İzmir ilinde özel bir işletmede yetiştirilen simental ineklerde somatik hücre sayısı, süt verimi ve bileşenleri arasındaki ilişkiler

Araştırmada Simental ırkı sığırlardan elde edilen çiğ sütlerin bileşenleri ile SHS ve GOSV üzerine ay, laktasyon sırası ve mevsimin etkisi ile SHS ve ilgili özellikler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 50 baş sağmal kapasiteye sahip bir işletmede yürütülmüştür. İşletmede aylara göre ortalama sağmal hayvan sayısı 34.12 baştır. Sütlerin yağ, protein, kuru madde, laktoz içerikleri ile somatik hücre sayıları (SHS) belirlenmiştir. Çiğ süt örneklerinin yıl boyu yağ, protein, kuru madde ve laktoz içerikleri sırasıyla %3.72, %3.45, %13.55 ve %4.74 olarak bulunmuştur. Ortalama SHS ve günlük ortalama süt verimi (GOSV) sırasıyla 192x103 hücre ml-1 ve 30.89 l gün-1 olduğu tespit edilmiştir. En yüksek SHS içeriği 4. laktasyon ve en düşük SHS içeriği 1. laktasyondaki hayvanlardan elde edilen sütlere ait olduğu tespit edilmiştir. Mevsime göre SHS ve GOSV hariç diğer tüm gruplarda istatistik fark belirlenmiştir (P<0.01). Mevsime göre en yüksek yağ içeriğinin kış ve ilkbahar en düşük yağ içeriğinin sonbahar ve yaz mevsimlerinde ait olduğu belirlenmiştir. Laktasyon sırasına göre SHS ile GOSV arasında 4. laktasyon sırası hariç, diğer laktasyon gruplarında negatif yönlü bir ilişki olduğu, bu ilişkinin 2. laktasyonda önemli olduğu belirlenmiştir (P<0.01). Laktasyon sırasına göre genel olarak SHS ile süt yağ, protein ve kuru madde içerikleri arasında pozitif yönde korelasyonlar dikkati çekmektedir. Mevsime göre SHS ile GOSV arasında kış mevsimi hariç negatif yönlü ve ilkbahar mevsimi için bu ilişkinin önemli olduğu gözlenmiştir (P<0.01). Mevsime bağlı olarak SHS ile yağ, protein ve kuru madde arasındaki ilişkiler pozitif yönlü ve istatistiki olarak anlamlı bulunmuştur (P<0.01).

The relationship between somatic cell count, milk yield and components for simental cows which raised in a private company in Izmir

The aim of this study was determine somatic cell count (SCC) and milk composition in Simmental cows. Milk samples were collected from a dairy farm which has 50 milking cows capacity and average 34.12 heads of milking cows each months during study period. The composition of milk as fat, protein, lactose, dry matter and SCC were determined. The average fat, protein, dry matter and lactose contents of raw milk samples were determined to be 3.72%, 3.45%, and 13.55% and 4.74% in a year respectively. The average SCC and Daily milk yields (dMY) were 192x103 cell ml-1 and 30.89 l day-1 respectively. The highest SCC was observed for 4th lactation (260±63.14) group and lowest for 1st lactation (164±15.12) group. The statistical differences observed for all groups except for SCC and dMY according to season (P<0.01). The highest fat content was observed for winter and the lowest for autumn and summer seasons. Negative correlation was observed between SCC and all other lactation number groups and there was statistically significant for 2nd lactation group (P<0.01). Positive correlations draw attention between SHS and fat, protein and dry matter contents according to the lactation numbers. According to season, negative correlations were determined for all groups between SCC and dMY except for winter and there was statistically significant for spring season (P<0.01). The relationships between SHS and fat were positive and statistically significant (P<0.01) according to season.

