Şerif Murtazâ’nın Emâlî’sinde Şiirle İstişhad Metodu

Kur’an’daki bazı ifade ve kullanımların Arap dili açısından izaha muhtaç olduğu ve bu izahı yapmakta referans olarak sahabe zamanından itibaren Arap şiirinin kullanılageldiği bilinmektedir. Zaman içerisinde “istişhat” olarak kavramlaşan bu izah çabası, erken dönemden itibaren belli bir disipline girmiş ve gelişmiştir. Hicri 4. Yüzyılda Abbasiler döneminin önde gelen ilmi şahsiyetlerinden Şerif Murtaza Emâlî adlı eserinde, anlaşılmasında güçlük “müşkil” bulunan ayet ve hadislerin izahında Arap şiirini referans göstermiş, istişhada yoğun bir şekilde yer vermiştir. Arap olmayan unsurların İslam’a girişi ve fasih Arap dilinin bundan etkilenmesi sonucu bazı ayetlerin anlaşılmasında yaşanan problemin çözümü olarak özellikle cahiliye şiirindeki kullanımları esas almıştır. Bu makale, Şerif Murtaza’nın eserindeki istişhat yöntemini araştıracaktır.

Sherif Murtaza's Method in His Work “Emali”

It is a well-known fact that some expressions and uses of the Qur'an are in need of the sight of the Arabian language and that Arab poetry is used as a reference from the time of companions. This interpretation, which has been conceptualized as "consultation" over time, has entered into a certain discipline since the early period. In the 4th century Hijri made a reference to Arab poetry in the light of verses and hadiths which were difficult to understand in the work of Şerif Murtaza al-Alâlî, one of the leading scholars of the Abbasids period. The entry of non-Arabic elements into Islam and the influences of the Arabic language on it are based on the use of poetry in particular, as a solution to the problem of understanding some of the resulting verses. This article will investigate the method of consultation by Sherif Murtaza.