Keffal Şaşî’nin Diplomatik Faaliyeti

Bilindiği gibi, orta çağlarda Taşkent şehri Şaş adıyla meşhurdu. Aynen bu yerden faaliyeti fıkıh, hadisşınaslık gibiİslam bilimleriyle bağlı olan birçok bilim adamları yetişmiş. Burada dünyaya gelen ve yaratıcılıkla meşgul olan, İslamakaidine büyük katkıda bulunan bilginlerin adına “Şaşî” ya da daha sonra (16. yüzyıldan başlayarak) “Taşkandî” nisbesikatılmaktaydı ve onlar bu isimleriyle tüm Müslüman dünyasına tanınmışlar.İslam âleminde “İmam” rütbesini alan el-Buharî, et-Tirmizî, el-Maturidî ve başka âlimler sırasında İmam EbuBekr Kaffal Şaşî (903-976)’nin da ayrı yeri vardır. Onun çağdaşları onu saygılarla “Hazreti İmam” adıyla çağırıyordu.Onun tam ismi Ebu Bekr Muhammed ibn Ali ibn İsmail Kaffal Şaşî’dir. Arap kaynaklarında saygı ve hürmet olarakonun adına “büyük” anlamındaki “kebir” kelimesi katılır. O ilk önce kilit üreten mahir ustalardan biriydi ve daha sonraonun meslek adı “Kaffal”, yani “kilit ustası”, adına eklenmeye başladı.İşbu makalede Kaffal Şaşî’nin diplomatik faaliyetine üzerine duruluyor. Hususuyla, Bizans imparatorunun mektubuylabağlı olan olay ayrıntılı olarak tarif ediliyor. Rivayetlere göre, Kaffal Şaşî Bizanslıların mektubuna verdiği mensurcevabıyla Bizanslıları şaşırtmıştır.

___

  • Babahanov, Ş., “Şeyh Ziyavuddinhan b. İşan Babahan”, Özbekistan Millî Ansiklopedisi, Taşkent