Türk Sigortacılığının Yüz Yılı: Makro Çevresel Faktörler Üzerine Kapsamlı Bir Analiz

Dünyanın en büyük 20 ekonomisinden biri olan Türkiye, sigorta pazarı büyüklüğü açığından 42. sıradadır. Ülkenin ekonomik büyüklüğü ile prim üretimi arasındaki bu büyük fark, sigorta sektörünün önünde önemli bir gelişim alanı olduğuna işaret etmektedir. Bu araştırmanın amacı makro çevresel faktörlerin Türk sigorta sektörünün gelişimi üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu kapsamda öncelikle Türkiye’de sigortacılığın yüz yıllık gelişim sürecine ilişkin tarihsel bir arka plan sunulmuştur. Devamında Türkiye’de 1990-2021 yılları arasındaki politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik (PEST) faktörlerin sigorta penetrasyonu üzerindeki etkisi, doğrusal regresyon analizi yöntemi ile incelenmiştir. Bulgular, Türkiye’de nüfus yoğunluğu ve düzenleyici kalitesi endeksi ile sigorta penetrasyonu arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir. Türk sigorta sektörü paydaşları, sigortalılık oranlarına destekleyen faktörleri analiz etmeli, büyümenin önündeki engelleri iyi tespit etmelidir. Böylece doğru stratejileri belirleyerek, sigortacılığın gelişim potansiyelini somut bir gerçekliğe dönüştürebilirler.

Anahtar Kelimeler:

Türk Sigorta Sektörü, Sigorta Penetrasyonu, Sigortacılığın Gelişimi, PEST, Makro Çevresel Faktörler

One Hundred Years of Turkish Insurance: A Comprehensive Analysis on Macro Environmental Factors

Turkey is among the top 20 largest economies in the world but ranks 42nd in terms of insurance market size. This highlights a significant opportunity for growth and improvement within the insurance industry. The aim of this research is to analyze how macro environmental factors impact the growth of the insurance industry in Turkey. This article begins with a brief history of insurance development in Turkey over the past century. It then examines the influence of political, economic, social, and technological factors on insurance penetration in Turkey from 1990 to 2021, using linear regression analysis. The results indicate that there is a strong and positive relationship between population density, regulatory quality index, and insurance penetration in Turkey. Stakeholders in the Turkish insurance sector should analyze the factors that support insurance penetration and identify the barriers to growth. By identifying the appropriate strategies, they can turn the development potential of insurance into a tangible reality.

Keywords:

Turkish Insurance Industry, Insurance Penetration, Insurance Development, PEST, Macro-Environmental Factors,

