KAMU SERMAYELİ VE ÖZEL SERMAYELİ MEVDUAT BANKALARININ CAMELS ANALİZİ İLE KÂRLILIK ODAKLI PERFORMANSLARININ ÖLÇÜMÜ
Türkiye’de bankacılık sektörü, finansal sistem içinde önemli bir konuma sahiptir. Bankacılık sektöründe oluşabilecek riskler, hem finansal sistemi hem de reel sektörü büyük ölçüde etkileyebilmektedir. Bu durumda faaliyetteki bankaların finansal durumunun dikkatle takip edilmesi gerekmektedir. Bankacılık sektörü ile ilgili gözetim ve denetim uygulamaları için iki temel sistem mevcuttur. Bu sistemler yerinde denetim ve uzaktan gözetim şeklindedir. Bankaların denetimi ve performansının belirlenmesi için CAMELS dereceleme sistemi kullanılmaktadır. CAMELS sisteminin 6 bileşeni bulunmakta olup, bu bileşenleri oluşturan finansal oranlar ve bileşen ağırlığı itibariyle hesaplama yapılarak CAMELS skoru bulunmaktadır. Bu çalışmada, 2009-2019 yılları arasında faaliyette bulunan 3’ü kamusal sermayeli, 9’u özel sermayeli olmak üzere toplamda 11 mevduat bankası ile CAMELS analizi gerçekleştirilmiştir. Analizin yapılması için 6 bileşenin oluşturulması ile ilgili olarak bankaların bilanço ve gelir tablolarından elde edilen 22 finansal oran kullanılmıştır. Çalışmada kârlılık odaklı bir yaklaşım benimsenmiştir. Bu doğrultuda kârlılık bileşeni %25, %50 ve %75 ağırlıklı olmak suretiyle 3 farklı analiz yapılmıştır. Bu çalışma, bankalarla ilgili CAMELS analizinin kârlılık odaklı uygulaması ile özgün bir yapıya sahiptir. Elde edilen veriler ışığında bankaların kârlılık bileşeninin diğer bileşenler üzerinde etkililiği hakkında bulgulara ulaşılmıştır. Bulgular, alınan kararlar ve uygulamaların, bankaların finansal tabloları itibariyle hangi kaleminde nasıl etkiye sahip olduğu konusunda ipuçları barındırmaktadır.
MEASURING PROFITABILITY-ORIENTED PERFORMANCE OF PUBLIC AND PRIVATE DEPOSIT BANKS WITH CAMELS ANALYSIS
The banking sector in Turkey has an important place in the financial system. Risks that are likely to occur in the banking sector may substantially affect both the financial system and the real sector. In that case, financial situation of the operating banks should be monitored carefully. For surveillance and supervision practices regarding the banking sector, there are two fundamental systems. These systems are on-site supervision and remote surveillance. CAMELS rating system is used to supervise banks and identify their performance. The system consists of 6 components, and the CAMELS score is obtained by making a calculation based on the financial ratios constituting these components and the weights of components. In this study, CAMELS analysis was conducted with a total of 11 deposit banks including 3 public and 9 private deposit banks operating between 2009-2019. 22 financial ratios obtained from the banks’ balance sheet and income statements were used with respect to the formation of 6 components for the analysis. In the study, a profitability-oriented approach was adopted. Accordingly, 3 different analyses were performed with the component of profitability weighting 25%, 50% and 75%. The structure of the study is original in that bank-related CAMELS analysis was implemented as profitability-oriented. In light of the data obtained, findings about the effectiveness of banks’ profitability on the other components were attained. These findings involve clues about what kind of an effect the decisions and implementations have on which item of the banks regarding financial statements.
___
- Akyüz, F., Soba, A. ve Yeşil, T. (2020). Katılım Bankalarının CAMELS Analizi Yöntemiyle Finansal Performanslarının Değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (87), 145-166.
- Altınırmak, S., ve Gül, Y. (2019). “Borsa İstanbul’da İşlem Gören Mevduat Bankalarının Finansal Durumlarının CAMELS Analizi İle Değerlendirilmesi”. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (YEAD), 17/1, (2019), 222-243.
- Arıçelik, G. (2010). Ticari Bankalarda Performans Ölçümü: CAMELS Analizine Dayalı Bir İnceleme, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
- Aytekin, S. ve Sakarya, Ş. (2013). BIST’deki Mevduat Bankalarının Finansal Performanslarının 2001 ve 2008 Finansal Krizleri Çerçevesinde CAMELS Derecelendirme Sistemi İle Değerlendirilmesi. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 25-58.
- Bayramoğlu, M. F., ve Gürsoy, İ. (2017). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Mevduat Bankalarının Bireysel ve Sektörel Risk Derecelendirmesi: Bir CAMELS Analizi Uygulaması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(1), 1–19
- Coskun, S. A., ve Kargin, S. (2016). Sinir Ötesi Birlesme ve Satin Almalarin Bankalarin Finansal Performansina Etkileri: Üç Banka Üzerinde CAMELS Analizi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (69).
