Lokman KOÇAK, Mustafa ÖZGÖL, Mustafa DEMİR

Siber Stalklama Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Bu araştırmada, Siber Stalklama Ölçeği’nin Türk kültüründeki geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubu, yaş aralığı 19-47 arasında değişen 162 kadın ve 103 erkek olmak üzere toplamda 265 yetişkinden oluşmaktadır. Geçerlik işlemleri kapsamında açımlayıcı faktör analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) kullanılmıştır. AFA sonucunda modeli %37.65 oranında açıklayan tek faktörlü bir yapı elde edilmiştir. DFA sonucunda ise modelin veri ile uyumunun iyi düzeyde olduğu belirlenmiştir (X2/sd= 1.63, CFI= .95, GFI= .93, AGFI= .89, RMSEA= .06, SRMR= .05). Güvenirlik için Cronbach alfa iç tutarlık katsayıları AFA ve DFA örneklemleri için sırasıyla .81 ve .83, iki yarı test güvenirliği ise .77 ve .76 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen bu bulgular, ölçeğin Türk kültüründe geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Siber Stalklama, Geçerlik, Güvenirlik

Adaptation of Cyberstalking Scale to Turkish Culture: Validity and Reliability Study

The aim of the study is to investigate the validity and reliability of the Cyberstalking Scale in Turkish culture. The research group consisted of a total of 265 adult individuals, 162 females and 103 males, with an age range of 19-47 years. Exploratory factor analysis (EFA) and confirmatory factor analysis (CFA) were used for the validity of the scale. As a result of EFA, a single-factor structure explaining the model by 37.65% was obtained. As a result of CFA, it was determined that the model had a good fit with the data (X2/sd= 1.63, CFI= .95, GFI= .93, AGFI= .89, RMSEA= .06, SRMR= .05). For reliability, Cronbach's alpha internal consistency coefficients were calculated as .81 and .83 for EFA and CFA samples, respectively, and the two-half test reliability was calculated as .77 and .76. These findings indicate that the scale is a valid and reliable measurement tool in Turkish culture..

Keywords:

