6514 Sayılı kanun sonrasında türkiye mevzuatında işyeri hekimliği uygulamalarının uluslararası hukukla karşılaştırmalı bir analizi

Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde tarihi bir dönüşüm başla- tan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun düzenlemelerden birini de, kapsama giren işyerlerinde işyeri hekimi istihdam etme ya da işyeri hekimliği hizmetini dışından satın alma suretiyle çalışanlara sunma zorunluluğu oluşturur. 6331 sayılı Kanunun oluşturduğu yüksek işyeri hekimi talebini karşılamak için 18.01.2014 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 6514 sayılı Kanun, 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunda işyeri hekimliğine dair önemli değişiklikler yapmıştır. Buna göre, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve yöneticilik görevi bulunma- yan tabipler ile aile hekimlerinin, kurum ve kuruluşlarındaki çalışma saatleri dışında ve kurumlarının izniyle aylık otuz saati geçmemek üzere işyeri he- kimi olarak çalışabilmesi imkânı getirilmiş bulunmaktadır. Bir diğer düzen- leme ile de, istisnasız Türkiye’deki tüm tabiplerin, işyeri hekimliği eğitimi alma ve işyeri hekimliği belgesine sahip olma şartları aranmaksızın, işyeri hekimliği görevini yapabilmesinin önü açılmıştır. Bu şekilde işyeri hekim- liği icra edecek olanlar ancak 10’dan az işçi çalıştıran ve az tehlikeli sınıfta sınıflandırılmış olan işyerlerinde istihdam edilebilecektir. Bu çalışmada güncel değişiklikler sonrasında Türkiye mevzuatında iş- yeri hekimliği uygulamalarının yasal çerçevesi değerlendirilmiş; ayrıca, son değişikliklerin iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerine olacak muhtemel etkileri uluslararası hukukta yer alan işyeri hekimliği uygulamaları ile kar- şılaştırmalı olarak tartışılmıştır.

A comparative analysis of practices of occupational medicine in turkey’s legislation after the act no. 6514 to the international law

One of the arrangements of The Occupational Health and Security Act No. 6331, which has been started a historical transformation within the services of occupational health and safety in Turkey, is the obligation to employ an occupational physician in workplaces those are within the scope or to serve the occupational medicine services to employers by purchasing it from outside of the workplace. For meeting the high demand of occupational physicians, which is created by the Act No. 6331, the Act No. 6514, which is entered into force by being published at the Official Gazette by the date of 18th of January 2014, has made significant amendments on the Act No. 1219 on The Methods of The Executi- on of Medicine and Medical Sciences. Accordingly, the opportunity has been brought for the physicians who are working at public institutions and organiza- tions and do not have a managerial position and for family physicians, to serve as an occupational physician, under the conditions of having the permission of their institution, working outside of their working hours at their institutions and organizations and within a working hour limitation not to exceed thirty hours in a month. With another amendment, the way for practicing occupational me- dicine without the requirements of being trained for occupational medicine and having an occupational medicine certificate, has been opened for all physicians in Turkey with no exception. Those who will perform occupational medicine in this way, can be employed only at the workplaces which are employing wor- kers less than 10 and which are classified at the less dangerous hazard class. In this study, the legal framework of occupational medicine practices in Turkey after the recent changes has been evaluated; furthermore, the possible effects of the recent legal changes for the occupational health and safety services has been discussed with a comparative focus to the occupa- tional medicine applications in the international law.

___

  • AA, “Bakan Faruk Çelik: 76 bin iş güvenliği uzmanı göreve başlayacak” (16.01.2014) Anadolu Ajansı,19.01.2013 tarihinde http://www.aa.com. tr/tr/turkiye/275105--is-guvenligi-uzmanligi-ve-is-yeri-hekimligi-sinavla- ri-sonuclandi adresinden erişildi.
  • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) (29.12.2012) İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliği, Ankara: Resmi Gazete (28509 sayılı).
  • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) (20.07.2013) İşyeri He- kimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitim- leri Hakkında Yönetmelik, Ankara: Resmi Gazete (28713 sayılı).
  • Esen, Bünyamin (2014) “İşyeri Hekimliğinde Neler Değişti?”, (27.01.2014) İnternet Haber, 09.02.2014 tarihinde http://www.memurha- ber.com/isyeri-hekimliginde-neler-degisti-a1137.html adresinden erişildi.
  • EuropeanCouncil (1989) Council Directive of 12 June 1989 on the- introduction of measurestoencourageimprovements in thesafet- yandhealth of workers at work (89/391/EEC) (Çalışanların İş Sıra- sında Güvenlik ve Sağlıklarının Geliştirilmesinin Teşvikine Dair Önlemlerin Uygulanmasına Dair Konsey Direktifi), 26.01.2014 tari- hinde http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CONSLE- G:1989L0391:20081211:EN:PDF adresinden erişildi.
  • ILO (1959) R112- OccupationalHealth Services Recommendation (No. 112) (İş Sağlığı Hizmetlerine dair 112 sayılı Uluslararası Çalışma Örgütü Tavsiyesi), Uluslararası Çalışma Örgütü: Cenova.
  • ILO (1988) C161- OccupationalHealth Services Convention, 1985, No. 161 (161 sayılı İŞ Sağlığı Hizmetlerine İlişkin Konvansiyon), 71 inci ILC Toplantısı: Cenova, 26.12.2013 tarihinde http://www.ilo.org/dyn/ normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO:12100:P12100_INST- RUMENT_ID:312306:NO adresinden erişildi.
  • Macdonald, Ewan; Baranskı, Boguslaw ve Wilford, Jane (2000) Occu- pationalMedicine in Europe: ScopeandCompetencies, Bilthoven: Wor- ld HealthOrganisationEuropeanCentrefor Environment and Health, EUR/ICP/EHBI 02 02 04, 11.12.2013 tarihinde http://www.who.int/occu- pational_health/regions/en/oeheuroccmedicine.pdf adresinden erişildi.
  • Rentanen, Jorma ve Fedotov, Igor A. (tarihsiz) Standards, Principle- sandApproaches in Occupational Health Services, International La- bourOrganization, 11.12.2013 tarihinde http://www.ilo.org/wcmsp5/ groups/public/@ed_protect/@protrav/@safework/documents/publi- cation/wcms_110439.pdf adresinden erişildi.
  • T.C. Yasalar (14.04.1928) 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atları- nın Tarzı İcrasına Dair Kanun, Ankara: Resmi Gazete (863 sayılı).
  • T.C. Yasalar (31.01.1953) 6023 sayılı Türk Tabipler Birliği Kanunu, Ankara: Resmi Gazete (8323 sayılı).
  • T.C. Yasalar (30.06.2012) 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Ankara: Resmi Gazete (28339 sayılı).
  • T.C. Yasalar (18.01.2014) 6514 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuru- luşların Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararna- me ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Ankara: Resmi Gazete (28886 sayılı).
  • Türk Tabipler Birliği (21.12.2002) Türk Tabipler Birliği İşyeri Hekimi Çalışma Onayı Yönetmeliği. Ankara: Resmi Gazete (24970).