Ekonomik kar kaybı ve borca batıklık bilançosu arasındaki ilişkilerin firmaların finansal yapıları üzerine etkileri

Günümüzde; firmaların karşılaştıkları en önemli sorun olan, riskin boyutları yükselmiş ve özellikle ekonomik kar kaybı ve borca batıklık noktalarında kendisini hissettirmeye başlamıştır. Ülkemizde iflas erteleme istemlerinin en önemli nedeni borca batıklıktır. Bunun yanı sıra piyasada kontrol edilemez faktörlere bağlı olarak oluşan olaylara karşı önlemler almak firma varlığının korunması ve yaşamını sürdürebilmesi açısından zorunludur. Bunun için alınacak kararların temel amacı firmayı, her tür olumsuzluğa itecek ve zarara uğratacak faaliyetlerden korumak ve oluşabilecek ekonomik kayıpları minimize en az düzeye indirmektir. Ancak firma yönetiminin kalitesini geliştirmek ve süreklilik kazandırmak için Ne? Nerede? Niçin? Nasıl? ve Ne Zaman? yapılması konusunda firmanın tümünde (her kademesinde) amaç birliğiyle birlikte fikir birliği de sağlanmalıdır. Firma yönetimi; etkinlik, tutarlılık, şeffaflık/açık ve anlaşılabilirlik, hesap verebilirlik, katılımcılık ve sorumluluk ilkelerine bağlı ve adil olmalıdır. Bu ise; kurumsallaşma demektir ve kaynakların etkin ve üretken faaliyetlerde kullanılmasını gerçekleştirmek suretiyle, verimlilik ve karlılık sağlayarak en rantabl biçimde firmayı amaçlarına ulaştıracaktır. Aksi durumlarda ise; firma verimlilik ve karlılık azalmasıyla karşılaşacak, performans kaybına uğrayarak ekonomik kar kaybı ve borca batıklık gibi istenmeyen durumlar ile karşı karşıya kalacaktır. Bu nedenle firmalarda bugün daha fazla önem arz eden ve firmanın geleceğini büyük ölçüde etkileyen ekonomik kar kayıplarının veya zararlarının borca batıklık ile ilişkisi inceleme konusu seçilmiştir. Çünkü firmanın finansal yapısının bozulması, kaynak ya da sermaye kayıplarına neden olacak ve borçlanma gereksinimini arttıracaktır. Bu ise; firmada artan borca karşılık yeterli düzeyde varlığın olmasını gerektirir. Bu durumu en iyi açıkla- yan finansmanın altın kurallarından; Döner Varlıklar Kısa Vadeli Borçların finansmanında, Duran Varlıklar Uzun Vadeli Borçların finansmanında ya da İşletme Sermayesi Kısa Vadeli Borçların finansmanında, Sabit Sermaye Uzun Vadeli Borçların finansmanında (Sabit Sermaye=Uzun Vadeli Borçlar+Öz Kaynaklar) kullanılarak Öz Varlığın Korunması kuralıdır. Bilindiği gibi şirketin özvarlığı; Öz Varlık = (Mevcutlar + Alacaklar) Borçlardır. Bu yapı bozulduğu zaman şirket için her an borca batıklık söz konusu olabilir. Ekonomik Kar Kaybının şirketlerin mali yapısını olumsuz etkilemesine bağlı olarak, bu çalışmada şirketin Borca Batık Duruma düşürmesine de neden olup olmadığı, hazırlanacak Borca Batıklık Bilançosunda aktif ve pasif yapı hesaplarında yarattığı değişim ile bu durumun hukuki ve özellikle ekonomik ve mali sonuçları incelenecektir.

The effects of the relations between economic profit loss and insolvency balance sheet on financial structures of firms

