göstergeler-Antalya. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü.
DİE, 2002. 2000 Genel Nüfus Sayımı-Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri. Ankara.
Edington, J.M. and Edington, M.A., 1986. Ecology, Recreation and Tourism. Published by the Press Syndicate of the University of Cambridge.
Ekim, T., Koyuncu, M., Vural, M., Duman, H., Aytaç, Z. ve Adıgüzel, N., 2000. Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı. Red Data Book of Turkish Plants, TTKD ve Van 100. Yıl Üniversitesi, Ankara.
Erdem, G., 1996. Antalya Kıyı Yerleşimleri - Planlama, Yapılanma, Kullanma ve Sorunları. TMMOB Mimarlar Odası Antalya Şubesi.
Erginöz, M.A., 1998. Türkiye’de Kıyı Turizm Planlaması Yönetimi ve Sorunları. Türkiye’nin Kıyı ve Deniz Alanları II. Ulusal Konferansı, 22- 25 Eylül, S 333-347 Ankara.
Gössling, S., 2002. Global Environmental Consequences of Tourism. Global Environmental Change 12, Pages 283-302.
Hayırsever, F., 2000. Turizmin Arazi Kullanımı Üzerine Etkisi “Kemer Örneği”. Ankara Ün.Sosyal Bil. Ens. Kamu Yönetimi ve Siyaset Bil.Ankara.
Holden, E., 2000. Environment and Tourism. By Routledge 11 New Fetter Lane, London EC4P 4EE, ISBN 0-415 20717.
Inskeep, E., 1991. General Information South Antalya Development Project, Ministry of Tourism.
Jim, C.Y., 2000. Environmental Changes Associated with Mass Urban Tourism and Nature Tourism Developments in Hong Kong. The Environmentalist, No 20 P233-247.
Kemer Tarım İlçe Müdürlüğü, 2000. Kemer İlçesi Tarımsal Üretimine İlişkin Rakamsal Bilgiler.
Kızılöz, B., 2001. Kare Planlama, Varlık M. 177 Sok, No 10/2, Antalya.
Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, 2005. Antalya İline Gelen Ziyaretçi Sayıları Antalya.
Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, 2006. Antalya İlinde Bulunan Turizm Tesisleri. Antalya.
Lambin, E.F., Baulies, X., Bockstael, N., Fisher, G., Krug, T., Leemans, R., Moran, E.F., Rindrus, R.R., Sato, Y., Skole, D., Turner, B.L. and Vogel, C., 1999. Land-Use and Land-Cover Change (LUCC) Implementation Strategy. A Core Project of International Geosphere-Bisphere Programme and International Human Dimensions Programme on Global Environmental Change.
Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, 1993. Antalya İli İklim Verileri.
Orman Bakanlığı, 1972. Olimpos-Beydağları Sahil Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı. Orman Bakanlığı Batı Akdeniz Bölge Müdürlüğü, Olimpos-Beydağları Milli Parkı, Antalya.
Ortaçeşme V., Karagüzel, O. ve Atik, M., 1998. Olimpos-Beydağları Sahil Milli Parkı Örneğinde Türkiye’de Kıyı ve Deniz Parkları. Türkiye Kıyıları ‘98: Türkiye’nin Kıyı ve Deniz Alanları II. Ulusal Konferansı Bildiriler Kitabı, 113-122.
Peşmen, H., 1980. Olimpos-Beydağları Milli Parkının Florası. TÜBİTAK Temel Bilimler Araştırma Grubu, Proje No.TBAG-335, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Botanik Böl. Ankaea.
Resmi Gazete, 1988. Beydağları Sahil Milli Parkının Sınırlarının Yeniden Tanzim Edilmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararı. 23.12.1988 /20028 sayı.
Stanners, D. and Bourdeu, P., 1995. Europe’s Environment: The Dobris Assessment – Tourism and Environment.
Sun, D. and Walsh, D., 1998. Review of Studies on Environmental Impacts of Recreation And Tourism in Australia. Journal of Environmental Management, No: 53 Pages 323-338.
Turizm Bakanlığı, 1974. Güney Antalya Bölgesi 1974 Yılı 1/25.000’lik Çevre Düzeni Planı.
Turizm Bakanlığı, 1988. Güney Antalya Bölgesi 1988 Yılı 1/25.000’lik Çevre Düzeni Planı.
Turizm Bakanlığı, 1990. Güney Antalya Bölgesi 1990 Yılı 1/25.000’lik Çevre Düzeni Planı.
Turizm Bakanlığı, 1996. Güney Antalya Bölgesi 1996 Yılı 1/25.000’lik Çevre Düzeni Planı.
Turizm Gazetesi, 2006. Turizmin Ekonomideki Payı. http://www.turizmgazetesi.com
TURSAB, 2004 Turizm Gelirlerinin Ekonomideki Payı http://www.tursab.org.tr
Ulubay, A., Torun, A. ve Avcı, M., 2003. The Impact of Urban Development to the Environment in Kemer. International Colloquim Series on Land Use/Cover Change Science and Application presents: Studying Land Use Effcets in Coastal Zones with Remote Sensing and GIS August 13- 16 Kemer
Yücel, M., 1995. Doğa Koruma Alanları ve Planlaması. ÇU. Ziraat Fak. Yardımcı Ders Kitabı, Genel Yayın No104, Kitap Yayın 9 Adana.