PDF

___

Akalın, B. (1998). Dünya reasürans piyasalarındaki gelişmeler ve Türkiye’de reasürans tekeli uygulaması (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Universitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, İstanbul.
Akbulut, H. (2014). Cumhuriyet dönemine kadar Osmanlı İmparatorluğu'nda sigortacılık (Doktora Tezi) İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Akbulut, H. (2023). Osmanlı’da sigorta sektörünün gelişimi ve yapısal problemleri. İçinde H. Meral (Edt), 21. yüzyılda Türk sigorta sektörüne 21 tavsiye. (ss.9-20). Ankara: Nobel Bilimsel Eserler.
Elveren, A. H. (1994). Evolution of the Turkish insurance sector and the reinsurance monopoly (Master's Thesis). Middle East Technical University Institute of Social Sciences, Ankara.
Barbara, C., Cortis, D., Perotti, R., Sammut, C. ve Vella, A. (2017). The european insurance industry: A PEST analysis. International Journal of Financial Studies, 5(2), 14.
Baskıcı, M. (2002). Osmanlı Anadolusunda sigorta piyasası: 1860-1918. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 57(04).
Browne, M. J. ve Hoyt, R. E. (2000). The demand for flood insurance: empirical evidence. Journal of risk and uncertainty, 20, 291-306.
Breusch, T. S. ve Pagan, A. R. (1979). A simple test for heteroscedasticity and random coefficient variation. Econometrica: Journal of the econometric society, 1287-1294.
Chang, C. H. ve Lee, C. C. (2012). Non-linearity between life insurance and economic development: A revisited approach. The Geneva Risk and Insurance Review, 37, 223-257.
Chang, V. Y. (2023). Technology investments and firm performance under the wave of InsurTech. The Geneva Papers on Risk and Insurance-Issues and Practice, 1-36.
Che, X., Liebenberg, A. ve Xu, J. (2022). Usage-based insurance: Impact on insurers and potential implications for insurtech. North American Actuarial Journal, 26(3), 428-455.
Ching, K. S., Kogid, M. ve Furuoka, F. (2010). Causal relation between life insurance funds and economic growth: evidence from Malaysia. ASEAN Economic Bulletin, 27(2), 185-199.
Çakıcı, Ö. ve Ceylan, M. (2014). Banka ve sigorta muameleleri vergisi teori-uygulama-mevzuat. İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği Yayınları.
Dalkılıç, N. ve Gülcemal, M. E. (2022). sigorta harcamaları ve gayri safi yurt içi hasıla değişkenlerinin sigorta pazar payına etkisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14(1), 449-464.
Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (1963). Kalkınma planı (birinci beş yıl) 1963-1967. https://dspace.ceid.org.tr/xmlui/handle/1/239
Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (1968). İkinci beş yıllık kalkınma planı 1968-1972. https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/Ikinci-Ulusal-Kalkinma-Plani.pdf
Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (1973). Üçüncü beş yıllık kalkınma planı 1973-1977. https://dspace.ceid.org.tr/xmlui/handle/1/241
Devlet Planlama Teşkilatı [DPT]. (1990). Altıncı beş yıllık kalkınma planı 1990-1994. https://dspace.ceid.org.tr/xmlui/handle/1/243
Dragos, S. L. (2014). Life and non-life insurance demand: the different effects of influence factors in emerging countries from Europe and Asia. Economic research-Ekonomska istraživanja, 27(1), 169-180.
Dragos, S. L, Mare, C., Mureșan, G. M. ve Purcel, A. A. (2022). European motor insurance demand: a spatial approach of its effects and key determinants. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 36(2), 1-20.
Engels, J. M. ve Diehr, P. (2003). Imputation of missing longitudinal data: a comparison of methods. Journal of Clinical Epidemiology, 56(10), 968-976.
Esho, N., Kirievsky, A., Ward, D. ve Zurbruegg, R. (2004). Law and the determinants of property‐casualty insurance. Journal of risk and Insurance, 71(2), 265-283.
Kahya, F. (2007). Osmanlı Devleti’nde sigortacılığın ortaya çıkışı ve gelişimi (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kazgan, H., Soyak, A. ve Koraltürk, M. (1998). Cumhuriyet'in 75 yıllık sigortacısı Koç Allianz. Istanbul: Koç Allianz Sigorta.
Feyen, E., Lester, R. R. ve Rocha, R. D. R. (2011). What drives the development of the insurance sector? An empirical analysis based on a panel of developed and developing countries. World Bank Policy Research Working Paper, (5572).
Guo, F., Fung, H. G. ve Huang, Y. S. (2009). The dynamic impact of macro shocks on insurance premiums. Journal of Financial Services Research, 35, 225-244.
Halík, J. (2012). The application of PEST analysis based on EBRD and IBRD methodology. Central European Business Review, 1(3), 14-21.
Hayes, A. F. ve Cai, L. (2007). Using heteroskedasticity-consistent standard error estimators in OLS regression: An introduction and software implementation. Behavior Research Methods, 39, 709-722.
Hussels, S., Ward, D. ve Zurbruegg, R. (2005). Stimulating the demand for insurance. Risk Management and Insurance Review, 8(2), 257-278.
Hwang, T. ve Gao, S. (2003). The determinants of the demand for life insurance in an emerging economy–the case of China. Managerial Finance, 29(5/6), 82-96.
Kampanje, B. (2014). PESTEL analysis of Malawi's non-life insurance industry. African Journal of Economic and Management Studies, 5(1).
Karacan, A.İ. (1994). Türkiye sigortacılığında liberalleşme. İstanbul:İktisadi Araştırmalar Vakfı.
Külünk, H. (1974). Cumhuriyetin 50. yılında sigortacılığımız. Ankara: T.C. Ticaret Bakanlığı Sigorta Murakabe Kurulu Yayınları (15).
KPMG. (2021). KPMG perspektifinden sigortacılık sektörüne bakış. https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/tr/pdf/2021/05/sigorta-sektorel-bakis-2021.pdf
Lee, C. C. ve Chiu, Y. B. (2012). The impact of real income on insurance premiums: Evidence from panel data. International Review of Economics & Finance, 21(1), 246-260.
