Türkiye'de Yeni Medya Döneminde Kamu Hizmeti YayıncılıŞı: Avrupa BirliŞi Düzenlemeleri BaŞlamında TRT'de Yeni Medya Dönemi Uyum Stratejileri ve Kamu Hizmeti YayıncılıŞı Anlayışı

1970'li yıllardan itibaren benimsenen neoliberal politika doŞrultusunda meydana gelen yeniden yapılanma süreci, medya ve kamu hizmeti yayıncılarına ilişkin politika ve pratiklerde yöndeşme sürecini olanaklı hale getiren bilgi ve iletişim teknolojilerinde gözlenen deŞişimlerin eşliŞinde kendini göstermiştir. Türkiye'nin Avrupa BirliŞi'ne adaylık süreci ise, Türkiye'de medya ve kamu hizmeti yayıncılıŞı politikasının yeniden yapılanmasına yönelik getirilen düzenlemelerde oldukça belirleyici olmuştur. Bu araştırmada Türkiye'nin Avrupa BirliŞi'ne adaylık sürecinin başladıŞı 1999 yılı sonrasında iletişim politikasında meydana gelen yeniden yapılanma ve bu yapılanmada kamu hizmeti yayıncılıŞının konumuna ilişkin gerçekleştirilen düzenlemeler ele alınmakta, neoliberal iletişim politikasının bu düzenlemelerdeki etkisi ve sonuçları tartışılmaktadır.

Public Broadcasting in Turkey in the Era of New Media: Approximation Strategies and the Understanding of Public Broadcasting Used by TRT in the Era of New Media within the Framework of EU Regulations

As a result of the reconstruction process in accordance with neoliberal policies since 1970s, there have been significant changes in media and public broadcasting policies, with the rapid changes in information and communication technologies enabling convergence processes. The process of Turkey's accession to the European Union has been a mainstay for building the new policies for media and public service broadcasting in Turkey in the neoliberal era. This study discusses the regulations implemented in the relation with the reconstruction of Turkey's communication policy and the position of public broadcasting within the scope of this reconstruction after 1999, when the process of accession was officially initiated. The study also focuses on the effects and results of neoliberal communication policies on these regulations.

