Gazzali düşüncesinde sevgi

Sevgi, insanın gündelik hayatından ahlaka kadar yelpazesi geniş olan, ontolojik ve estetik açılardan felsefeye konu teşkil eden kavramdır. Bu haliyle İslam düşüncesi açısından kişinin dünya ve ahiret mutluluğu ile doğrudan ilgilidir. Mezkûr kavram Gazzâlî düşüncesinde insanın idrak yetilerinden hareketle sistemli bir şekilde ele alınmış, fizikten metafiziğe, psikolojiden ahlaka kadar uzanan çizgide konuya bütüncül bir bakış açısı getirilmiştir.

"Love " in the thought of Al-Ghazali

Love is a concept which is applied in so many different areas of life, covering the relations in daily life and morals. And it has been a philosophical topic from an ontological perspective as well as an aesthetic one. In Islamic thought it is considered to be immediately connected with the human happiness in this word and in the hereafter. Thus al-Ghazzali discussed the concept of love on the bases of human understanding with a holistic approach and examined it from physical, metaphysical, psychological and ethical points of view.

___

Abdulkerim Kuşeyrî, Tasavvuf İlmine Dair Kuşeyrî Risalesi, hzl. Süleyman Uludağ, İstanbul-1999, III bsm, Dergâh Yayınları.

Alfred Weber, Felsefe Tarihi, çev. H. Vehbi Eralp, İstanbul-1998, V. bsm

Bayrakdar, Mehmet, İslam Düşüncesi Yazıları, Ankara-2004, Elis Yay.

Bayrakdar, Mehmet, Yunus Emre ve Aşk Felsefesi, Ankara-1991, Türkiye İş Bankası Kültür Yay

Çağrıcı, Mustafa, Gazzal'ı 'ye Göre İslâm Ahlâkı -Nazarî ve Amelî Olarak-, İstanbul-1982, En-sar Neşr.

Çapku, Ahmet, İbn Sınâ Gazzâlî ve İbn Rüşd Düşüncesinde Ahiret, İstanbul-2009, Kayıhan Yay.

Eflâtun, Phaidros, çev. Hamdi Akverdi, İstanbul-1997, MEB Yay.

Erich Fromm, Sevme Sanatı, çev. Yurdanur Salman, (y.y)-1979, De Yay.

Ernst von Aster, İlkçağ ve Ortaçağ Felsefe Tarihi, İstanbul-2000, II. bsm., İm Yay

Fârâbî, Kitabu Arâ-i ehli'l-medîneti'l-fadıla, nşr. E. Nasri Nadir, Beyrut-1986, Daru'l-Maşrık

Gazzâlî, İhyâu ulûmi'd-dîn, nşr. Muhammed ed-Dâlî, Beyrut-2004, Mektebetü'l-Asriyye.

Gazzâlî, Kimyau's-saâde, nşr. Ahmed Şemsüddin, Mecmûatü Resâili'l-İmam el-Gazzâlî-V içinde, Beyrut-1988, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye.

Gazzâlî,el-Munkızu mine'd-dalâl, nşr. Ahmed Şemsüddin, Mecmûatü Resâili'l-İmam el-Gazzâlî-VII içinde, Beyrut-1988, Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye.

Gazzâlî, Mişkatü'l-envar, Mecmûatü Resaili'l-İmam el-Gazzalî-IV içinde, Beyrut-1986, Dârü' 1-Kütübi' 1-İlmiyye.

Gazzâlî,el-Maksadu'l-esnâ fî şerh-i meânî esmâillâhi'l-hüsnâ, nşr. Fadlou A. Shehadi, Beyrut-1982, Dârü'l-Meşrık.

Gazzâlî,Mîzânü'l-amel, nşr. S. Selim el-Bevvâb, Beyrut-1986, Dâru'l-Hikme.

İbn Sînâ, Risâle fî Mahiyeti' l-ışk, nşr. Ahmed Ateş, İstanbul-1953, İbrahim Horoz Basımevi

Joseph Norment Bell, İslam'da Aşk Tasavvuru -Hanbelilik Örneği-, İstanbul-2010, İnsan Yay

Kindî, Üzüntüden Kurtulma Yolları (el-Hîle li-def'il-ahzân), nşr. ve çev. Mustafa Çağrıcı, İstanbul-1998, İFAV Yay

Küçük, Raşit, Sevgi Medeniyeti, İstanbul -2000, Rağbet Yay.

Macid Fahri, İslam Ahlâk Teorileri, çev. Muammer İskenderoğlu -Atilla Arkan, İstanbul-2004

Platon, Symposion (Şölen), çev. Cenap Karakaya, İstanbul-2000, Sosyal Yay.

Schopenhauer, Aşkın Metafiziği, çev. Selâhattin Hilav, İstanbul-1997, V. Bsm., Sosyal Yay.

Tunalı, İsmail, Grek Estetik'i -Güzellik Felsefesi Sanat Felsefesi-, İstanbul-1983, IH. Bsm., Remzi Kitabevi Yay.

Makale:

Alper, Hülya, "Sevgi-Bilgi İlişkisi Bağlamında Allah ile İnsan Arasındaki Sevginin Mâhiyeti (Fahreddin er-Râzî Örneği)", MÜ. İlahiyat Fakültesi Dergisi, İstanbul-2007, no. 30 (2006/1).

Bayrakdar, Mehmet, "İbn Sînâ'da Varlık Varoluşun Sebebi ve Varlığın Delili Olarak Aşk", İslam Düşüncesi Yazıları içinde, Ankara-2004, Elis Yay.

Coşkun, Ahmet, "Gazâlî'nin Ahlak ve İktisat Görüşü", Ebu Hamid Muhammed el-Gazâlî içinde, Erciyes Ün. Gevher Nesibe Tıp Tarihi Enst, Kayseri-1988.

Derin, Süleyman, "Gazzâlî'de Allah Sevgisi", Tasavvuf -İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, Ankara-2001.

Karagözoğlu, Hümeyra, "Ahlâk Düşüncesinde Siyaseti Aramak: .İbn Miskeveyh'te Adalet Kavramının Siyasî Yansımaları", Dîvân -Disiplinler Arası Çalışmalar Dergisi-, İstan-bul-2009/2, no. 27.

Kutluer, İlhan, "Muhabbet (Felsefe-Ahlak)" mad., Diyanet İslam Ansiklopedisi, XXX.

Türer, Celal, "Sevgi ve Aşkın Profan Alana İndirgenmesi", İnsan Sevgisi (2007 Yılı Kutlu Doğum Sempozyumu Tebliğ ve Müzakereleri), Ankara-2008, Türkiye Diyanet Vakfı Yay.

Uludağ, Süleyman, "Muhabbet" mad, DİA, XXX.

Yaran, Cafer Sadık, "Modernitenin İnsan Sevgisine Etkileri", İnsan Sevgisi (2007 Yılı Kutlu Doğum Sempozyumu Tebliğ ve Müzakereleri), Ankara-2008, Türkiye Diyanet Vakfı Yay