Bazı Baklagil Yembitkilerinde Farklı Biçim Dönemlerinin Bazı Kalite Faktörleri Üzerine Etkisi

Bu çalışma, 2001-2002 yetiştirme sezonunda Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Uygulama ve Araştırma Arazisinde yürütülmüştür. Denemede 7 farklı baklagil yem bitkisi (Adi fiğ (Vicia sativa), Anadolu üçgülü (Trifolium resupinatum), Sarı Taş Yoncası (Melilotus officinalis), Korunga (Onobrychis sativa), Tüylü fiğ (Vicia villosa), Mürdümük (Lathyrus sativa), Yem bezelyesi (Pisum sativum)) üç farklı dönemde (çiçeklenme başlangıcı, % 50 çiçeklenme ve çiçeklenme sonu) biçilmiş ve yaprak /sap oranı, sararan yaprak oranı, ham selüloz oranı ve ham kül gibi kalite faktörleri belirlenmiştir. Çalışmanın sonucuna göre biçim dönemi geciktikçe yaprak /sap ve ham kül oranlarında azalma, sararan yaprak oranı ve ham selüloz oranlarında artışlar meydana gelmiştir. Yaprak/sap oranı en yüksek 2.423 ile yem bezelyesinin 1. biçiminden elde edilirken, en düşük değer 0.463 ile korunganın 3. biçiminden elde edilmiştir. Sararan yaprak oranı, en yüksek % 79.33 ile Anadolu üçgülünün 3. biçiminde, en düşük ise % 10.00 ile Yem bezelyesi’nin 1. biçiminde tespit edilmiştir. 1. biçimde % 11.67 ile % 22.33 arasında değişen ham selüloz oranları, 2. biçimde % 12.33-% 26.00’ya çıkmış ve 3. biçimde ise değerler % 18.67 ile % 31.67 arasında değişmiştir. En yüksek ham selüloz oranı % 31.67 ile Anadolu üçgülünün 3. biçiminden alınmıştır. Ham kül oranları ise biçim dönemleri geciktikçe azalma göstermiş, en yüksek oran % 11.22 ile Tüylü fiğ’in 1. biçiminde belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler:

Baklagil Yem Bitkileri, Biçim Dönemi, Ham selüloz Oranı, Yaprak/Sap Oranı, Ham Kül Oranı

Effect of Different Cutting Stages on Some Quality Factors in Various Legume Forage Crops

This study was conducted at the experimental fields of Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, Akdeniz University during 2001-2002 growing season. Seven legume forage crops; common vetch (Vicia sativa), Persian clover (Trifolium resupinatum), sweet clover (Melilotus officinalis), sainfoin (Onobrychis sativa), hairy vetch (Vicia villosa), grasspea (Lathyrus sativa), cow pea (Pisum sativum) were cut in three different cutting stages (at the beginning of flowering, 50% flowering and the end of flowering). Also leaf/stem rate, yellow-leaf rate, cellulose rate and crude ash rate were determined in the experiment. According to result of this study, leaf /stem rate was decreased, while yellow leaf rate and cellulose rate were increased with the delaying cutting stage. The highest leaf/stem rate was obtained from cow pea in first cutting stage with 2.423 and the lowest leaf/stem rate was obtained from sainfoin in the third cutting stage. While Persian clover was gave the highest yellow-leaf rate in the third cutting stage with 79.33 %, the lowest yellow-leaf rate of 10 % was determined in cow pea in the first cutting stage. Cellulose rate, which changed between 11.67- 22.33 % in the first cutting stage, increased to 12.33-26.00 % in the second cutting stage. Cellulose rate was changed between 18.67-31.67 % in the third cutting stage. The highest cellulose rate of 31.67 % was determined in Persian clover in the third cutting stage. Crude ash rate decreased with delaying cutting stage. The highest rate determined in hairy vetch with 11.22 %.

