BİLİNCİN SEÇİME DAYALI DİKKAT YÖNELİMİNİN FENOMENOLOJİK ANALİZİ

Bu makaleyle amaçlanan, bilincin karşılaştığı tüm uyarıcıları tek tek alımlamaya yönelmek yerine onlar arasında seçime dayalı bir ayıklama yaparak dikkatini hepsine yöneltmemesi konusundaki dikkat tasarrufunu nasıl gerçekleştirdiği üzerine fenomenolojik bir analiz yapmaktır. Çünkü bilincin seçime dayalı dik- kat yönelimi sorunu, nihayetinde yine bilincin yönelimselliği bağlamında hem genetik fenomenoloji hem de fenomenolojik ufuk ve zaman kavramları bağla- mında önemli bir sorundur. Her ne kadar bu konu daha ziyade bilişsel psikoloji ve nöroloji alanları tarafından çalışılıyor olsa da bu konunun felsefe çatısı altın- da en çok fenomenolojik gelenek açısından ele alınmaya değer görülmektedir. Dolayısıyla amacımız, sadece bilincin seçime dayalı bir dikkat yönelimine sahip olması konusunda nedensel ya da bağlamsal bir açıklama sunmaktan ziyade, bi- linci fenomenal evrenle karşılıklı etkileşim içinde görerek seçime dayalı dikkat yöneliminin bilinç aşamalarıyla ve iç-dış faktörlerle ilgisini fenomenolojik açı- dan analiz etmektir. Bu amaçla ilk önce genetik fenomenoloji açısından bedensel dikkat yönelimi ile alışkanlığa dayalı dikkat stratejileri arasındaki farkı aydınla- tacak, akabinde dikkate dair fenomenolojik ufuk türlerinden (noetik ve noematik ufuk) söz edecek ve nihayetinde seçime dayalı dikkat türlerini sınıﬂandıracağız. Bu nedenle çalışmamız psikolojik ve indirgemeci dikkat araştırmalarından ay- rılmakta ve konuya fenomenolojik bir perspektiften bakılmasını sağlamaktadır.

PHENOMENOLOGICAL ANALYSIS OF ATTENTION ORIENTATION BASED UPON CONSCIOUSNESS’ CHOICE

What is intended to do in this report is to make a phenomenological analysis on how to save attention span of not to focusing on everything by making an elimination based upon choice rather than otientating every single stimulation that consciousness encounter. As consciousness’ problem about attention orientation based on choice is still an important problem again with the consciousness’ orientational and both genetic phenomenology, phenomenology horizon and the subject of temporality. Although it is more of a working field cognitve psychology and neurology, it’s mostly being seen value to tackle this issue with regards to phenomenological tradtion under the roof of philosophy. Thereby our purpose is not just giving a causative and contextual explenation of consciousness’ attention orientation based upon choosing, its rather to analyse the sections of attention orientation based upon choosing and its relations with inside-outside factors with regards to phenomenological point of view by seeing the consciousness interacting with phenomenal universe. With this purpose, firstly we will illuminate the diﬀerences between physical attention orientation of genetic phenomenology and strategies based upon habits and then we will mention about types of phenomenological horizons about attention (neotic and neomatic horizon) and finally classify the types of attentions based upon choice. Our main understanding is to deal with the basic dynamics of attention under the roof of the integrative phenomenology. That is why our study segregate itself from the psychology and minimalist attention researches and yields to look at this issue in the perspective of phenomenolog

___

Arvidson, P. S.; “Attentional capture and attentional character”, ‘Phenomenology and the Cognitive Sciences 7’, 2008.

Biederman, I. & Mezzanotte, R. J. & Rabinowitz, J. C.; “Scene perception: Detecting and judging objects undergoing relational violations”, şunun içinde: ‘Cognitive Psychology 14’, 1982.

Broadbent, D. E.; “Decision and stress”, New York: Academic, 1971.

Calvo-Merino, B. & Ehrenberg, S. & Leung, D. & Haggard, P.; “Experts see it all: configural eﬀects in action observation”, şunun içinde: ‘Psychological Research 74’, 2010.

Cherry, E. C.; “Some experiments on the recognition of speech, with one and with two ears”, şunun içinde: ‘Journal of the Acoustical Society of America 25’, 1953.

Chun, M. M.; “Contextual cueing of visual attention”, şunun içinde: ‘Trends in Cognitive Sciences 4’, 2000. Davidson, R. J., & Lutz, A.; “Buddha’s brain: neuroplasticity and meditation”, şunun içinde: ‘IEEE Signal Processing 176’, 2007.

Gallagher, S. & Zahavi, D.; “The phenomenological mind”, London, New York: Routledge, 2008.

Greene, M. R., & Oliva, A.; “Recognition of natural scenes from global properties: seeing the forest without representing the trees”, şunun içinde: ‘Cognitive Psychology 58/2’, 2009.

Gurwitsch, A.; “Phänomenologie der Thematik und des reinen Ich”, şunun içinde: ‘Psycho- logische Forschungen 12’, 1929.

Husserl, E.; “Die Bernauer Manuskripte über das Zeitbewusstsein (1917/18)”, Husserliana XXXIII, Dordrecht: Kluwer, 2001.

Husserl, E.; “Logische Untersuchungen”, Band II, Gesammelte Schriften, herausgegeben von Elisa- beth Ströker, Hamburg, 1992.

Husserl, E.; “Zur Phänomenologie des inneren Zeitbewusstseins”, Husserliana X. Den Haag: Nijhoﬀ.

Janssen, Paul; “Edmund Husserl. Einführung in seine Phänomenologie”, Freiburg / München, 1976.

Merleau-Ponty, M.; “Die Struktur des Verhaltens”, Berlin, New York: De Gruyter, 1976.

Husserl, E.; “Analysen zur passiven Synthesis”, Husserliana XI, Den Haag: Nijhoﬀ, 1966.

Merleau-Ponty, M., “Phänomenologie der Wahrnehmung”, Berlin, New York: De Gruyter, 1966.

Mole, C.; “Attention”, şunun içinde: “The Routledge companion to philosophy of psycho- logy”, London, New York: Routledge, 2009.

Neumann, O.; “Theorien der Aufmerksamkeit”, şunun içinde: “Aufmerksamkeit”, Göttingen, Bern, Toronto, Seattle: Hogrefe, 1996.

O’Reagan, J. K., & Noë, A.; “A sensorimotor approach to vision and visual conscious- ness”, şunun içinde: ‘Behavioral and Brain Sciences 24’, 2001.

Palmer, S. E.; “The eﬀects of contextual scenes on the identification of objects”, ‘Memory and Cognition 3’, 1975.

Pashler, H. E.; “The psychology of attention”, Hove: Psychology Press, 1998.

Schütz-Bosbach, S. & Prinz, W. (2007); “Perceptual resonance: action-induced modulation of perception”, ‘Trends in Cognitive Science 11’

Singer, W.; “Large-scale temporal coordination of cortical activity as a prerequisite for cons- cious experience”, şunun içinde: ‘The Blackwell companion to consciousness’, Oxford: Oxford University Press, 2007.

Titchener, E. B.; “A text-book of psychology”, New York: Macmillan. Thompson, E., “Mind in life”, Cambridge, MA: Harvard University Press, 2007.

Wehrle, M.; “Horizonte der Aufmerksamkeit. Entwurf einer dynamischen Konzeption der Aufmerksamkeit aus phänomenologischer und kognitionspsychologischer Sicht”, Paderborn: Wilhelm Fink, 2013.