Nowadays, dimension of the risk, which is the most important problem faced by firms, have been widened. Companies started to incur financial risk at the point of profit loss and insolvency. In our country, the most important reason of bankcruptcy postpone is insolvency. In addition to this, firms need to take measures against events that occur in the market due to uncontrollable factors in order to survive and protect their position. The primary aim of decisions is to protect the firm against harmful events and minimize the economic losts. Con- census at all levels of company on what, where, which, how and when questi- ons is required to improve the quality of management and provide the continuity. Company management should be fair and committed its principles such as effectiveness, consistency, transparency/ openness and intelligibility, ac- countability, participation and responsibility. This means institutionalization that will lead to the companies to their targets through using of resources in efficient and productive activities. Otherwise, companies may face decrease in their productivity and profits and thus may face insolvency. Thats why, the relation between the profit loss and insolvency has been chosen as an analy- sis subject. Because deteriorations of the companys financial situation may lead to capital and resource losses and increase barrowing requirements of the company. This situation requries an adequate level of assets for the companies. The below terms summed up as a golden rules of finance: Current Assets Short Term Liabilities financing, Fixed Assets Long Term Liabilities financing or, Working Capital Short Term Liabilities financing, Fixed Capital(*) Long Term Liabilities financing, (Fixed Capital= Long Term Liabilities+Equitythat) are used for protecti- on of equity. As known caompanys equity is that; Equity: ((Assets + Recei- vables) Liabilities). Distortion at this structure may mean insolvency for a company. In this study, whether depending on negative effects of economic profit loss on companies fiscal structure cause insolvency or not and changes on assets and liabilities accounts at insolvency balance sheet and its legal, economic and fiscal results are analyzed.