___

  • Adaklı, Gülseren (2006). Türkiye'de Medya Endüstrisinin Dönüşümü: Neoliberalizm ÇaŞında Mülkiyet ve Kontrol şlişkileri. Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Adaklı, Gülseren (2010). "Neoliberalizm ve Medya: Dünyada ve Türkiye'de Medya Endüstrisinin Dönüşümü." Mülkiye Dergisi 269 (24): 67-85.
  • Avrupa BirliŞi Türkiye Delegasyonu (2008). "Avrupa BirliŞi Müktesebatının Üstlenilmesine şlişkin Türkiye Ulusal Programı."http://www.abgs.gov.tr/index.php?p=42260. Erişim Tarihi: 10.05.2013.
  • AvrupaKomisyonu (1989)."Sınır ÖtesiTelevizyon Direktifi." http://europa.eu/legislation_summaries/audiovisual_and_media/l24101_en.h tm.Erişim Tarihi: 26.10.2013.
  • Avrupa Komisyonu (1997). "Amsterdam Protokolü." http://eurlex.europa.eu/en/treaties/dat/11997D/htm/11997D.html#01090100 12.ErişimTarihi: 27.10.2013.
  • Avrupa Komisyonu (2000). "Lizbon Stratejisi." http://europa,eu/legislation_summaries/information_society/strategies/l2422 6a_en,htm. Erişim Tarihi: 23.12.2011.
  • Avrupa Komisyonu (2000). "2005 Eylem Planı." http://ec.europa.eu/competition/state_aid/reform/saap_en.pdf. ErişimTarihi: 27.10.2013.
  • Avrupa Komisyonu (2001). "2001 Yılı Katılım OrtaklıŞı Belgesi." http://www.ab.gov.tr/files/ardb/evt/2_turkiye_ab_iliskileri/2_2_adaylik_surec i/2_2_3_katilim_ortakligi_belgeleri/turkiye_kat_ort_belg_2001.pdf. Erişim Tarihi: 06.03.2013.
  • Avrupa Komisyonu (2002). "Türkiye 2002 Yılı şlerleme Raporu." http://www.ab.gov.tr/files/ardb/evt/2_turkiye_ab_iliskileri/2_2_adaylik_surec i/2_2_1_duzenli_ilerleme_raporlari/turkiye_ilerleme_rap_2002_eng.pdf. Erişim Tarihi: 21.03.2012.
  • Avrupa Komisyonu (2003). "Türkiye 2003 Yılı şlerleme Raporu." http://www.ab.gov.tr/files/ardb/evt/2_turkiye_ab_iliskileri/2_2_adaylik_surec i/2_2_1_duzenli_ilerleme_raporlari/turkiye_ilerleme_rap_2003_eng.pdf. Erişim Tarihi: 21.03.2012.
  • Avrupa Komisyonu Anlaşması (2006). "Avrupa Komisyonu Kurucu Anlaşması ve Avrupa TopluluŞu Kurucu Anlaşması Ortak Sürümleri." Resmi Gazete C321,E 1. Brüksel: Avrupa Komisyonu.
  • Avrupa Komisyonu (2008). "Türkiye 2008 Yılı şlerleme Raporu." http://www.ab.gov.tr/files/ardb/evt/2_turkiye_ab_iliskileri/2_2_adaylik_surec i/2_2_1_duzenli_ilerleme_raporlari/turkiye_ilerleme_rap_2008_eng.pdf. Erişim Tarihi: 21.03.2012.
  • Avrupa Komisyonu (2008). "Türkiye 2008 Yılı şlerleme Raporu." http://www.ab.gov.tr/files/ardb/evt/2_turkiye_ab_iliskileri/2_2_adaylik_surec i/2_2_1_duzenli_ilerleme_raporlari/turkiye_ilerleme_rap_2009_eng.pdf. Erişim Tarihi: 28.11.2012.
  • Avrupa Komisyonu (2010). "2020 Eylem Planı." http://ec.europa.eu/eu2020/pdf/COMPLET%20EN%20BARROSO%20%20%2 0007%20-%20Europe%202020%20-%20EN%20version.pdf. Erişim Tarihi: 27.10.2013.
  • Avrupa Komisyonu (2011). "Türkiye 2010 Yılı şlerleme Raporu." http://www.ab.gov.tr/files/ardb/evt/2_turkiye_ab_iliskileri/2_2_adaylik_surec i/2_2_1_duzenli_ilerleme_raporlari/turkiye_ilerleme_rap_2010_eng.pdf. Erişim Tarihi: 21.03.2012.
  • Avrupa Komisyonu (2013). "Türkiye 2013 Yılı şlerleme Raporu." http://www.ab.gov.tr/files/ardb/evt/turkey_2013_progress_report.pdf . Erişim Tarihi: 21.03.2012.
  • Aziz, Aysel (1999). Türkiye'de Televizyon Yayınlarının 30 Yılı. Ankara: TRT Yayınları.
  • Başaran, Funda (2005a). "AŞ Ekonomisi ve şnternet." şletişim AŞlarının Ekonomisi: Telekomünikasyon, Kitle şletişimi, Yazılım ve şnternet. Haluk Geray ve Funda Başaran (der.) içinde. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Başaran, Funda (2005b). "Enformasyon Hizmetlerine Erişim: Avrupa BirliŞi ve Türkiye." Avrupa BirliŞi ve Türkiye'de şletişim Politikaları: Pazarın Düzenlenmesi, Erişim ve Çeşitlilik. Mine Gencel Bek ve Deirdre Kevin (der.) içinde. Ankara: A.Ü. Basımevi.
