ŞAVŞAT'IN BATISINDA KALAN ALANIN JEOLOJİSİ, YAPISAL ÖZELLİKLERİ VE SÜLFİT YATAKLARI (NE TÜRKİYE)

İnceleme alanı Pontid-Adjaro-Trialete tektonik ünitesine aittir. Evrim esnasında (Üst Kretase -Tersiyer) bu jeotektonik ünitenin bütün formasyonları öjeosenklinalde oluşturulmuştur. Bu formasyonlar kimyasal-mineralojik özellikleri bakımından periyodik olarak asit özelliği gösteren bazik-karbonatik, petrolojik olarak volkanik-sedimenterdir. Şavşat alanında genellikle andezitik kayaç fasiyesi gelişmiştir. Artvin Paleozoyik bariyerinin Hopa, Artvin fasiyesi ile Şavşat fasiyesini ayırmada önemli bir rolü vardır. Volkanik-sedimenter serinin önemli bir üyesi olan amigdaloyidal andezit biraz çıkıntılı ve düzensiz brakiantiklinal şeklindedir ve uzun ekseni NW-SE doğrultusundadır. Haritalanan diğer bütün ünitelerin doğrultusu genellikle ESE dur. Lütesiyen -Priaboniyen arasıdaki Trialete kıvrım safhası Pontid-Adjaro-Trialete jeosenklinalinin bütün kısımlarını içine alır. Fay tektoniği üç fay sistemi ile çok belirgin hale gelmiştir. Fay yapılarının çoğu hidrotermal solüsyonlar için uygun yollar oluşturmuş, bunlar da yoğun piritleşme ve sülfit polimetalik (Cu, Zn, Pb) mineralizasyonuna yol açmıştır. Bu fay yapılarının bir kısmı Tersiyerde tekrar aktif hale gelmiş andezit, diyabaz ve bazaltlar enjekte olmuş, yenileri ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler:

ŞAVŞAT, SÜLFİT YATAKLARI, BATI

GEOLOGIC-STRUCTURAL FEATURES AND THE SULPHIDE DEPOSITS IN THE AREA WEST OF THE ŞAVŞAT (NE TURKEY)

The area under investigation belongs to the Pontid-Adjaro-Trialete tectonic unit. In the evolution (Upper Cretaceous-Tertiary) all formations of this geotectonic unit were formed in the eugeosynclie. These formatictos are basic-carbonatic as regards their chemical-mineralogical character with the tendency of periodic acidity, while petroiogically they are volcanic-sedimentary. In the area of Şavşat generally have developed andesitic rock facies. The Artvin Paleozoic barrier had a significant role in separating the facies of Hopa, Artvin and of Şavşat. An important member of the volcanic-sedimentary series the amygdaloidal andesite is in form of slightly prominent and irregular brachyanticline, its longer axis striking NW-SE. All other mapped units, in general, strike ESE. The Trialete folding phase in the Lutetian-Priabonian interval encompassed all parts of the Pontid-AdjaroTrialete geosyncline. The fault tectonics is very much pronounced with three fault systems. The majority of fault structures served as suitable routes for hydrothermal solutions which led to intensive pyritization and sulphide polymetallic (Cu, Zn, Pb) mineralization. Some of these fault structures were reactivated in the Tertiary and new ones created with andesites, diabases and basalts injected alongwith.

Keywords:

GEOLOGIC-STRUCTURAL, THE SULPHIDE, THE ŞAVŞAT,

PDF

___

AZIZBEKOV, A.Sh. & DZOCENİDZE, G.S. (1970): Magmatizma of the Caucasus, Iran and Turkey. Geological series, no. 12, Moskva.
DZOCENİDZE, G.S. & TVALCRELİDZE, G.A. (1968) : Sravnitelnaya harakteristika magmatizma i metalogenii Kavkaza, Kryma i Karpat. Serija geologiceskaja no. 8, Moskva.
GAMKRELIDZE, P.D. (1949): Geologiceskoje strojenije Adjaro-Trialetskoy skladcatoy sistemi. Izd-vo AN Gruz.SSR. ERAY KIRAÇ (1945): Artvin vilâyetinin Şavşat kazasında bir maden araştırmasında alınan neticeler. M.T.A. Rap., no. 1662 (yayınlanmamış), Ankara.
ERENTÖZ, C. (1961): 1:500 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası (Kars). M.T.A. Yayl., Ankara.
KOPRIVICA, D.; MARKOV, C. & PEJATOVİC, S. (1971): Report of geological mapping in 1:10 000 scale at the Hopa-Kavak-Gürgençlik area. M.T.A. Şb. Rap. (yayınlanmamış), Ankara.
; NOVOCIC, T. & POKRAJAC, S. (1973): Report of geological-structural mapping in 1:10 000 scale with special review on the sulphide (Cu, Zn, Pb) occurences in the area NW of the Şavşat place. M. T.A. Şb. Rap. (yayınlanmamış), Ankara.
& POKRAJAC, S. (1973a): Report of geological-structural mapping in 1:10 000 scale and prospection in the Artvin-Ahlat area. M.T.A. Şb. Rap. (yayınlanmamış), Ankara.
(1977): Hopa-Arhavi bölgesinin jeolojisi, yapısal özellikleri ile sülfit ve manganez zuhurları. M.T.A. Derg., no. 87, Ankara.
MAGAKLYAN, I.G. (1960): Structural-matallogenic zones of Minor Caucasus. In the book «Regularites in distribution of the mineral raw materials», vol. 3, Ac. Sci. U.S.S.R. Moscow.
PEJATOVİC, S. (1971): Doğu Karadeniz-Küçük Kafkasya bölgesindeki metalojenik zonlar ve bunlann metalojenik özellikleri. M.T.A. Derg., no. 77, Ankara.
SOPKO, P.F. (1971): Kolcedanie mestorozdenija Malogo Kavkaza. Moskva.
ZARİDZE, M.G. (1968): O geosinklinalnom tektono-magmaticeskom sikle razvitiya Malogo Kavkaza v Alpiskuju Epohu. Geologija i razvedka, no. 8, Moskva