During the time elapsed between the cave shadows of the first man and the neon-lit stores of contemporary people, the living conditions of man have changed and, simultaneously, the social space in which the interaction network has been woven has also changed. However, despite all the change, can person be, in essence, a faithful servant of the primitive biological patterns inherited from his ancestors in his social relations? Our aim with this article is to make a descriptive definition and investigate the views of Michael Tomasello who offers an evolutionary explanation of why morality exists, by following the trail of this problem. According to Michael Tomasello, human moral motivation is triggered by cooperation. First man is necessarily cooperative, and morality is the natural result of the close relationships established by the first man. For the purpose of our article, the first part presents the evolutionary process of Michael Tomasello, the second part aims to present the background of the first part and details the concepts applied to the evolution of morality and states the foundations of Tomasello’s doctrine. The final section emphasizes that Tomasello’s view is methodologically self-consistent, however, it does not resolve the current debates in moral philosophy.

Michael Tomasello'ya Göre Ahlakın Kökeni ve Tarihi: İnsan Niçin Ahlaklıdır?

İlk insanın mağara gölgeleri ile çağdaş insanların neon ışıklı mağazaları arasında geçen süre boyunca insanın yaşam koşulları farklılaşmış ve eş zamanlı biçimde, etkileşim ağının örüldüğü sosyal uzay da değişime uğramıştır. Ancak, tüm değişikliğe rağmen insan özünde, toplumsal ilişkilerinde atalarından miras kalan ilkel biyolojik örüntülerin sadık bir hizmetçisi olabilir mi? Bizim bu makale ile amacımız, bu sorunun izinde ahlakın niçin var olduğuna dair evrimsel bir açıklama sunan Michael Tomasello’nun görüşlerinin deskriptif bir tanımlamasını yapmak ve doktrinini soruşturmaktır. Michael Tomasello’ya göre insanın ahlaki motivasyonu işbirliği ile başlamıştır. İlk insan, zorunlu olarak işbirlikçidir ve ahlak, ilk insanın kurduğu yakın ilişkilerin doğal bir sonucudur. Makalemizin amacına yönelik ilk bölüm, Michael Tomasello’nun evrimsel sürecini sunar; ikinci bölüm ise, birinci bölümün arka planını sunmayı hedefler ve ahlakın evrimine yönelik başvurulan kavramları detaylandırarak Tomasello’nun doktrinindeki temelleri belirtir. Son bölüm ise Tomasello’nun görüşünün metodolojik açıdan kendi içinde tutarlı olduğunu ancak, ahlak felsefesindeki mevcut tartışmaları çözüme kavuşturmadığını vurgular.

Anahtar Kelimeler:

Evrim, Ahlakın Evrimi, İşbirliği, İkinci-Şahıs Bakış Açısı, Michael Tomasello, Stephen Darwall

The Origins and History of Morality According to Michael Tomasello: Why Do People Be Moral?

Keywords:

Evolution, Evolution of Morals, Cooperation, Second-Person Perspective, Michael Tomasello, Stephen Darwall,

