MUĞLA MERKEZ KÖYLERİNDEKİ BİR GRUP İLKÖĞRETİM OKULU ÖĞRENCİSİNDE SERUM LİPİD PROFİLİ VE OBEZİTE TARAMASI

Amaç:Vücutta yağ dokusunun aşırı artmasına obezite denir. Obezite; bütün yaş gruplarında, ırk ve etnikgruplarda görülen yaygın bir sağlık problemi olup, 20. yüzyılda erişkinlerde olduğu kadar çocuklarda da büyükbir sağlık sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma, Muğla'nın merkez köylerindeki 7-15 yaş arasıilköğretim okulu öğrencilerinde lipid profili ve obezite durumunu belirlemek amacıyla yapılmıştır.Gereç veYöntem:Bu çalışmada; Muğla'nın 9 merkez köyündeki ilköğretim okullarında okuyan toplam 231(112kız, 119 erkek) öğrencinin yaş, cinsiyet, boy ve kilo bilgileri toplandı, vücut kitle indeksleri(VKİ) hesaplandı veaçlık kanları alınarak enzimatik-kolorimetrik yöntemle Total Kolesterol(TK), Trigliserid(TG), HDL-, LDL- veVLDL-Kolesterol (HDL, LDL, VLDL, sırasıyla) ölçümleri yapıldı.Bulgular:Sonuçlar; tüm öğrencilerin %6.5'inin zayıf (VKİ<=5), %69.3'ünün normal , %11.2'sininfazla kilolu ve %13.0'ünün obez (VKİ>=95) olduğunu gösterdi. Kız ve erkek gruplar arasında VKİyönünden önemli fark yoktu (p>0.05). Yapılan hesaplamalarda, tüm lipid parametreleri(TK,TG,HDL,LDL,VLDL) için kız ve erkek gruplar arasında istatistiksel olarak önemli bir fark bulunamadı(p>0.05). Serum lipid parametrelerinin VKİ'ne göre yapılan karşılaştırmalarında; TG ve VLDL değerlerininzayıf grupta, TK ve LDL değerlerinin ise normal grupta diğer gruplara göre daha düşük olduğu (her ikisi için dep<0.05) bulundu. Zayıf grubun HDL değerleri, diğer gruplara göre istatistiksel bakımdan önemli derecedeyüksek idi (p<0.01)Ayrıca TV izlerken bir şeyler atıştıran çocukların TK düzeyleri, yemeyen çocuklara göre dahayüksek bulunurken (p<0.05), diğer parametrelerdeki fark istatistiksel açıdan önemsizdi (p>0.05).Sonuç:Yanlış beslenme alışkanlıklarına ve sedanter yaşam koşullarına bağlı olarak gelişen obeziteye paralelşekilde kan lipid parametrelerinde de olumsuz değişiklikler meydana gelmektedir. Çocukluk döneminde gelişenbu olumsuz tablo düzeltilmediği takdirde, obeziter yapı yaşamın ileriki yıllarına da taşınmakta ve buna bağlısağlık sorunları giderek artmaktadır

Anahtar Kelimeler:

Lipidler, obezite, okul çocukları, vücut kitle indeksi

Serum Lipid Profile and Obesity Scanning of A Group of Primary School Students in Central Villages of Mugla Province