___

  • Akbulut Ö (1998) Simental Sığırlarin Türkiye'de Verim Performansı Üzerine Bir Değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 29(1): 43-49.
  • Atasever S, Stadnik L (2015): Factors affecting daily milk yield, fat and protein percentage and somatic cell count in primiparous holstein cows. Indian Journal of Animal Research (49): 313-316.
  • Aytekin İ, Boztepe S(2014) Süt sığırlarında somatik hücre sayısı, önemi ve etki eden faktörler, Türk Tarım Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi (2): 112-121.
  • Bendelja D, Prpic Z, Mikulec N, Ivkiv Z, Havranek J, Antunac N (2011) Milk urea concentration in Holstein and Simmental cows. Mljekarstvo: Casopis Za Unaprjeđenje Proizvodnje I Prerade Mlijeka (61): 45-55.
  • Bentley (2020) About Bentley Instruments. ftp://ftp.bentleyinstruments.com/ Marketing/ BentleyFTS/ Bentley Next Genfinal.pdf. Erişim 24 Kasım 2020.
  • Bertocchi L, Vitali A, Lacetera N, Nardone N, Varisco G, Bernabucci U (2014) Seasonal variations in the composition of holstein cow's milk and temperature-humidity index relationship. Animal (8): 667-674.
  • Çilek S, Tekin ME (2005). Environmental Factors Affecting Milk Yield and Fertility Traits of Simmental Cows Raised at The Kazova State Farm and Phenotypic Correlations Between These Traits. Turkish Journal of Veterinary and Animal Science 29: 987-993.
  • Çoban Ö, Sabuncuoğlu N, Tüzemen N (2007) Siyah Alaca ve Esmer ineklerde somatik hücre sayısına çeşitli faktörlerin etkisi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi (47): 15-20.
  • Erdem H, Atasever S, Kul E (2007): Some environmental factors affecting somatic cell count of Holstein cows. Journal of Applied Animal Research 32(2): 173-176.
  • Erdem H, Atasever S, Kul E (2010): Determination of milk production characteristics and milk losses related to somatic cell count in jersey cows raised in the black sea region of Turkey. Asian Journal of Animal and Veterinary Advances 5(3): 217-222.
  • Eyduran E, Özdemir T, Yazgan K, Keskin S (2005) Siyah alaca inek sütündeki somatik hücre sayısına laktasyon sırası ve dönemin etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 16(1): 61-65.
  • Franzoi M, Manuelian CL, Penasa M, De Marchi M (2019) Effects of somatic cell score on milk yield and mid-infrared predicted composition and technological traits of Brown Swiss, Holstein Friesian, and Simmental cattle breeds. Journal of Dairy Science 103: 791-804.
  • Gökçe G (2011) Çukurova Bölgesi Entansif Süt Sığırı İşletmelerindeki İlkine Doğuran Siyah Alacalarda Somatik Hücre Sayısına Etki Eden Bazı Tip, Sağım ve Amanejman Özelllikleri Arası İlişkiler, (Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Adana.
  • Göncü S (2000) Adana Entansif Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yetiştirilen Saf ve Melez Siyah Alaca İnek Sütlerinde Somatik Hücre Sayısına Etki Eden Faktörler ve Mastitis İle İlişkisi, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
  • Göncü S, Özkütük K (2002) Adana Entansif Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yetiştirilen Saf ve Melez Siyah Alaca İnek Sütlerinde Somatik Hücre Sayısına Etki Eden Faktörler ve Mastitis ile İlişkisi Hayvansal Üretim 43(2): 44-53.
  • Gündoğan B (2019) Balıkesir bölgesinde yetiştirilen simmental sığırlarda süt ve döl verim özellikleri için genetik parametre ve damızlık değer tahmini, Yüksek lisans tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Kaşıkcı M (2012) Sivas İli Yıldızeli İlçesinde Halk Elinde Yetiştirilen Esmer Sığırların Çiğ Süt Kompozisyonu ve Somatik Hücre Sayısının Belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
  • Koç A (2006) Aydın İlinde Yetiştirilen Siyah-Alaca ve Esmer Irkı Sığırların Laktasyon Süt Verimleri ve Somatik Hücre Sayıları Hayvansal Üretim 47(2): 1-8.
  • Koç A (2016) Simmental Yetiştiriciliğinin Değerlendirilmesi: 2. Türkiye’deki Çalışmalar. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 13(2): 103-112.
  • Koçak S, Tekerli M, Özbeyaz C, Demirhan İ (2008) Lalahan Merkez Hayvancılık Araştırma Enstitüsün'de yetiştirilen Holştayn, Esmer ve Simental Sığırlarda Bazı Verim Özellikleri. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi 48(2): 51-57.
  • Kuczaj M (2001) Interrelations Between Year Season and Raw Milk Hygienic Qualiry Indices. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities 4(1): 7.
  • Kul E, Sahin A, Atasever S, Ugurlutepe E, Soydaner M (2019) The effects of somatic cell count on milk yield and milk composition in Holstein cows. The journal Veterinarski Arhiv 89(2) 143-154.
  • Önal AR, Özder M (2007) Trakya’da özel bir süt işleme tesisi tarafından değerlendirilen çiğ sütlerin somatik hücre sayısı ve bazı bileşenlerinin tespiti. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi 4(2): 195-199.
  • Özdede F (2009) Ankara İli Süt Sığırı Yetiştiricileri Birliğine Üye Süt Sığırı İşletmelerinde Üretilen Sütlerin Somatik Hücre Sayıları, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Özkan M, Güneş H (2011) Kayseri'deki özel işletmelerde yetiştirilen Simmental sığırların süt verim özellikleri üzerinde bazı faktörlerin etkileri. İstanbul Üniviversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 37(2): 81-88.
  • Ramos TM, Costa FF, Pinto ISB, Pinto SM, Abreu LR (2015): Effect of somatic cell count on bovine milk protein fractions. Journal of Analytical and Bioanalytical Techniques (6) 1-7.
  • Şahin A, Kaşıkçı M (201) Esmer ineklerde somatik hücre sayısı ve bazı çiğ süt parametreleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi 2(5): 220-223.
  • Schutz MM, Hansen LB, Steuernagel GR, Kuck AL (1990) Variation of Milk Fat, Protein and Somatic Cells for Dairy Cattle. Journal of Dairy Science 73(2): 484-493.
  • Sezer M, Ulutaş Z (2003) Kazova Tarım İşletmesi’nde Yetiştirilen Simmental Sığırların Süt ve Döl Verim Özellikleri. Hayvancılık Araştırma Dergisi 13(1-2): 40-46.
  • Sobczuk-Szul M, Wielgosz-Groth Z, Nogalski Z, Mochol M, Rzemieniewski A, Pogorzelska-Przybyłek P (2015): Changes in the fatty acid profile of cow’s milk with different somatic cell counts during lactation. Veterinarija ir Zootechnika (69): 91.
  • TGK (2000) Türk Gıda Kodeksi. Çiğ Süt ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliği. No: 2000/6.
Mediterranean Agricultural Sciences-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1988
  • Yayıncı: Akdeniz Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Fumonisin B1 ile kontamine rasyonlarla beslenen horozların sperm morfolojik kusurları üzerine E vitamininin iyileştirici etkileri