PDF

___

Akbaş, Halil Emre (2011). Ekonomik Katma Değer Yaklaşımı ve Hisse- dar Değeri, Mali Çözüm, 106, (2011): 115-132.
Akcan, Recep (2012). Şirket Kayıtlarında Yer Almayan Çeklerin Borca Batıklık Bilançosunda Gösterilmesi, Erzincan Üniversitesi H.F. Dergisi, 16, 1-2, (2012): 109-114.
Altaş, Soner (2011). Eski ve Yeni Türk Ticaret Kanunu Çerçevesinde Mali Durumu Bozulan Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun Görevleri ve Sorumlulukları, Mali Çözüm, 106, (2011): 163-179.
Beşkonaklı, Etem ve Solaroğlu, İhsan (2012). Görüşler, Türk Nöroşi- rurji Derneği Bülteni, (2012): 33-38.
Başöz, Lütfü ve Çakmakcı, Ramazan (2012). İcra ve İflas Kanunu ve İlgili Mevzuat. İstanbul: Legal Yayınları
Chambers, Nurgül (2005). Firma Değerlemesi. İstanbul: Avcıol Basım Yayınları
Çelik, Orhan (2002). İşletmelerde Bir Performans Ölçütü Olarak Ekono- mik Katma Değer (EKD) ve Türk Telekom A.Ş.de Uygulanması MÖDAV. 4; 1, (2002): 21-50.
Dağ, Turgay (2012). İndesit Türkiye Satış Direktörü Turgay Dağ ile Söy- leşi BEYSAD Dergisi. 88, (2012): 8-12.
Deliduman, Seyithan (2008). İflasın Ertelenmesinin Etkileri. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi.
Doğrusöz, Bumin, Onat, Öznur ve Tunçel, Funda (2012). Gerekçeli Karşılaştırmalı Türk Ticaret Kanunu: Ticari İşletme, Ticaret Şirketleri, Kıymetli Evrak Hükümleri. İstanbul: İSMMMO.
Dumanoğlu, Sezai (2011). İflasın Ertelenmesi Borca Batıklık ve İyileştirme Projeleri. İstanbul: Beta Yayınları
Ermenek, İbrahim (2010). İflasın Ertelenmesi. İstanbul: Adalet Yayınları
Ertuğrul, Murat (2009). Değere Dayalı Performans Ölçüsü Olarak Ekonomik Katma Değerin Kuramsal Temelleri: Dünyada Ve Türkiyede Uygulamaları, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, (2009): 207-218.
Gürbüz, A. Osman ve Ergincan, Yakup (2004). Şirket Değerlemesi: Klasik ve Modern Yaklaşımlar, İstanbul: Literatür Yayınları
Hacırüstemoğlu, Rüstem, Şakrak, Münir ve Demir, Volkan (2002). Etkin Performans Ölçüm Aracı (EVA) (Ekonomik Katma Değer-Ekonomik Kar Yaklaşımı), Mali Çözüm, 59, (2002): 10-21.
İçten, Orkun (2013). Hisse Başı Kazanç Kalitesinin, Hisse Başı İşletme Faaliyetlerinden Net Nakit Akışı İle Test Edilmesi Ve İMKB Ticaret Endeksi Hisse Senetleri Örneği, Maliye Finans Yazıları Dergisi, 98; 27, (2013): 49-65.
Kayar, İsmail (2009). İflasın Ertelenmesinde Borca Batıklık ve İyileştirme Projesi İle İlgili Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi, Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 33, (2009): 19-45.
Kuğu, Tayfun Deniz ve Kırlı, Mustafa (2013). Ekonomik Katma Değer (EVA) Ölçütünün Sermaye Piyasası İle İlişkilendirilmesi: İMKBde Bir Uygulama, Sütçü İmam Üniversitesi İİBF Dergisi, 3; 1, (2013): 171-180.
Okka, Osman (2009). Analitik Finansal Yönetim: Teori ve Problemler. Ankara: Nobel Yayınları.
Özkan, Azzem ve Kaya, Pınar (2013). İflas Erteleme Sürecinde Öden memiş Sermaye Borçları, Niğde Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 6; 2, (2013): 194-203.
Öztek, Selçuk (2006). İflasın Ertelenmesi Bankacılar Dergisi, 59, (2006): 39-83.
Öztek, Selçuk (2007). İflasın Ertelenmesi, İstanbul: Arıkan Yayınları Öztürk, Hakkı (2008). Yatırım Bankacılığında Şirket Değerleme Yöntemlerine Genel Bakış Ve Şirketlerin Piyasa Değerlerini Arttırmalarına Yönelik İMKB Hisse Senetleri Piyasası İçin Ampirik Bir Uygulama. (Yayınlanmış Doktora Tezi) İstanbul, Marmara Üniversitesi.
Özveri, Onur ve Dinçel, Davut (2012). Altı Sigma Proje Seçim Yöntemleri ve Bir Hastanede Uygulanması, Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 27; 2, (2012): 55-78.
Pamukoğlu, Mustafa (2013). İflas Erteleme Taleplerinde İyileştirme Projeleri Nasıl Yazılmalıdır, USİAD Bildiren, 58, (2013): 22-24.
Poyraz, Erkan (2012). İşletme Sermayesi Finanslama Stratejilerinin Karlılık Oranları Üzerine Etkisi (Akbank T.A.Ş. Uygulaması), Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 27; 1, (2012): 47-56.
Sumer, Haluk (2013). Ticari Bilanço ve Borca Batıklık Bilançosu, İstanbul Barosu Dergisi, 87; 2, (2013): 39-54.
Sümer Göğüş, Handan (2011). Ekonomik Katma Değer Ve Hesaplanışı, İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadi Enstitüsü Yönetim Dergisi, 1; 69, (2011): 9-23.
Törüner, Yaman (14.02.20122012). Kurumsal Yönetim Ne Anlama Geli- yor?, Milliyet
Türker, İpek (2005). Ekonomik Katma Değer (EVA)in Hesaplanması Ve Gerekli Muhasebe Düzeltmeleri, Muhasebe ve Denetime Bakış, 15, (2005): 125-150.
Uzay, Şaban (2009) İflasın Ertelenmesinde Kayyımın Görevleri ve Bağımsızlığı, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları (MUVU) Dergisi, 2, 1, (2009): 55-70. 13.06.2014 tarihinde
http://iibf.erciyes.edu.tr/akademi/mh/suzay/iflas_kayyim.pdf. adresinden erişildi.
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi (17.11.2005). E: 2005/6312 ve K: 2005/11314 sayılı kararı. Ankara: Yargıtay 19. Hukuk Dairesi.
Yıldız, Şule (2008). Faaliyet Tabanlı Maliyetlemeye Dayalı Ekonomik Katma Değer Analizi Ve Bir Üretim İşletmesi Uygulaması. (Yayımlanma mış Doktora Tezi) Sakarya, Sakarya Üniversitesi.
Yılmaz, Berna Burcu (2009). Muhasebe Tekniği Yönünden Borca Batıklık Bilançosu İle Yıllık Bilançonun Karşılaştırılması, Öneri, 8, 32, (2009): 147-158.
Yılmaz, Berna Burcu (2009). İflasın Ertelenmesi Talebinde İyileştirme Projesi, Maliye Finans Yazıları Dergisi, 85, (2009): 39-63.
Yılmaz, Berna Burcu (2009). İflasın Tespiti ve Ertelenmesi Yönünden Borca Batıklık Bilançosu ve İyileştirilmesi, Ankara : TÜRMOB.
Yılmaz, Tuncer ve Bastı, Eyup (2013). İmalat Sanayi Şirketlerinin Ekonomik Katma Değer (EVA) Dayalı Performans Analizi: İMKB Örneği, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 21, (2013): 82-105.