Okul yönetiminde şeffaflığın farklı kariyer evrelerinde bulunan öğretmenler üzerindeki etkisinin incelenmesi*

Yönetimde şeffaflığın örgüt içinde benimsenmesi, çalışanların haklarının korunması açısından önemli bir gerekliliktir. Bir örgütte şeffaflık, etkili iletişimi ve güven ortamını beraberinde getirmektedir. Özellikle eğitim örgütlerinde, öğretmenleri ilgilendiren bilgiler yöneticiler tarafından şeffaflık çerçevesinde paylaşılmadığında, kurum içinde güvensizlik hissi oluşmaktadır. Bu durum öğretmenlerin iş doyumunu ve motivasyonunu düşürdüğü gibi onların profesyonel gelişimini de olumsuz etkilemektedir.araştırmanın amacı, okul yönetiminde şeffaflığın farklı kariyer evrelerinde bulunan öğretmenler üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni ve veri toplama aracı olarak görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2012-2013 eğitim- öğretim yılında, devlet okulunda farklı branşlarda görev yapan kadrolu öğretmenler oluşturmuştur. Okul yönetiminde şeffaflık üzerine öğretmenlerle yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler sonucu elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuş ve öğretmen görüşlerinin benzerliğine göre gruplamalar yapılmıştır. Bu gruplamalar; profesyonel gelişim fırsatları açısından şeffaflık, iletişime etki eden unsurlar açısından şeffaflık ve güven sağlayıcı unsurlar açısından şeffaflık olmak üzere üç ana tema halinde ele alınmıştır. Bu temalara bağlı olarak alt temalar kodlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre okul yönetiminde şeffaflığın; öğretmenlerin profesyonel gelişimine katkı sağladığı gibi mentorluk faaliyetlerinin sağlıklı işleyişi, etkili iletişim ve sürdürülebilir güven ortamının oluşturulması açılarından da olumlu yansımaları olduğu söylenebilir. Bu

Investigation of effect of transparency in school administration on teachers who are in different career phases

Adoption of transparency in administration is an important necessity for preservation of employee rights. Transparency in an organization yields effective communication and trust environment. When information about teachers is not shared with transparency by administrators, distrust sense occurs in institution, especially in educational organizations. This situation effects professional progress of teachers negatively as well as it decreases their job satisfaction and motivation. The aim of this study is to investigate effect of transparency in school administration on teachers who are in different career phases. Phenomenology is used from among qualitative investigation patterns and interviews technique is used as data mining tool. The sample group of this investigation is regular teachers assigned in different branches in 2012-2013 education year. Data obtained via semi-structured interviews with teachers, on transparency in school administration is subjected to content analysis and teachers are divided into group according to similarities of their opinions. These groupings are handled in form of three main topics which are transparency from professional progress opportunities perspective, transparency from elements affecting communications perspective and transparency from trust-providing elements perspective. According to acquired findings, it is determined that transparency in school administration contributes to professional progress of teachers and it also has positive reflections from healthy treatment of mentorship activities and provision of effective communication and constitution sustainable trust environment perspectives.

