Vergi Bilinci ve Vergiye Gönüllü Uyumun Vergi Gelirlerine Etkilerinin Değerlendirilmesi

Çalışmamızda, vergi bilincinin oluşmasına bağlı olarak mükelleflerin gönüllü vergi uyumuna yönelik hususların tespitine ve bu esaslar dahilinde etkin ve sürdürülebilir, vergi ve maliye politikaları oluşturulmasına yönelik araştırmalar ve değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışmada gerek teorik yaklaşımlar gerekse yapılan anket çalışmasından elde edilen sonuçlar ilgili bölümlerde ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir. Bulgularımız, vergi bilinci ve vergiye gönüllü uyumun tek taraflı bir süreç olmadığını hem devletin (mali idare) hem de vatandaşların (mükelleflerin) ortak hareket etmeleri gerektiğini göstermektedir. Vergi afları ve haksız vergi rekabeti süreci olumsuz etkileyebilmektedir. Devlete ve siyasal iktidara güven, sosyal ve ekonomik gelişmeler ile vergi adaleti gibi faktörlerin ise vergi gelirlerini olumlu etkilediği tespit edilmiştir.

Evaluation of the Effects of Tax Awareness and Tax Compliance on Tax Revenues

In this study, research and evaluations were carried out to determine the issues related to voluntary tax compliance of taxpayers and to establish effective and sustainable tax and fiscal policies within these principles, depending on the formation of tax awareness. The purpose of this study is tofind answers to the questions of how taxes are perceived by taxpayers, how tax consciousness can be improved. In the study, both theoretical approaches and the results obtained from the questionnaire were evaluated in detail in the related sections. Our findings show that tax awareness and voluntary compliance is not a unilateral process, and that both the state (financial administration) and citizens (taxpayers) need to act jointly. Tax amnesties and unfair tax competition can negatively affect the process.Trust in the state and political power, social, economic and justice factors have positive effects on tax revenues.

PDF

___

Ağcakaya, S. ve Yıldırım, Y. (2017), “Vergi Bilinci ve Vergi Uygulamaları Karşısında Mükelleflerin Davranışları: İstanbul İli Örneği”, Sosyal Bilimler Dergisi, 85-96.
Aktan, C.C., Dileyici, D. ve Vural, İ.Y. (2006), “Vergileme Ekonomisi ve Vergileme Psikolojisi”, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 152.
Batırel, Ö.F. (1996), “Vergi Kaçakçılığı ve Vergiye Gönüllü Uyum”, Vergi Dünyası, 175, 52-55.
Berksoy, T. (1984), “Gelişmekte olan Ülkelerde Vergi Kapasitesi ve Vergi Gayreti”, Marmara Ü. 411, İİBF, 362, 34-41.
Cansız, H. (2006), “Vergi Mükelleflerinin Vergiyi Algılama Hakkındaki Görüşleri, İli Afyonkarahisar Örneği”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi, VIII(2),115:138.
Ekici, M.S. (2009), “Vergi Gelirlerini Etkileyen Ekonomik ve Sosyal Faktörler”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 210.
Feige, E.L. (1989), "The Meaning and Measurement of the Underground Economy", The Underground Economies: Tax Evasion and Information Distortion, Edgar L. Feige (ed.), Cambridge University Press, Cambridge.
GİB-Stratejik Plan (2009-2013), https://www.gib.gov.tr/node/102929 Giray, F. (2004), “VergiKorlu, R. ve Çetinkaya, Ö. ve Gerçek, A. (2016), “Yerel Vergi Bilincinin Faktör Analizi ile Değerlendirilmesi: Bursa Örneği”, Yönetim Bilimleri Dergisi/Journal of Administrative Sciences, 14(2)8, 443-465.
Nadaroğlu, H. (2000), “Kamu Maliyesi Teorisi”, 11. Baskı Beta, İstanbul. Nerre, B. (2001), “The Concept of Tax Culture”, Annual Meeting of the National Tax Association, Baltimore, MD, USA, November 8-10, 12.
Sezgin, S. ve Çoban, H. (2004), “Vergi Mükelleflerinin Davranışları Üzerine Ampirik Bir İnceleme: Denizli Örneği,” Yaklaşım Dergisi, Sayı: 11, Haziran.
Schmölders, G. (1980), “Vergi Yönetiminin Vergilemenin Etkinliği Üzerine Etkisi”, Çev. Ö.F. BATIREL, Yeni Vergiler Yasa Tasarısı ve Vergi Güvenlik Semineri Tebliğler Kitabı, İİTİA Ekonomi Fakültesi, Kamu Maliyesi Enstitüsü Yayınları, No:1, İstanbul.
Şenyüz, D. (1995), Vergilendirmede Yükümlü Psikolojisi, Bursa. Torgler, B. ve Schaltegger, C.A. (2005), “Tax Morale and Fiscal Policy”, Center for Research Economics, Management and the Arts, Working Paper No: 30, 41-43.
Torgler, B. (2004), “The Importance of Faith: Tax Morale and Religiosity”, Journal of Economic Behavior and Organisation, 61(1), 81-109. Tosuner, M. ve Demir, İ. (2009), “Vergi Ahlâkının Sosyal ve Kültürel Belirleyenleri”, İİBF Dergisi, 14(1), 1-15
Turhan, S. (1998), Vergi Teorisi ve Politikası, İstanbul.
Uysal, M. (2004), “Vergi Mevzuatında Uluslararası Yatırımlar Açısından Sağlanan ve Yatırım Ortamını İyileştiren Avantajlar” Semineri, İTO.
Uyanık, A. (2011), Vergi Bilinci, Vergi Etiği ve Vergiye Gönüllü Uyum, Derin.
Wenzel, M.l. (2005), “Misperceptions of Social Norms about Tax Compliance: From Theory to Intervention”, Journal of Economic Psychology, 26, 862-883.