Cyberstalking, Validity, Reliability,

PDF

___

Arıcak, O. T. (1999). Grupla psikolojik danışma yoluyla benlik saygısı ve mesleki benlik saygısının geliştirilmesi (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Başoğlu, U. D. ve Yanar, Ş. (2017). Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanım amaçları ve alışkanlıklarının belirlenmesi. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 6-13. https://dergipark.org.tr/en/pub/besbid/issue/33587/372669
Berry, M. J. ve Bainbridge, S. L. (2017). Manchester’s Cyberstalked 18-30s: Factors affecting cyberstalking. Advances in Social Sciences Research Journal, 4, 73-85. DOI: 10.14738/assrj.418.3680.
Brady, P. Q., Nobles, M. R. ve Bouffard, L. A. (2017). Are college students really at a higher risk for stalking?: Exploring the generalizability of student samples in victimization research. Journal of Criminal Justice, 52, 12–21. DOI: 10.1016/j.jcrimjus.
Bryman, A. ve Cramer, D. (2001). Quantitative data analysis with SPSS release 10 for Windows. Routledge.
Büyüköztürk, Ş., Çakmak, A. K., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (14. baskı). Pegem Akademi.
Cavezza, C. ve McEwan, T. E. (2014). Cyberstalking versus off-line stalking in a forensic sample. Psychology, Crime & Law, 20, 955-970. DOI: 10.1080/1068316X.2014.893334.
Çokol, E. (2020). Kuşak çatışmaları ekseninde z kuşağının dili. International Journal of Languages Education and Teaching, 8(2), 404-419. DOI: 10.29228/ijlet.43454
Duntley, J. D. ve Buss, D. M. (2012). The evolution of stalking. Sex Roles, 66(5), 311-327. DOI: 10.1007/s11199-010-9832-0.
Fisher, B. S., Coker, A. L., Garcia, L. S., Williams, C. M., Clear, E. R. ve Cook-Craig, P. G. (2014). Statewide estimates of stalking among high school students in Kentucky: Demographic profile and sex differences. Violence Against Women, 20(10), 1258e1279. DOI: 10.1177/1077801214551574.
Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. ve Hyun, H. H. (2015). How to design and evaluate research in education (9. ed.). Mc Graw Hill Education.
Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: Felsefe, yöntem, analiz (5. baskı). Seçkin Yayınları.
Haron, H. ve Yusof, F. B. (2010). Cyber stalking: The social impact of social networking technology. 2010 International Conference on Education and Management Technology (pp. 237-241).
Johnson, B. ve Christensen, L. (2014). Eğitim araştırmaları: Nicel, nitel ve karma yaklaşımlar (4. baskı). (S. B. Demir, Çev. Ed.) Eğiten Kitap.
Kircaburun, K., Jonason, P. K. ve Griffiths, M. D. (2018). The dark tetrad traits and problematic social media use: The mediating role of cyberbullying and cyberstalking. Personality and Individual Differences, 135, 264-269. DOI: 10.1016/j.paid.2018.07.034.
Kline, R. B. (1994). An easy guide to factor analysis. Routledge.
Kline, R. B. (2023). Principles and practice of structural equation modeling (5th ed.). New York: The Guilford Press.
March, E., Litten, V., Sullivan, D. H. ve Warde, L. (2020). Somebody that I (used to) know: Gender and dimensions of dark personality traits as predictors of intimate partner Cyberstalking. Personality and Individual Differences 163, 1-6. DOI: 10.1016/j.paid.2020.110084
Schumacker, R. E. ve Lomax, R. G. (2004). A beginner’s guide to structural equation modeling. Psychology Press.
Seçer, İ. (2015). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi. Anı Yayıncılık.
Sheridan, L. P. ve Grant, T. (2007). Is cyberstalking different? Psychology, Crime and Law, 13(6), 627e640. DOI: 10.1080/10683160701340528.
Shorey, R. C., Cornelius, T. L. ve Strauss, C. (2015). Stalking in college student dating relationships: A descriptive investigation. Journal of Family Violence, 30(7), 935-942. DOI: 10.1007/s10896-015-9717-7
Short, E., Guppy, A., Hart, J. A. ve Barnes, J. (2015). The impact of cyberstalking. Studies in Media and Communication, 3, 23–37. DOI: 10.11114/smc.v3i2.970.
Silva Santos I. L., Pimentel, C.E. ve Mariano, T. E. (2021). Cyberstalking scale: development and relations with gender, FOMO and social media engagement. Current Psychology, 42(6), 4802-4810. DOI: 10.1007/s12144-021-01823-3.
Smoker, M. ve March, E. (2017). Predicting perpetration of intimatepartner cyberstalking: Gender and the dark tetrad. Computers in Human Behavior, 72, 390-396. DOI: 10.1016/j.chb.2017.03.012.
Spitzberg, B. H. ve Cupach, W. R. (2007). The state of the art of stalking: Taking stock of the emerging literature. Aggression and Violent Behavior, 12(1), 64-86. DOI: 10.1016/j.avb.2006.05.001.
Statisca. (2023). Social media-Statistics & Facts. https://www.statista.com/topics/1164/social-networks/
Storey, J. E., Hart, S. D., Meloy, J. R. ve Reavis, J. A. (2009). Psychopathy and stalking. Law and Human Behavior, 33(3), 237e246. DOI: 10.1007/s10979- 008-9149-5.
Streiner, D. L. (1994). Figuring out factors: The use and misuse of factor analysis. Canadian Journal of Psychiatry, 39(3), 135-140.
Şenses, Ö. ve Aydoğdu Karaaslan, İ. (2022). Sosyal medyada stalklamak üzerine yapılan bir araştırma. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 5(11), 1527-1543. https://www.sobibder.org/index.php/sobibder/article/view/339/321
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.). Pearson Education.
Tokunaga, R. S. (2016). Interpersonal surveillance over social network sites. Journal of Social and Personal Relationships, 33, 171–190. DOI: 10.1177/0265407514568749.