PDF

___

Ayala, Francisco J.; Ben Maymun Muyum?, çev. Ferit Burak Aydar, Ankara: Fol Yayınları, 2021.
Barrett, Lisa Feldman; Beynimizin Parmak İzleri, çev. Yasin Konyalı, İstanbul: Timaş Yayınları, 2019.
Bayoğlu Kına, Filiz; “İnsan Doğası ve Ahlakın Yapaylığı: ‘Arıların Masalı’”, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 63 (2019).
Boas, Franz; “The Mind of Primitive Man”, The Journal of American Folklore 14/52, January 1901, 1. https://doi.org/10.2307/533099
Bregman, Ruther; Çoğu İnsan İyidir, çev. Gül Özlen, İstanbul: Mundi Kitap, 2021.
Carcea, Ioana et al.; “Oxytocin Neurons Enable Social Transmission of Maternal Behaviour”, Nature 596/7873, August 26, 2021, 553–557. https://doi.org/10.1038/s41586-021-03814-7.
Cavalli-Sforza, Luigi Luca; Kültürün Evrimi, çev. Tolga Esmer, İstanbul: Tellekt, 2021.
Crair, Ben; “The Bizarre Bird That’s Breaking the Tree of Life”, The New Yorker, 2022, https://www.newyorker.com/science/elements/the-bizarre-bird-thats-breaking-the-tree-of-life .
Darwall, Stephen; “‘Second-Personal Morality’ and Morality”, Philosophical Psychology 31/5 (July 4, 2018), 804-816. https://doi.org/10.1080/09515089.2018.1486603
____; The Second-Person Standpoint, London: Harvard University Press, 2009.
Darwin, Charles; İnsanın Türeyişi, çev. Bahar Kılıç, İstanbul: Alfa Yayınları, 3. Basım., 2022.
Dawkins, Richard; Gen Bencildir, çev. Tunç Tuncak Bilgin, İstanbul: Kuzey Yayınları, 2019.
____; Kör Saatçi, çev. Melisa Miller, İstanbul: Kuzey Yayınları, 2021.
Ditfurth, Hoimar V.; Bilinç Gökten Düşmedi, çev. Veysel Atayman; İstanbul: Alfa Yayınları, 2021.
Gillham, Nicholas W.; “Sir Francis Galton and the Birth of Eugenics”, Annual Review of Genetics 35/1, December 2001, 83–101. https://doi.org/10.1146/annurev.genet.35.102401.090055
Godfrey-Smith, Peter; Başka Zihinler, çev. Belgin Selen Haktanır, İstanbul: Siyah Kitap, 2020.
Gould, Stephen Jay; Darwin ve Sonrası, çev. Ceyhan Temürcü, İstanbul: Say Yayınları, 2020.
____; Fırtınadaki Kirpi, çev. Ebru Kılıç, İstanbul: Versus, 2012.
____; İnsanın Yanlış Ölçümü, çev. Ebru Kılıç, İstanbul: Versus, 2014.
Hofstadter, Douglas Richard; Ben Bir Garip Döngüyüm, çev. İlkay A. Demir; İstanbul: Alfa Yayınları, 2015.
Isern-Mas, Carme - Gomila, Antoni; “Naturalizing Darwall’s Second Person Standpoint”, Integrative Psychological and Behavioral Science 54/4, December 27, 2020, 785-804. https://doi.org/10.1007/s12124-020-09547-y
Jablonka, Eva - Lamb, Marion J.; Evrimin Dört Boyutu, çev. Mehmet Doğan, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2018.
Keller, Evelyn Fox; Genin Yüzyılı, çev. Haluk Barışcan, İstanbul: Metis Yayınları, 2020.
Konner, Melvin; “Is History the Same as Evolution? No. Is It Independent of Evolution? Certainly Not”, Evolutionary Psychology 20/1, January 7, 2022, 147470492110691. https://doi.org/10.1177/14747049211069137
Kumar, Victor - Campbell, Richmond; A Better Ape: The Evolution of the Moral Mind and How It Made Us Human, New York: Oxford University Press, 2022.
Kuntay, Mithat Cemal; Üç İstanbul, İstanbul: Oğlak Yayıncılık, 2017.
LeDoux, Joseph; Duygusal Beyin Duyguların Gizemli Dünyası, çev. Arıcan Uysal, İstanbul: Pegasus Yayınları, 2020.
Mayr, Ernst; Biyoloji Budur, çev. Afife İzbırak, İstanbul: Say Yayınları, 2007.
McGrew, C. William; Şempanzelerde Maddi Kültür, çev. Dilek Eylül Dizdaroğlu, İstanbul: Alfa Yayınları, 2016.
Mengüşoğlu, Takiyyettin; İnsan Felsefesi, İstanbul: Doğu Batı Yayınları, 2021.
Meyer, Karl E.; “‘Is Man an Ape or an Angel?’”, The Washington Post. 1977. https://www.washingtonpost.com/archive/entertainment/books/1977/12/25/is-man-an-ape-or-an-angel/ffb41c77-d52e-4223-9918-6ba9201beb2e/
Morin, Edgar; Yitik Paradigma: İnsan Doğası, çev. Devrim Çetinkasap, İstanbul: Türkiye İş Bankası, 2022.
Nagel, Thomas; Özgecilik, çev. Recep Batu Günör, Ankara: Atıf Yayınları, 2020.
____; Yarasa Olmak Neye Benzer, çev. Selin Aktuyun, İstanbul: Say Yayınları, 2021.
Noble, Denis; Yaşamın Müziği, çev. Esra Soysal Kartal, İstanbul: Babil Kitap, 2021.
Pinker, Steven; Doğamızın İyilik Melekleri, çev. İlkay Alptekin Demir, İstanbul: Alfa Yayınları, 2019.
Rose, Steven; 21. Yüzyılda Beyin, çev. Levent Can Yılmaz, İstanbul: Ginko Bilim, 2018.
Rutherford, Adam; Bugüne Dek Yaşamış Herkesin Kısa Bir Tarihi: Genlerimizin Hikâyesi, çev. Gökçe Müderrisoğlu Aktaş, İstanbul: İndigo, 2017.
Soysal Kartal, Esra; Gen Ötesi - İnsan Sonrası, İstanbul: Ketebe, 2020.
Stevenson, Leslie et al.; İnsan Doğası Üzerine On Üç Teori, çev. Damla Tanla. İstanbul: The Kitap, 2018.
Tomasello, Michael, Becoming Human: A Theory of Ontogeny, Cambridge: Belknap Press: An Imprint of Harvard University Press, 2019.
____; İnsan Ahlakının Doğal Tarihi, çev. Aylin Onacak, İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2. Baskı., 2020.
____; İnsan İletişiminin Kökenleri, çev. Gürol Koca, İstanbul: Metis Yayınları, 2021.
Wilson, Edward O.; Sociobiology: The New Synthesis, Harvard: Harvard University Press, 1975.