Oktay AYDIN, Bülent MADİ, Selim ALPANDA, Aslı SAZCI

Meb okul öncesi eğitim programı'nın nörogelişimsel açıdan değerlendirilmesi

Eğitim, insan hayatına anlam ve değerler katan önemli gerçeklerden biridir. Eğitimin, toplumun idealleri doğrultusunda sonuçlar üretebilmesi ancak eğitim programları ile mümkündür. Kısaca davranış değiştirme olarak tanımlanabilecek olan eğitimin kapsam ve içeriği programlar tarafından tanımlanmakta ve böylece çocuklara kazandırılacak davranış ve özellikler somutlaştırılmaktadır. Eğitim programları, hazırlanışından uygulama ve değerlendirme süreçlerine kadar her aşamasında farklı alanlardaki uzmanlıkların bilgilerini paylaşmalarını gerektirir. Programlar, geliştirilme aşamasından sonra, uygulama sonuçları ve toplumun ihtiyaçları doğrultusunda sürekli güncelleştirilir. Son yıllarda özellikle beyinle ilgili yapılan araştırmalar ve elde edilen bulgular, çocuk gelişimine ve davranışlarına ilişkin yaklaşımları oldukça derinden etkilemiştir. Giderek artan bilgilerin eğitim ortamlarına taşınması gerekmektedir. Bu nedenle, ülkemizde 3-6 yaş çocuklarına yönelik olarak geliştirilmiş olan Okul Öncesi Eğitim Programının da, yeni gelişmeler ve bilgiler ışığında güncellenmesi bir ihtiyaç olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma, özellikle Okul Öncesi Eğitim Programı ile beynin anatomik-fizyolojik yapısı arasındaki ilişkileri ortaya koyarak, program geliştirme çalışmalarına katkı sağlamayı amaçlamakta ve nörolojik perspektifin de bu sürece dahil edilerek interdisipliner bir yaklaşımın benimsenmesini önermektedir.

Evaluation of the ministry of national education preschool education programme through neurodevelopmental perspective

Education is one of the most important facts that add values and meanings to human life. Only by educational programmes it is possible for education to produce results in line with the ideals of society. In short, the scope and content of education (that can be defined as behaviour change) are defined by programmes and by this way the behaviour and qualities to be acquired by the children are concretized. Education programmes, require the contributions of the experts in different fields, in each phase; from the planning phase to practice and evaluation phases. After the development phase, the programmes are constantly updated according to the practice results and the needs of the society. In recent years, especially the research and the findings on the brain have deeply influenced the approaches to child development and behaviour. The growing information needs to be transmitted to the education platforms. Therefore, the Early Childhood Education Programmes in Turkey, which has been developed for the children of 3-6 years, should be updated by the recent developments and information. This study, especially by revealing the relationship between the early childhood education programme and the anatomicalphysiological structure of the brain aims to contribute to program development studies and recommends the adoption of an interdisciplinary approach by including neurological perspective to this process.

PDF

___

Gellatly, A., Zarate, O. (2010). Zihin ve beyin, Çev: Akın, D. İstanbul: NTV Yayınları.

Johnson, M.H. (1998). The neural basis of cognitive development. In W. Damon (Ed.), Handbook of child psychology: Cognition, perception, and language (Vol. 2, pp. 149). New York: Wiley.

Karakaş, H. M., Alıcıoğlu, B. (2008). Kognitif nöroanatomi: beyin genel yapısı ve işlevsel birimleri. Karakaş, S. (Ed.), Kognitif nörobilimler içinde. Ankara: MN Medikal &Nobel Tıp Yayınevi.

Kurt, M. (2003). Sağ hemisferin bilişsel işlevleri: görsel uzaysal süreçler. Karakaş, S., İrkeç, C., Yüksel, N., (Ed.), Beyin ve Nöropsikoloji içinde. Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi.

Lezak, M., Howieson, D., Loring, D. (2004). Neuropsychological assessment. ( Fourth edition). New York: Oxford Press.

Madi, B. (2011). Öğrenme beyinde nasıl oluşur? 2. Baskı. Ankara: Efil Yayınevi.

MEB Okul Öncesi Eğitim Genel Müdürlüğü. Okul öncesi eğitim programı (36-72 aylık çocuklar için).

Meshulam, M. (2003). Davranışsal ve kognitif nörolojinin ilkeleri, 2. Baskı, İstanbul: Yelkovan Yayıncılık.

Nalçacı, E. (2000). Serebral işlevlerin lateralizasyonu. Karakaş, S., Aydın, H., Erdemir, C., Özesmi, Ç. (ed.), Beyin ve kognisyon içinde. Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi.

Nelson, C.A. (2002). Neural development and life-long plasticity, In R.M. Lerner, F. Jacobs, D. Wetlieb (Ed.), Promoting positive child, adolescent and family development: Handbook of program and policy interventions. Sage Publications: Thousand Oaks, CA.

Nelson, C. A., Thomas, K. M.,&de Haan, M. (2006). Neuroscience and cognitive development: Experience and the developing brain. Hoboken, NJ: Wiley.

Oğul, E. (2002). Temel nöroloji, Bursa: Nobel&Güneş Tıp Kitabevleri.

Öktem, Ö. (2007). Davranışsal nörofizyolojiye giriş, İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi. Plotnik, R. (2009). Psikolojiye giriş. (Çev. Geniş, T.) İstanbul: Kaknüs Yayınları.

Tanrıdağ, O. (1995). Teoride ve pratikte davranış nörolojisi, İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.