Lee, C. C. ve Lin, C. W. (2016). Globalization, political institutions, financial liberalization, and performance of the insurance industry. The North American Journal of Economics and Finance, 36, 244-266.
Lee, C. Y., Tsao, C. H. ve Chang, W. C. (2015). The relationship between attitude toward using and customer satisfaction with mobile application services: An empirical study from the life insurance industry. Journal of Enterprise Information Management, 28(5).
Li, D., Moshirian, F., Nguyen, P. ve Wee, T. (2007). The demand for life insurance in OECD countries. Journal of Risk and Insurance, 74(3), 637-652.
Liu, Z., Li, W. ve Zhang, T. (2022). Internet and private insurance participation. International Journal of Finance & Economics, 27(1), 1495-1509.
Malatyalı, N. K. (2008). Türk sigorta sektörü orta vadeli gelişme beklentileri. İstanbul: Sigorta Araştırma ve İnceleme Yayınları.
Meral, H. (2023). Tüketicilerin Sigorta Talebini Etkileyen Davranışsal Faktörler. İçinde H. Meral (Edt), 21. yüzyılda Türk sigorta sektörüne 21 tavsiye. (ss. 131-144). Ankara: Nobel Bilimsel Eserler
Millo, G. ve Carmeci, G. (2011). Non-life insurance consumption in Italy: a sub-regional panel data analysis. Journal of Geographical Systems, 13, 273-298.
Nayak, B., Bhattacharyya, S. S. ve Krishnamoorthy, B. (2019). Integrating wearable technology products and big data analytics in business strategy: A study of health insurance firms. Journal of Systems and Information Technology, 21(2).
Neyzi, A. (1972). Sigorta sorunu. İstanbul:Verdi Basımevi.
Nguyen, Y. N., Avram, K. ve Skully, M. T. (2010, Ağustos). Insurance and economic growth: A cross country examination. In Australian Centre for Financial Studies-Finsia Banking and Finance Conference.
Organisation for Economic Co-operation and Development [OECD]. (2023). OECD Statistics. https://stats.oecd.org
Outreville, J. F. (1990). Whole-life insurance lapse rates and the emergency fund hypothesis. Insurance: Mathematics and Economics, 9(4), 249-255.
Outreville, J. F. (2013). The relationship between insurance and economic development: 85 empirical papers for a review of the literature. Risk Management and Insurance Review, 16(1), 71-122.
Outreville, J. F. (2015). The relationship between relative risk aversion and the level of education: A survey and implications for the demand for life insurance. Journal of Economic Surveys, 29(1), 97-111.
Ömrüuzak, F. (1996). Türk sigorta sektörünün son 10 yılı. İstanbul: İktisadi Araştırmalar Vakfı.
Özger, Y. (2017). Osmanlı sigorta şirketi. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
Pareek, T., Sood, K. ve Grima, S. (2022). The impact of big data technology on the advancement of the insurance industry. İçinde K. Sood, B. Balusamy, S. Grima ve P. Marano (Edt). Big data analytics in the insurance market (ss. 221-239). Bingley: Emerald Publishing.
Pasiouras, F. ve Gaganis, C. (2013). Regulations and soundness of insurance firms: International evidence. Journal of Business Research, 66(5), 632-642.
Polat, A. ve Faruk, A. (2021). Hayat sigortası talebinin belirleyicileri: Türkiye örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35(2), 407-427.
Salatin, P., Yadollahi, F. ve Eslambolchi, S. (2014). The effect of ICT on insurance industry in selected countries. Research Journal of Economics, Business and ICT, 9(1).
Savin, N. E. ve White, K. J. (1977). The Durbin-Watson test for serial correlation with extreme sample sizes or many regressors. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 45(8), 1989-1996.
Savvides, S. (2006). Inquiry into the macroeconomic and household motives to demand life insurance: Review and empirical evidence from Cyprus. Journal of Business & Society, 19(1), 37-79.
Sigorta Denetleme Kurulu [SDK]. (2002). 2001 Yılı Türkiye’de Sigorta Faaliyetleri Hakkında Rapor. Ankara.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu [SEDDK]. (2023). Kurumun Tarihçesi. https://seddk.gov.tr/tr/kurumun-tarihcesi
Sen, S. (2008). An analysis of life insurance demand determinants for selected Asian Economies and India. Madras School of Economics Working Papers, 36/2008.
Summut-Bonnici, T. ve Galea, D. (2015). PEST analysis. İçinde Wiley Encyclopedia of Management. New Jersey: John Wiley & Sons, Ltd.
Swiss Re. (2023). Sigma Explorer Database. https://www.sigma-explorer.com
Swiss Re. (2023). sigma 4/2022 - World insurance. https://www.swissre.com/institute/research/sigma- research/sigma-2022-04.html
Şener, H. Y. ve Behdioğlu, S. (2014). Türkiye sigorta pazarının gelişimindeki ana unsurların belirlenmesine yönelik bir araştırma. Dumlupinar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, EYİ 2013 özel sayısı.
Toprak, Z. (2009). Ulusal'dan küresel'e milli reasürans ve Türkiye'de reasüransın evrimi. İstanbul: Milli Reasürans.
Toprak, Z. (2010). Geçmişten geleceğe Anadolu sigorta: Türkiyenin sigortası. İstanbul: İş Bankası Yayınları.
Türkiye Sigorta Birliği [TSB]. (2022). Sektör Raporu 2021. https://www.tsb.org.tr/media/attachments/TSB_SEKTOR_TR21_2807.pdf
Türkiye Sigorta Birliği [TSB]. (2023). Mali Tablolar ve İstatistikler. https://www.tsb.org.tr/tr/istatistikler
United Nations. (2023). 2022 Revision of World Population Prospects. https://population.un.org/wpp/
Tversky, A. ve Kahneman, D. (1974). Judgment under uncertainty: Heuristics and biases. Science (New Series), 185, 1124-1131.
Ward, D. ve Zurbruegg, R. (2002). Law, politics and life insurance consumption in Asia. The Geneva Papers on Risk and Insurance-Issues and Practice, 27, 395-412.
World Bank. (2023). World Bank Open Data. https://data.worldbank.org
Vadlamannati, K. C. (2008). Do insurance sector growth and reforms affect economic development? Empirical evidence from India. Margin: The Journal of Applied Economic Research, 2(1), 43-86.
Yenisu, E. (2019). Sigortacılık sektörü ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 206-217.