MODERN ÖZNE ANLAYIŞININ GERÇEKLİK SORUNU

Gerçekliğin ne olduğu felsefenin en önemli sorunlarındandır. Felsefe tarihinde antik Yunan anlayışıyla beraber söz konusu soruna karşı bir yaklaşım geliştirilmiştir. Bu yaklaşımın doğal bir sonucu olarak bir özne ve onun gerçeklik anlayışı oluşturulmuştur. Modern dönemdeyse Descartes'ın cogito anlayışı çerçevesinde şekillenen farklı bir gerçeklik ve özneyle karşılaşılmıştır. Bu yaklaşımda önemli olan nokta, düşünen ben ya da "ben düşünüyorum" formlarından hareketle gerçeklik anlayışında ben'in merkezde olmasıdır. Descartes'ın cogito anlayışı Kant tarafından düzeltilmiş ve ilerletilmiştir. Nitekim söz konusu cogito Kant'ın felsefesinde özellikle pratik alanda özyetkinlik gibi bir kavramla inşa edilmeye çalışılmıştır. Yazımızda iddia ettiğimiz düşünce, söz konusu merkeziliğin ben'in gerçeklik arayışına uygun düşmeyecek şekilde sonuçlandığıdır.

THE TRUTH PROBLEM OF THE MODERN SUBJECT

Finding the truth is one of the main problem of philosophy. Against this problem an approach has been developed by ancient Greek in the history of philosophy. As a natural consequence of this approach an understanding of subject and truth was constituted. In modern period we saw a different understanding of subject and truth claim through Descartes' cogito. In this claim, the important point was putting the I to the centre of reality through using the form of "I think". This form was corrected and devoloped by Kant. Thus, Kant tried to construct this cogito with the concept of autonomy in the practical sphere. In this article we claim that searching the truth through the cogito is not appropriate for the finding very same truth.

___

Andrews, E. A. (Editor), Herper's Latin Dictionary, Oxford Press, 1981.

Aristoteles; Metafizik, Çev. Ahmet Arslan, Sosyal Yayınlar, 1996.

Foucault, Michel; Kendini Bilmek, Çev. Gül Çağalı Güven, Om Yayınevi, 2001.

Helmut Holzey; Historical Dictionary of Kant and Kantianism, The Scarecrow Press, 2005.

Günenç, Mehmet; "Antik Yunan Felsefesi Bağlamında Filozofların Yetkinliği ve Bilgelik So- runu", Felsefi Düşün, 5. Sayı, 2015.

----; Conflict of The Faculties, tr. by Mary J. Gregor, Abaris Books, 1979.

----; Critique of Pure Reason, St. Martin Press, 1965.

----; Çev. Aziz Yardımlı, Arı Usun Eleştirisi, İdea Yayınları, 2003.

Kranz, Walter; Antik Felsefe, Sosyal Yayınlar, 1984. Popper'ın bunu bilimin içinde ifade etmesinden dolayı tavır yerine yöntem olarak adlandırmayı uygun bulduk. Platon, Kleitophon, Çev. Sabahhatin Eyüboğlu, Remzi Kitabevi, 1996.

Koselleck, Reinhart; Kavramlar Tarihi, Çev. Atilla Dirim, İletişim Yayınları, 2006.

Platon, Gorgias; Diyaloglar, Çev. Melih Cevdet Anday, Remzi Kitabevi, 1996.

Platon, Kriton; Diyaloglar, Çev. Tanju Gökçol, Remzi Kitabevi, 1996.

Platon; Phaidon, Çev. Ahmet Cevizci, Gündoğan Yayınları, 1995.

Platon; Kleitophon, Çev. Sabahhatin Eyüboğlu, Remzi Kitabevi, 1996.

Preus, Anthony; Historical Dictionary of Ancient Greek Philsosophy, The Scarecrow Presss, 2007.

Oxford Latin Dictionary; Oxford University Press, 1968.

Scheneewind, B.; Autonomy, Obligation and Virtue: An Overview of Kant's Moral Philosophy, Companion To Kant, ed. By Paul Guyer, Cambridge University Press, 1992.