19. YÜZYILDA YAPILMIŞ BİR KIYAFETNĀME TERCÜMESİ: DIMAŞKḬ’NİN KİTĀBÜ’L- ĀDĀB VE’S- SİYĀSET FḬ ʿİLMİ’N-NAẒARİ VE’L- FİRĀSET’İ

Bu çalışmanın konusunu Ebḭ ʿAbdillah bin Muḥammed bin Ṭālibü’l- Enṣārḭ ed-Dımaşkḭ’nin hicri 750 (miladi: 1349/1350) yılında yazmış olduğu Kitābü’l- Ādāb ve’s- Siyāset fḭ ʿİlmi’n-Naẓari ve’l- Firāset adlı kıyafetnāmesinin Salim Sıdkı Silistrevḭ tarafından 1874 yılında yapılan Türkçe çevirisi oluşturmaktadır. Eser İSAM Kütüphanesi’nde 178789 yer numarasıyla kayıtlıdır. Yazar eserine Tanrı’ya hamd ve peygambere duanın ardından kıyafet ilminin dayanaklarını oluşturan ayet ve hadislerden bahsederek başlamakta, alanın başlıca kişileri hakkında bilgi vermekte ve onlardan yapacağı alıntıları kısaltmalarla göstereceğini belirttikten sonra bölümlemeden bahsetmektedir. Eseri oluşturan yirmi altı bap şu şekilde sıralanmıştır: baş, saç, yüz, alın, kaş, göz, kulak, burun, ağız dudak ve dişler, yanak ve sakal, boyun, omuz, pazı dirsek ve bilek, el parmak ve tırnak, göğüs ve karın, sırt, but ve kalça, diz baldır ve ayak parmakları, boy ve yürüyüş, ses ve gülüş, avuç içi, benler, parmaklar, ömür uzunluğu, yedi ırk, hayvanlar kuşlar vahşi canlılar ve böcekler. Bu çalışmada eser hakkında bilgi verilmiş, Türk edebiyatında kıyafetnāme türü içindeki yeri belirlenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kıyafetname, ed- Dımaşki

PDF

___

ÇAKIR, Müjgan (2007) "Kıyafet-name"ler Hakkında Bir Bibliyografya Denemesi, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt:5, S. 9, 333- 350.
ELIADE, Mircea (2003) Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
ERKAL, Abdülkadir (1999) Kıyafetnameler Üzerine, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Erzurum, 217- 225.
GÜNEŞ, Bahadır (2015) Arapçadan Türkçeye Tercüme Edilen Bir Kıyafetname Metni Üzerine, Turkish Studies, Volume 10/8, Spring, p. 1250- 1274.
JUNG, Carl Gustav (2005) Dört Arketip, İstanbul: Metis Yayınları, s. 56.
MENGİ, Mine (1977) Kıyafetnameler Üzerine, Belleten, 299- 308.
REDHAUSE, J.W., A Turkish and English Lexicon, Constantinople 1921.
SAMİ, Şemsettin, Kamus-ı Türkî, Çağrı Yay., İstanbul, 1995.
STEINGASS, F., Persian English Dictionary, Londra, 1947.
TOKAÇ, Mahmud (2014-2015) Ahlat-ı Erbaa ve Fuzuli'nin Hekimliği, Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, Aralık- Ocak- Şubat, S. 33, 94- 99.
ZE'EVİ, Dror (2008) Müslüman Osmanlı Toplumunda Arzu ve Aşk, İstanbul: Kitap Yayınevi.
http://hadislerleislam.diyanet.gov.tr (Son Erişim Tarihi: 24.05.2018)
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_tarama&view=tarama (Son Erişim Tarihi: 24.05.2018)