BORSA İSTANBUL’DA İŞLEM GÖREN ŞİRKETLERE YÖNELİK “ŞARTLI GÖRÜŞ” İÇEREN BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORLARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Bu çalışmada “Şartlı Görüş” dayanaklarının baz alınan kriterlere göre frekans dağılımlarını yapmak ve İmalat Sanayi alt sektörleri açısından “Şartlı Görüş” dayanaklarına ilişkin bütüncül bakış açısı ortaya koymak amaç edinilmiştir. Çalışmada Borsa İstanbul, İmalat Sanayi Sektörel Endeksinde faaliyet gösteren şirketlerin, 2016-2018 yılları arasındaki “Şartlı Görüş” denetim raporlarının “rapor dayanakları” üzerinde durulmuştur. Kamuyu Aydınlatma Platformu internet sayfasında (www.kap.org.tr) yapılan sorgu ile 01.01.2016 – 31.12.2018 tarihleri arsıda 28 şirkete ait 87 “Şartlı Görüş” denetim raporu olduğu görülmüştür. 87 “Şartlı Görüş” raporuna ait 230 görüş dayanağı ifadesi tespit edilmiş ve bu ifadeler “içerik analizi” yöntemiyle analize tabi tutulmuştur. Analiz çerçevesinde “Şartlı Görüş” rapor dayanakları İmalat Sanayi Alt Sektörleri bazında, denetim türü bazında, denetim dönemi bazında ve denetim firması bazında sınıflandırılmış ve frekans analizine tabi tutulmuştur. Çalışmanın teorik kısmında ise “Finansal Tablolara İlişkin Görüş Oluşturma Ve Raporlama (BDS 700)” ve “Bağımsız Denetçi Raporunda Olumlu Görüş Dışında Bir Görüş Verilmesi (BDS 705)” denetim standartlarının çalışma ile ilgili olan hükümleri üzerinde durulmuştur. Çalışma sonucunda; tüm imalat sanayi sektörel endeksi göz önüne alındığında, frekans sıklığına göre, “Alacakların Tahsilatı İle ilgili Belirsizlikler”, “Denetim Kanıtlarına Ulaşılamaması”, “Değerleme Raporları Ve Değer Düşüklüğü”, “İşletmenin Sürekliliği İle İlgili Belirsizlikler”, “Vergi, Sigorta Primleri Ve Cezalar”, “Stoklar”, “Muhasebe Hile Veya Hatasına Dayalı İşlemler”, “Konsolidasyon”, “Borçlar İle İlgili İşlemler”, “Davalar”, “İlişkili Taraflarla İlgili Konular”, “İştiraklerle İlgili Konular”, “Satış İle İlgili İşlemler” konularının en çok karşılaşılan “Şartlı Görüş” dayanaklarını oluşturduğu tespit edilmiştir. İmalat sanayi sektörel endeksinin alt faaliyet kollarına inildiğinde “Şartlı Görüş” dayanaklarının alt sektörler bazında farklılaştığı görüşmüştür.

AN INVESTIGATION ON INDEPENDENT AUDITOR REPORTS CONTAINING “QUALIFIED OPINION” FOR COMPANIES LISTED IN BORSA İSTANBUL

In this study, it is aimed to make the frequency distributions of the “Qualified Opinion” bases according to the criteria and to provide a holistic view of the “Qualified Opinion” bases for the manufacturing industry sub-sectors. In this study, the report bases of the“Qualified Opinion” audit reports (between 2016-2018) of companies operating in the Manufacturing Industry Sector Index in Borsa Istanbul were analized. According to the query made on the Public Disclosure Platform website (www.kap.org.tr), 87 “Qualified Opinion” audit reports belonging to 28 companies (between 01.01.2016 and 31.12.2018) were observed. 230 opinion statements of 87 “Qualified Opinion” reports were identified and analyzed using “content analysis” method. Within the framework of the analysis, “Qualified Opinion” report bases are classified on the basis of Manufacturing Industry Sub-Sectors, type of audit, audit period and audit firm. In the theoretical part of the study, “Forming An Opinion And Reporting On Financial Statements (TSA 700)” and “Modifications To The Opinion İn The Independent Auditor’s Report (TSA 705)” standards are discussed. In the results of the study, it was found that; most common basis of the “Qualified Opinion” audit reports are; “Uncertainties Regarding Collection of Receivables”, “Failures to Reach the Audit Evidences”, “Valuation Reports and Impairment”, “Uncertainties Regarding the Continuity of the Company”, “Taxes, Insurance Premiums and Fines”, “Stocks”, “Transactions Based On Accounting Fraud Or Error”, “Consolidation”, “Transactions Related to Debts”, “Cases”, “Issues Related to Related Parties”, “Subsidiary Issues”, and “Sales Transactions” considering the sectoral index of all manufacturing industry. Also it was observed that the “Qualified Opinion” bases differed on the basis of sub-sectors.

___