Olumuyiwa Joseph OLAROTİMİ, Olufemi ADU, Olayinka ASOLO, Dotun OLORUNFEMİ, Francis GBORE

Mevsimlik gezici tarım işçiliğinde tarım aracılığının rolü: Giresun ili fındık örneği

Merve YILMAZ, Cengiz SAYIN, Mehmet BOZOĞLU

Adana merkez ve ilçeleri için çiftlik hayvanları kaynaklı atık ve kirlilik yükü potansiyeli

Müge ERKAN CAN

İzmir ilinde özel bir işletmede yetiştirilen simental ineklerde somatik hücre sayısı, süt verimi ve bileşenleri arasındaki ilişkiler

Ahmet Refik ÖNAL, Mahmut ÖZKAN, Yahya Tuncay TUNA

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kullanılan damla sulama sistemlerinde tıkanıklık düzeyi ve performans değerlendirmesi

Servet TEKİN, Hale GÜMÜŞSOY, Gülşah BOZOĞLU

Büyükbaş hayvan ve tavuk gübreleri kaynaklı biyogaz potansiyeli; Adana ili örneği

Müge ERKAN CAN

Antalya ilinde bağda portakal güvesi [Cryptoblabes gnidiella Mill. (Lepidoptera: Pyralidae)]’nin popülasyon değişimi

Mehmet KEÇECİ

Çok hisseli tarım arazilerinde yaşanan sorunlar: Adana-Seyhan örneği

İlknur DÖNMEZ

Farklı sıcaklıkların Leptinotarsa decemlineata (Say.) (Coleoptera: Chrysomelidae)’nın beslenme miktarı üzerine etkisi

Büşra Betül ÇINAR, Ali Kemal BİRGÜCÜ

Vinas kompostunun örtüaltında fesleğen (Ocimum basilicum L.) üretiminde etkinliği

İsmail Emrah TAVALI, Ayşe YALÇIN ELİDEMİR, Ahu ÇINAR, Safiye AŞIKLI, Orçun ÇINAR, Feyza KARADENİZ YAVUZ, Serkan UYAR