___

Aytaç, S. (2000). Çalışma yaşamında kariyer yönetimi planlaması gelişimi ve sorunları. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları. Bakioğlu, A. (1996). Öğretmenlerin kariyer evreleri (Türkiyede resmi lise öğretmenleri üzerinde yapılan bir araştırma). II. Ulusal Eğitim Sempozyumu Bildiriler Kitabı, İstanbul: Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Yayınları. Bakioğlu, A. & İnandı, Y. (2001). Öğretmenin kariyer gelişiminde müdürün görevleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 28, 513-529. Başaran, B. (2004). Örgüt içi iletişim ve yönetime katılma ilişkisinin genel memnuniyet üzerine etkisi: Sektörel bir uygulama. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Behar-Horenstein, L. S. (1995). Promoting effective school leadership: A change-oriented model for the preparation of principals. Peabody Journal of Education, 70(2), 18-23. Booth, S. E. (2012). Cultivating knowledge sharing and trust in online communities for educators. Journal of Educational Computing Research, 47(1), 1-31. Brewster, C. & Railsback, J. (2003). Building trusting relationships for school improvement: Implications for principals and teachers. Oregon, USA: Northwest Regional Educational Laboratory. Buijze, A. (2013). The six faces of transparency. Utrecht Law Review, 9(3), 3-25. Carr, N. (2006). From transparency to trust. American School Board Journal, 193(9), 68-69. Choe, C., Dzhumashev, R., Islam, A. & Khan, Z. H. (2013). The effect of informal networks on corruption in education: evidence from the household survey data in Bangladesh. Journal of Development Studies, 49(2), 238-250. Demirtaş, H. & Güneş, H. (2002). Eğitim yönetimi ve denetimi sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık. Dowling, A. (2008). Unhelpfully complex and exceedingly opaque: Australias school funding system. Australian Journal of Education, 52(2), 129-150. Drage, K. (2010). Professional development: implications for Illinois career technical education teachers. Journal of Career and Technical Education, 25(2), 27-37. Gold, A. & Evans, J. (2005). Reflecting on school management. USA: Falmer Press. Johnson, D. (2014). Using technology for transparency. Educational Leadership, 72(1), 80-81. Hallak, J. & Poisson, M. (2006). Governance in education: transparency and accountability matters. Paris: International Institute for Educational Planning. Hosmer, L. T. (1995). Trust: the connecting link between organizational theory and philosophical ethics. The Academy of Management Review, 20(2), 379-403. Kean, R.C., Mitchell, N.D. & Wilson, D. E. (2008). Toward intentionality and transparency: Analysis and reflection on the process of general education reform. Peer Review, 10(4), 4-8. Klein, J. (2012). The open-door policy: Transparency minimizes conflicts between school principals and staff. International Journal of Educational Management, 26(6), 550-564. Kumar, A. A. & Paddison, P. (2000). Trust and collaborative planning theory: The case of the Scottish planning system. International Planning Studies, 5(2), 205-223. Mehri, C., Giampetro Meyer, A. & Runnels, M. B. (2004). One nation indivisible: the use of diversity report cards to promote transparency, accountability, and workplace fairness. Fordham Journal of Financial and Corporate Law, 9(2), 395-448. Memduhoğlu, H. B. & Zengin, M. (2011). İlköğretim okullarında örgütsel güvene ilişkin öğretmen görüşleri. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 211-217. Michener, G. & Bersch, K. (2013). Identifying transparency. Information Polity: The International Journal of Goverment & Democracy in the Information Age, 18(3), 233-242. Moye, M., Henkin, A. & Egley, R. J. (2005). Teacher-principal relationships exploring linkages between empowerment and interpersonal trust. Journal of Educational Administration, 43(3), 260-277. Mulford, B. (2003). School leaders: changing roles and impact on teacher and school effectiveness. Commissioned paper by the Education and Training Policy Division, OECD, for the Activity Attracting, Developing and Retaining Effective Teachers. Paris: OECD. http://www.oecd.org/ education/school/2635399.pdf Özer, N., Demirtaş, H., Üstüner, M. & Cömert, M. (2006). Ortaöğretim öğretmenlerinin örgütsel güven algıları. Ege Eğitim Dergisi, 7(1), 103-124. Pamukçu, F. (2011). Finansal raporlama ile kamuyu aydınlatma ve şeffaflıkta kurumsal yönetimin önemi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 50, 133-148. Poroy Arsoy, A. (2008). Kurumsal şeffaflık ve muhasebe standartları. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 10(2), 17-35. Rubin, D. B. (2014). Social media and the schools. The Computer & Internet Lawyer, 31(7), 11-16. So, V. (2006). Improving transparency and accountability management of educational resources: the Hong Kong experience. In J. Hallak & M. Poisson (Eds.), Governance in education: transparency and accountability (pp. 142-152). Paris: UNESCO. Şengül, R. & Yazkan, E. (2007). Yönetişim modeli olarak kalkınma ajansları, Küresel Esintiler ve Yerel Etkiler Sarmalında Türk Kamu Yönetimi. (Edt: A. Yılmaz & Y. Bozkurt), Ankara: Gazi Kitabevi. Tschannen-Moran, M. & Hoy, W. K. (1998). Trust in schools: A conceptual and empirical analysis. Journal of Educational Administration, 36(4), 334-352. Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.