İmparatorluk Nostaljisi: Michael Hardt ve Antonıo Negrı’de Egemenlik ve İmparatorluk

Tarih boyunca hegemonik ve emperyal bir güç olarak karşımıza çıkan imparatorluklar, dünya siyasetinin ve coğrafyasının şekillenmesinde çok önemli bir rol oynayarak, her zaman kaosa karşı savunmak zorunda oldukları bir düzenin yaratıcısı ve kollayıcı olmaya ve yirminci yüzyılla birlikte yerlerini ulus-devlete bırakmış olmalarına karşın bu tarihsel misyonlarını yerine getirmeye devam etmişlerdir. Her ne kadar siyasal bir örgütlenme modeli olarak bilinen imparatorlukların günümüz dünyasında hukuki (de jure) bir anlamı ve karşılığı bulunmasa da, geçmişin kadim kültürlerini, kurumlarını, geleneklerini ve kimliklerini koruması ve yüzyıllar boyunca geniş kitleleri bir arada tutmayı başarmış olması nedeniyle halen günümüzde fiili (de facto) bir misyonu, ağırlığı, anlamı ve saygınlığı bulunmaktadır. İmparatorluklar, adlarıyla değil ama tarihe düştükleri kayıtlarla bugün bile bir politik ihtimal/imkân olarak toplumları cezbedebiliyor. Hatta imparatorlukla kıyaslandığında günümüzde ulus-devletin egemenliğine rağmen içinde yaşadığımız dünyayı şekillendiren dinamiklerin, imparatorluk politikaları ve imparatorluk kültürleri olduğu söylenebilir. Bu tarihsel/sosyolojik gerçekten hareketle makalede iki temel konu üzerinde durulacaktır. Birincisi, dünya tarihinin aslında bir imparatorluklar tarihi olduğu ve imparatorluk mantığının günümüz küresel siyasetin de temellerini oluşturmaya devam ettiği görüşü savunulacak, ikincisi de özellikle son yıllarda akademik camiada çok fazla tartışılan Hardt ve Negri’nin dışarısı olmayan bir iktidar mekanizması olarak tanımladıkları, temelde klasik emperyalizmi aşan, zamandan ve mekândan bağımsız, barışçıl olmak ile biyo-iktidar uygulamakla karakterize edilen ve Amerika özelinde de somutlaştırılan yeni İmparatorluk fikrine değinilecektir.

Anahtar Kelimeler:

İmparatorluk, Hegemonya, Emperyalizm, Küreselleşme, Hardt ve Negri’de İmparatorluk

Empire Nostalgia: Hegemony and Empire for Michael Hardt and Antonio Negri

The empires, which emerged as a hegemonic and imperial power throughout history, have played a crucial role in shaping world politics and geography, and being the creators and guardians of an order they created against chaos and despite they left their powers to nation-states with the twentieth century, they continued to fulfill their historical missions. Even when compared to the empire, despite the sovereignty of the nation-state today, it can be said that the dynamics that shape the world we live in are imperial policies and imperial cultures. The article will focus on two main issues based on the historical/sociological facts. First, it will be argued that world history is actually a history of empires and that the imperial logic continues to create the foundations of today’s global politics. Secondly, especially in recent years, as debated in the academic community by particularly Michael Hardt and Antonio Negri, will be dealt with the idea of the new empire, which is characterized by the implementation and is embodied specifically in the US as a power mechanism, with no outsides basically exceeding the classical imperialism, independent of time and space, peaceful with the bio-power.

Keywords:

Empire, Hegemony, Imperialism, Globalization, Empire for Hardt and Negri,

PDF

___

AKIN, Erkan “Çokluk Üzerine”, Yeni İmparatorluk Çağı, edt. M. Kayıkçı & R. Ö. Dönmez, Say Yayınları, İstanbul, 2008.AYKUTALP, Aykut & ÇELİK, Adem, “Antonio Negri ve Michael Hardt Düşüncesinde İmparatorluk, Çokluk ve Biyopolitik Üretim Kavramları Üzerine”, Kaygı, Sayı:31, 2018:404-430.AYTAÇ, A. Murat; (2002); “İmparatorluk: Bir Manifesto Çağrısı”, Siyasal Bilgiler Fakültesi Gelişme ve Toplum Araştırmalar Merkezi Tartışma Metinleri, 2002:1-21, http://www.politics.ankara. edu.tr/eski/ dosyalar/ tm/SBF_WP _48.pdf.BURBANK Jane & Cooper, Frederick, İmparatorluklar Tarihi, çev. A. A. Çağlayan, İnkılâp Yayınları, İstanbul, 2018.CHOMSKY, Noam, Korsanlar ve İmparatorlar, çev. A. Önal, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2018. DALLMAYR, Fred, “Empireor Cosmopolis?” Civilaziation at the Crossroads” Globalization, 2:1, 2005:14-30. https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14747730500085031.DINER, Dan, Yüzyılı Anlamak, çev. H.Demirel, İletişim Yayınları, İstanbul, 2009.FALK, Richard, A., Dünya Düzeni: Amerikan Emperyal Jeopolitikası, çev. N. Domaniç & N.Arhan, Metis Yayınları, İstanbul, 2005.FERGUSON, Niall, İmparatorluk: Britanya’nın Modern Dünyayı Biçimlendirişi, çev. N.Elhüseyni, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2019.FOSTER, Russel David “The Concept of Empire”, The Sage Handbook of Political Sociology, edt.W. Outwaite & S. Turner), Sage Publishing, London, 2017.GIDDENS, Anthony, Ulus Devlet ve Şiddet, çev. C.Atay, Kalkedon Yayıncılık, İstanbul, 2008.HANSON, Victor Davis, The Second World Wars, Basic Books, New York, 2017.HARDT Michael & NEGRI, Antonio, İmparatorluk, çev. A. Yılmaz, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2002.HART, Peter, The Great War, Oxford University Press, New York, 2013.HOBSBAWM, Eric, The Age of Empire: 1875-1914. Weidenfeld & Nicolson, London, 1987.HOBSBAWM, Eric, The Age of Extremes: The Short Twentieth Century 1914-1991, Time Warner Books, London, 1995. HOME, Stephen, İmparatorluk, çev. S. Gül, Dost Kitabevi, Ankara, 2015.JOXE, Alain, Kaos İmparatorluğu, çev. I. Ergüden, İletişim Yayınları, İstanbul, 2003.KASABA, Reşat, “İmparatorluk Düşleri, Ulus Düşleri” Dünya, İmparatorluk ve Toplum, çev. M. B. Büyükkal, Kitapevi Yayınları, İstanbul, 2005:177-204.KENNEDY, Paul, Büyük Güçlerin Yükselişi ve Çöküşü, çev. B. Karanakçı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2002.KISSINGER, Henry, Diplomasi, çev. İ. H. Kurt, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2002.KISSINGER, Henry, Dünya Düzeni, çev. S. S. Gül, Boyner Yayınları, İstanbul, 2016.MANN, Michael, İktidarın Tarihi-III, çev. A. R. Güngen & Ö. Balkılıç, Phoenix Yayınları, Ankara, 2017.MAY, Todd, Postyapısalcı Anarşizmin Siyaset Felsefesi, çev. R. G. Öğdül, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2000.MCDOUGALL, Walter A., Promised Land, Crusader State: The American Encounter With The World Since 1776, Boston, Mariner Books, 1997. MOTYL, Alexander J., Imperial Ends: The Decay, Collapse, and Revival of Empires, Columbia University Press, 2001, akt., ÜNLÜ, Barış, “İmparatorluk Fikrinin Gelişimi”, Ankara SBF Dergisi, Cilt:65, Sayı:3, 2012: 237-266.MÜNKLER, Herfried, İmparatorluklar: Eski Roma’dan ABD’ye Dünya Egemenliğinin Mantığı, çev. Z. A. Yılmazer, İletişim Yayınları, İstanbul, 2012.NEGRI, Antonio, Sürgün, çev. .Ö. Karakaş, MonokL Yayınları, İstanbul, 2013.NYE, Joseph, S., Amerikan Yüzyılı Bitti mi?, çev. B. Beşgül, Röle Akademik Yayıncılık, İstanbul, 2016.OKUR, Mehmet Akif, Emperyalizm, Hegemonya, İmparatorluk, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2015.ÖZLER, Hayrettin, “Bir Siyasal Tasavvur Biçimi Olarak İmparatorluk ve Yansımaları”, Muhafazakar Düşünce Dergisi, Sayı:48, 2016:221-240.PARENTI, Michael, The Face of Imperialism, Routledge, New York, 2016.PETRAS, James, Küreselleşme ve İmparatorluk, çev. S.Özen, Cosmo Politik Kitaplığı, İstanbul, 2003. REYNOLDS, Michael A. İmparatorlukların Çöküşü, çev. Y. Aşıkoğlu, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2016.SAVRAN, Sungur “Alternatif Küreselleşme mi, Proleter Enternasyonalizm mi?: İmparatorluk’a Reddiye” Praksis, Sayı:7, 2002:225-266.SCHMITT, Carl, Kara ve Deniz, çev. G. Yıldız, Vakıfbank Kültür Yayınları, İstanbul, 2018.SHOR, Francis, Can Çekişen İmparatorluk, çev. A. E. Pilgir, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2015.STEPHEN, Matthew D, “Imperialism”, In The Encyclopedia of Global Studies, Sage Publication, Los Angeles, 2012:884-886.SÜMER, Gültekin “Amerikan Dış Politikasının Kökenleri ve Amerikan Dış Politik Kültürü”, Uluslararası İlişkiler Dergisi, Cilt:5, Sayı:19, 2008:119-144.ŞENER, Bülent, “Uluslararası İlişkilerde Hegemonya Olgusu ve ABD Hegemonyasının Siyasal ve Kültürel Kaynağı: “Amerikan İstisnacılığı” Ya Da “Açık/Kaçınılmaz Yazgı”, The Journal of Academic Social Science Studies, No:26, 2014:405-420.TILLY, Charles, “İmparatorluklar Nasıl Yıkılır” İmparatorluk Sonrası, edt. K. Barkey & M. V. Hagen, Versus Yayınları, İstanbul, 2012.TİMUR, Taner “Küreselleşme’den “İmparatorluk’a 11 Eylül: Dönüm Noktası mı?, Praksis, Sayı:7, 2002:213-224.TUCKER, ROBERT W. & HENDRİCKSON, DAVID C., İmparatorluk Özlemi : Yeni Dünya Düzeni ve Amerika’nın Hedefi, çev. A. Asrar, Pınar Yayınları, İstanbul, 1995. ÜNLÜ, Barış, “İmparatorluk Fikrinin Gelişimi”, Ankara SBF Dergisi, Cilt:65, Sayı:3, 2012: 237-266.