Purpose: Obesity is referred to as an excessive increase in lipid tissue of body. This study was aimed to determine lipid profile and obesity-related conditions of primary school students between ages 7 and 15 in central villages of Mugla Province. Material and Methods: In the present study, age, sex, height and weight demographics of 231 (112 girls, 119 boys) students attending primary schools located in 9 central villages of Mugla Province were gathered, their body mass indexes (BMI) were calculated, and total cholesterol (TC), triachylglicerol (TG), and HDL-, LDL-, and VLDL-Cholesterol levels were measured in fasting blood samples. Results: Of all students, 6.5% were lean (BMI<=5), 69.3% were normal (BMI=5-85), 11.2% were overweight (BMI=85-95) and 13.0 were obese (BMI>=95). There was no significant difference between girls and boys with respect to the BMI (p>0.05). No statistically significant difference could be found between groups of girls and boys in any of the lipid parameter (TC,TG,HDL,LDL,VLDL) calculations (p>0.05). It was found that TG and VLDL values were relatively low in lean group, however TC and LDL values were lower in normal group in comparison with those of the other groups (for both p<0.05). There was no significant difference between groups concerning HDL-C (p>0.05). Moreover, whereas TC levels of children, who snack while watching television were found to be higher than those of children who do not snack (p<0.05), the difference between other parameters was statistically insignificant (p>0.05). Conclusion: Because of wrong dietary habits and sedentary life, obesity developes followed by blood lipid abnormalities. If these are not corrected in childhood obesity will result in increasingly serious health problems.

Keywords:

Lipids, obesity, school-age children, body mass index,

PDF

___

1. Yabancı N. Okul çağı çocuklarında büyüme ve obezite durumunun Ssaptanması, etkileyen etmenlerin değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beslenme ve DiyabetikAnabilim Dalı, 2004.
2. Akgün S, Bakar C, Kut A, Kınık ST. Başkent Üniversitesi Hastanesi Pediatri polikliniklerine başvuran beş yaş altı çocuklarda obezite görülmesıklığı ve etkileyen faktörler. STED 2006; 15(4): 60-6.
3. Flegal KM, Ogden CL, Carroll MD. Prevalence and trends in overweight in Mexican-american adults and children. Nutr Rev 2004; 62(7 Pt 2): 144-8.
4. Aydın A, Koca F, Fıçıoğlu C, Çam H, Mıkla Ş, Arısoy N. Çocukluk çağı obezitesi. İstanbul Çocuk Kliniği Dergisi 1995; 30(2): 66-71.
5. Özata M. Obezite tanı ve tedavisi. Gata Basımevi, Ankara; 2003, 1-9.
6. Süzek H, Arı Z, Uyanık BS. Muğla'da yaşayan 6-15 yaş okul çocuklarında kilo fazlalığı ve obezite prevalansı. Türk Biyokimya Dergisi 2005; 30(4): 290-5.
7. Yılmaz C, Tüzün M, Kabalak T ve ark. Obezite ve Tedavisi, 1. Basım, Mart Matbaacılık,İstanbul, 1999. 8. Neyzi O ve Koç L. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Bayda Basımevi,İstanbul, 1984.
9. Manios Y, Yiannakouris N, Papoutsakis C, Moschonis G, Magkos F, Skenderi K, Zampelas A. Behavioral and physiological indices related to BMI in a cohort of primary schoolchildren in Greece. Am J Hum Biol 2004; 16(6): 639-47.
10. Pourebrahim R, Fakhrzadeh H, Bandarian F, Tabatabaie O, Noori M, Djalilpour F, Zahedi F, Rahimi I, Heshmat R, Djavadi E, Ghotbi S, Larijani B. Household cardiovascular screening of high-risk families: a school-based study. Eur J Cardiovasc Prev Rehabil 2006; 13(2): 229-35.
Braunschweig CL, Gomez S, Liang H, Tomey K, Doerfler B, Wang Y, Beebe C, Lipton R. Obesity and risk factors for the metabolic syndrome among lowincome, urban, African American schoolchildren: the rule rather than the exception? Am J Clin Nutr 2005; 81(5): 970-5.
12. Cole TJ, Bellizzi MC, Flegal KM, Dietz WH. Establishing a standard definition for child overweight and obesity worldwide: international survey. BMJ 2000; 320: 1240-3.
13. Martínez VV, Salcedo AF, Franquelo GR, Solera MM, Sánchez LM, Serrano MS, López GE, Rodríguez AF. Assessment of an after-school physical activity rogram to prevent obesity among 9- to 10-year-old children: a cluster randomized trial. Int J Obes (Lond) 2008; 32(1): 12-22.
14. Veugelers PJ, Fitzgerald AL. Prevalence of and risk factors for childhood overweight and obesity. CMAJ, 2005; 173(6):607-13.
15. Hofferth SL, Curtin S. Poverty, food programs, and childhood obesity. J Policy Anal Manage 2005; 24(4): 703-26.
16. Guimarães IC, Guimarães AC. Prevalence of cardiovascular risk factors in selected samples of schoolchildren-socioeconomic influence. Prev Cardiol 2005; 8(1): 23-8.
17. Demerath E, Muratova V, Spangler E, Li J, Minor VE, Neal WA. School-based obesity screening in rural Appalachia. Prev Med 2003; 37(6 Pt 1): 553-60.
18. Sancak R, Dündar C, Totan M, Çakır M, Sunter T, Küçüködük Ş. Ortaokul ve lise öğrencilerinde obesite prevalansı ve predispozan faktörler. OMÜ Tıp Dergisi 1999; 16: 19-24.
19. Uğuz MA ve Bodur S. Konya il merkezindeki ergenlik öncesi ve ergen çocuklarda aşırı ağırlık ve şişmanlık durumunun demografik özelliklerle ilişkisi. Genel Tıp Dergisi 2007; 17(1): 1-7.
20. Fredriks AM, Van Buuren S, Sing RA, Wit JM, Verloove-Vanhorick SP. Alarming prevalences of overweight and obesity for children of Turkish, Moroccan and Dutch origin in The Netherlands according to international standards. Acta Paediatr 2005; 94: 496-8.
21. Yıldız ME. Van ili ilköğretim okulları ve liselerinde okuyan çocuklarda ve gençlerde obezite sıklığı bunun beslenme egzersiz ve diğer faktörlerle ilişkisi, Yüksek Lisans Tezi, Van, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2001.
22. Öztora S, Hatipoğlu S, Barutçugil MB, Salihoğlu B, Yıldırım R, Şevketoğlu E. İlköğretim çağındaki çocuklarda obezite prevalansının belirlenmesi ve risk faktörlerinin araştırılması. Bakırköy Tıp Dergisi 2006; 2(1): 11-4.
23. Magkos F, Manios Y, Christakis G, Kafatos AG. Secular trends in cardiovascular risk factors among school-aged boys from Crete, Greece, 1982-2002. Eur J Clin Nutr 2005; 59(1): 1-7.
24. Paç FA, Tayfun M, Çığlı A, Türköz Y, Temel İ, Yoloğlu S. Esansiyel hipertansiyonlu ebeveynlerin normotansif çocuklarında ve obez çocuklarda lipid profili ve apolipoproteinler. Mn-Kardiyoloji Dergisi 1999; 6(1): 37-41.
25. Sarni RS, de Souza FI, Schoeps Dde O, Catherino P, de Oliveira MC, Pessotti CF, Kochi C, Colugnati FA. Relationship between waist circumference and nutritional status, lipid profile and blood pressure in low socioeconomic level pre-school children. Arq Bras Cardiol 2006; 87(2): 153-8.
26. Woo KS, Chook P, Yu CW, Sung RY, Qiao M, Leung SS, Lam CW, Metreweli C, Celermajer DS. Overweight in children is associated with arterial endothelial dysfunction and intima-media thickening. Int J Obes Relat Metab Disord 2004; 28(7): 852-7.
27. Giammattei J, Blix G, Marshak HH, Wollitzer AO, Pettitt DJ. Television watching and soft drink consumption: associations with obesity in 11- to 13- year-old schoolchildren. Arch Pediatr Adolesc Med 2003; 157(9): 882-6.
28. Gürel FS ve İnan G. Çocukluk çağı obezitesi tanı