- Çağıl, G. ve Mukhtarov, S. (2014). Azerbaycan Ticari Bankacılık Sektörünün CAMELS Yöntemi ile Performans Analizi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 41, 77-94.
- Çinko, M. ve E. Avcı (2008). “CAMELS Dereceleme Sistemi ve Türk Ticari Bankacılık Sektöründe Başarısızlık Tahmini”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 2(2), 25-48.
- Dincer, H., Hacioglu, U., ve Yuksel, S. (2016). Performance Assessment Of Deposit Banks With CAMELS Analysis Using Fuzzy ANP-Moora Approaches And An Application On Turkish Banking Sector. Asian Journal of Research in Business Economics and Management, 6(2), 32- 56.
- Dizgil, E. (2019). Türkiye’deki Mevduat Bankalarının Finansal Performanslarının Camels Performans Değerleme Sistemi ile İncelenmesi (2008-2017). Bitlis Eren Unıversıty Journal of Academıc Projectıon, 4(1), 144-174.
- Ege, İ. Topaloğlu, E & Karakozak, Ö. (2015) Camels Performans Değerleme Modeli: Türkiye’deki Mevduat Bankaları Üzerine Ampirik Bir Uygulama. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(4),409-126.
- Ersoy, E. (2003). CAMELS Derecelendirme sistemine göre TMSF’ ye Devredilen ve Devredilmeyen Bankaların Karşılaştırmalı Analizi. Active Bankacılık ve Finans Dergisi, 32, 66-72
- Gündoğdu, Aysel. “Türkiye’de Mevduat Bankalarının CAMELS Analizi”. Bankacılık ve Finansal Araştırmalar Dergisi, (BAFAD), 4/2, (2017), 26-43.
- Gümüş F.B., Nalbantoğlu Ö. (2015). Türk Bankacılık Sektörünün CAMELS Analizi Yöntemiyle 2002-2013 Yılları Arasında Performans Analizi. AKÜ İİBF Dergisi, Cilt: XVII Sayı: 2, 83-106.
- Güney, S., ve Ilgın, K. S. (2015). Finansal Krizlerin Bankaların Performanslarına Etkisi: Türk Mevduat Bankalarında Camels Modelinin İncelenmesi Ve Örnek Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 303-331.
- Gülençer., S. Hazar, A. (2019). “Türkiye’deki Mevduat Bankalarının Camels Analizi İle Değerlendirilmesi”. 23. Uluslararası Finans Sempozyumu 9 - 12 Ekim 2019, 247-265.
- Gürsoy, İ. ve Bayramoğlu M. F (2017). Türkiye’de Faaliyet Gösteren Mevduat Bankalarının Bireysel Ve Sektörel Risk Derecelendirmesi: Bir CAMELS Analizi Uygulaması. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 15(1), 1 - 19.
- Kandemir, T. ve Arıcı, A . (2013). Mevduat Bankalarında CAMELS Performans Değerleme Modeli Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma (2001- 2010) . Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (1), 61-87.
- Karaca, S. S. ve Erdoğan, S. (2018). Türk Bankacılık Sektörünün 2009- 2016 Dönemi Camels Derecelendirme Sistemi ile Performans Analizi. Uluslararası Yönetim Eğitim ve Ekonomik Perspektifler Dergisi, 6(3), 23-39 Karaca, S.S., Altemur, N. ve Çevik, M. (2019). Türkiye‘deki Mevduat
- Bankalarının Camels Analizi İle Finansal Performans Ölçümü. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 2(2), 130-148.
- Kaygusuz, M., Ersoy B. ve Bozdoğan T. (2020).CAMELS Değerlendirme Sistemiyle Bankaların Finansal Performanslarının TOPSİS Yöntemiyle Analizi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2020, 9 (1), 67/95 Öztürk-Karaçor, Z., Mangır, F., Kodaz, Ş. S., ve Kartal, M. (2017).
- Kamusal ve özel sermayeli bankaların CAMELS performans analizi: Türkiye örneği. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (2 ICEFM 2017 Özel Sayısı), 47-65.
- Sakarya, Ş. (2010). CAMELS Derecelendirme Sistemine Göre İmkb’deki Yerli Ve Yabancı Sermayeli Bankaların Karşılaştırmalı Analizi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), Özel Sayı Haziran 2010, 7-21 Şen, A. ve Solak, S (2011). Ticari bankacılık sektörünün CAMELS analizi: Türkiye örneği. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 48(554), 51 - 70.
- Uslu, A. (2019). Türkiye’deki Yabancı Sermayeli Bankaların CAMELS Analizi ile Performanslarının Ölçümü. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (82), 199-220.
- Uslu A., Türk M. ve Ertaş F.C. (2019). Türkiye’deki Mevduat Bankalarının CAMELS Performans Analizi, Business & Management Studies: An International Journal, 7 (3): 122-139.
- Türkiye Bankalar Birliği (TBB) (2020). Türkiye’de Bankacılık Sistemi Seçilmiş Rasyolar 2009-2019, Rapor Kodu: YT05
- Türkiye Bankalar Birliği (TBB) (2021). Bankalarımız 2020, İstanbul : Türkiye Bankalar Birliği.