Keywords:

Legume forage plants, cutting stage, cellulose rate, leaf/stem rate, crude ash rate,

PDF

___

Açıkgöz, E., 2001. Yem Bitkileri . 3. Baskı. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 182. VİPAŞ A.Ş. Yayın No: 58, Bursa, 584 s.
Akgün, İ., Koç, A. ve Sağsöz, S., 1999. Autotetraploid Çok Yıllık Çavdar ( Secale montanum Guss.)’ın Bazı Tarımsal Özelliklerinin Zamana Bağlı Olarak Değişimi. Tr. J. of Agriculture and Forestry 23 (Ek Sayı 5): 1119-1124.
Akyıldız, A. R., 1966. Yeşil Yemlerin Saklanması, Yedek Yemler, Ticaret Yemleri, Yemler Bilgisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 274. Ders Kitabı: 96, Ankara, 208 s.
Akyıldız, A. R., 1984. Yemler Bilgisi Laboratuvar Kılavuzu (İlave Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 895, Uygulama Kılavuzu: 213, Ankara, 227 s.
Avcıoğlu, R., Soya, H., Geren, H., Demiroğlu, G. ve Salman, A., 1999. Hasat Dönemlerinin Bazı Değerli Yem Bitkilerinin Verimine ve Yem Kalitesine Etkileri Üzerinde Araştırmalar. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi. 15-18 Kasım 1999, Adana, Cilt III( Çayır–mera yem bitkileri ve yemeklik dane baklagiller): 29-34.
Avcıoğlu, R. ve Gürel, A., 2000. Bitki Fizyolojisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Ders Notu : 64/1, İzmir, 367 s.
Barutçular, C., Bahar, B., Yıldırım, M. ve Genç, İ., 2003. Buğdayda Yaşlanma Sürecinde Dijital Kamerayla Saptanan Yeşil Renk Oranı-Verim İlişkileri. Türkiye V. Tarla Bitkileri Kongresi, 13-17 Ekim 2003, Diyarbakır, Cilt II (Bitki Yetiştirme Teknikleri): 332-335.
Cassida, K. A., Griffin, T. S., Rodriguez, J., Patching, S. C. Hesterman, O. B. and Rust, S. R., 2000. Protein Degradability and Forage Quality in Maturing Alfalfa, Red Clover and Birdsfoot Trefoil. Crop Science. 40: 209-215
Geren, H., Avcıoğlu, R. ve Soya, H., 2004. Bazı Fiğ (Vicia sativa) Çeşitlerinin Bornova Koşullarındaki Hasıl Performansları Üzerinde Araştırmalar. Anadolu J. of AARI. 14(2):35-38
Juan, N. A., Sheaffer, C. C., Barnes, D. K., Swanson, D. R. and Halgerson, J. H., 1993. Leaf and Stem Traits and Herbage Quality of Multifoliolate Alfalfa. Agronomy Journal 85:1121-1127.
Jung, H. G., Sheaffer, C. C., Barnes, D.K. and Halgerson, J. L., 1997. Forage Quality Variation in the U.S. Alfalfa Core Collection. Crop Science. 37: 1361-1366.
Kaçar, B., 1977. Bitki Besleme. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 637, Ders Kitabı: 200, Ankara, 317 s.
Kaçar, B., 1996. Bitki Fizyolojisi. 4. Baskı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Yayın No: 1447, Ders Kitabı: 427, Ankara, 424 s.
Kılıç, A., 1997. Sığırcılıkta Yemleme Pratiği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 525, İzmir, 194 s.
Özen, N., 1999. Süt Sığırlarının Beslenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Yardımcı Ders Notu: 3, Antalya, 123 s.
Sarıçiçek, Z., Garipoğlu, A. ve Sarıcan, C., 1996. Adi Fiğ ve Macar Fiğinin Yem Değeri Üzerine Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 11(2): 39-45.
Tan, M. ve Menteşe, Ö., 2000. Bazı Çevre Faktörlerinin Yem Bitkileri Besleme Değerine Etkileri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 31(2): 145-152.
Yeldan, M. 1984. Yemler ve Hayvan Besleme. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 923. Ders Kitabı: 261, Ankara, 148 s.
Zinciroğlu, M. ve Bahtiyarca, Y., 1987. Besi Materyalinin Seçimi. Yem Sanayi Dergisi. Nisan. Sayı: 55. ss. 4-14
Özen H. Ç. ve Onay, A., 1999. Bitki Büyüme ve Gelişme Fizyolojisi. ISBN 975-94563-1-1 Dicle Üniversitesi Basımevi. Diyarbakır, 166 s.