Birinci Dünya Savaşı Boyunca Gümüşhane ve Çevresinde Rus İşgali’nin Sosyal Yansıması

Birinci Dünya Savaşı sırasında Rus işgal kuvvetlerinin Trabzon Limanı’nı ele geçirmek istemesinin iki nedeni vardı. Birinci hedef Osmanlı Ordusu’na gidecek lojistik desteği kesmekti. İkinci sebep ise, Rus işgal kuvvetlerine destek sağlamasıydı. Rus Ordusu bu işgal sırasında yer yer büyük direnişlerle karşılaştı. Rusların Gümüşhane ve çevresindeki yerleşim yerlerinde sosyal, ekonomik, dinî ve kültürel bakımdan kalıcı ve yıkıcı tesirleri olmuştur. Rus işgaliyle aileler parçalanmış, taşınmaz kültür varlıkları zarar görmüştür. Rus Ordusu’nun pek çok sivili öldürmesi ve sivil halkın kahramanlıkları, halk türkülerine ve hikâyelerine konu olmuştur. Bu çalışmada, sözü edilen olaylar, arşiv belgeleri, dergiler ve kitaplarda yer alan bilgiler, sözlü anlatımın derlenmesi suretiyle gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Osmanlı Devleti, Rusya; İşgal; Muhacir; Şehit; Savaş

PDF

___

BAL, Mehmet Akif (2011). “Trabzon’un Rus Donanmasına Bombardımanın Trabzon’a Etkileri”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 27(81): 545-576.
Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi Kafkas Cephesi (1993). 3. Ordu Harekâtı, 1-2, Ankara.
KURAT, Akdes Nimet (2014). Rusya Tarihi, Ankara: TTK Basımevi.
LERMİOĞLU, Muzaffer (2011). Akçaabat Tarihi ve 1. Genel Savaş, Hicret Hatıraları.
ÖKSÜZ Hikmet ve Veysel USTA (2008). M. Reşit Tarakçıoğlu Hayatı ve Hatıratı, Trabzon’un Yakın Tarihi, Trabzon: Serander Yayınları.
ÖZOL, Sabahattin (1991). Milli Mücadelede Trabzon, Ankara: TTK Basımevi.
ÖZÜRKÜT, Yaşar (2011). Öyküleriyle Türküler, İstanbul.
SAN, S. Özcan (1987). Rusların Gümüşhane İlini İşgali, Ankara: Meb Yayınları.
SAN, S. Özcan (2014). Vadideki Gümüşhane, Trabzon: Gündüz Ofset Matbaacılık.
SELÇUK, Sadi (1955). Esaretin Acı Hatıraları ve 37. Kafkas Tümeninin Trabzon’u Düşmandan İstirdadı, Kurtuluş, Konya: Ülkü Basımevi.
SONYEL, R. Salahi (1997). Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika, Ankara: TTK Basımevi.
Türk Ansiklopedisi (2001). 15, İstanbul, MEB Yayınevi.
YILDIZ, Yılmaz (2007). Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi, Ankara: Nobel Yayınları.
YÜCE, Z. Metin (2015). Memleket Şiirleri, İstanbul: Tutya Dizgi Matbaacılık.