  • Belek, şlker (1993). Bilimsel Teknolojik Devrim ve Endüstriyel Demokrasi. şstanbul: Sorun Yayınları.
  • Cankaya, Özden (2003). Bir Kitle şletişim Kurumunun Tarihi: TRT (1927-2000). şstanbul: YKY Yayınları.
  • Coşar, Özgür.(2013). EMO Karasal Sayısal Yayıncılık ÇalıştayıBildirisi. Ankara: . TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Yayınları. . . .
  • Coşkun, Sena (2013). "Avrupa BirliŞi Sürecinin Cevap ve Düzeltme Hakkına Katkısı ve Hakkın Kullanımında Alternatif Yollar." Sosyal Bilimler Dergisi 1 (15): 89-108.
  • Çaplı, Bülent (2001). "YayıncılıŞın Sayısallaşması-Belirsizlikler." Medya Politikaları. D. Beybin KejanlıoŞlu ve Sevilay Çelenk (der.) içinde. Ankara: şmge Kitabevi.
  • Dede, Yasemin (2011). "Türkiye'de Görsel ve şşitsel Medya Pazar Analizi." RTÜK Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi. Ankara: RTÜK.
  • Demir, Özcan (2007). "Avrupa BirliŞi'ne Uyum Sürecinde Türk Sayısal YayıncılıŞının Düzenlenmesi."Gazi Üniversitesi Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
  • Donders, Karen ve Raats, Tim (2012). "Analaysing National Practices after European State Aid Control: Are Multi-Stakeholder Negotiations Benefical for Public Service Broadcasting?."Media, Culture and Society 34(2): 162- 185.
  • Erdemir, Filiz (2011). "Başlangıçtan Günümüze TRT'nin Reklam Serüveni." şletişim ve Araştırma Dergisi 32 (8): 205 - 226.
  • Gencel Bek Mine (2004). "Türkiye'de Televizyon HaberciliŞi ve Tabloidleşme." şletişim Araştırmaları Dergisi2 (1): 9-38.
  • Geray, Haluk (2003). şletişim ve Teknoloji; Uluslararası Birikim Düzeninde Yeni Medya Politikaları. Ankara: Ütopya.
  • Geray, Haluk (2005). "Telekomünikasyonun Ekonomisi." şletişim AŞlarının Ekonomisi: Telekomünikasyon, Kitle şletişimi, Yazılım ve şnternet. Haluk Geray ve Funda Başaran (der.) içinde. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Güleryüz, Dursun (2013). EMO Karasal Sayısal Yayıncılık Çalıştayı Bildirisi. . Ankara: TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Yayınları. . . .
  • Humphreys, Peter. J. (2008). "EU AudiovualPolicy, Cultural Diversityand the Future of Public Service Broadcasting." Mediating Europe. JackieHarrison ve BridgetteWessels (der.) içinde. London: Berghahn Books.
  • Humphries, Peter. j. (2010). "Redifining Public Service Media: A Comparative Study Of France, Germany And The UK." http://ripeat.org/wp- content/uploads/2010/03/Humphreys_P.pdf. Erişim Tarihi: 07.06.2012.
  • Iosifidis, Petros(2012)."Mapping Digital Media: Digital Television, the Public Interestand European Regulation." http://www.opensocietyfoundations.org. Erişim Tarihi: 27.02.2012.
  • KaraoŞlu, Mustafa (2011). "Dünyada ve Türkiye'de Sayısal Karasal TV YayıncılıŞı (DVB-T & DVB-T2)."RTÜK Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi. Ankara.
  • Kazgan, Gülten. (1995). Yeni Ekonomik Düzende Türkiye'nin Yeri. şstanbul: Altın Kitaplar.
  • KejanlıoŞlu, Beybin. (2004). Türkiye'de Medyanın Dönüşümü. Ankara: şmge Kitabevi.
  • Köse, Osman. (2013). EMO Karasal Sayısal Yayıncılık Çalıştayı Bildirisi. Ankara: TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Yayınları.
  • McQuil, Denis ve Cuilenburg, Jan.V. (2003). "Media Policy Paradigm Shifts: Towards a New Communications Policy Paradigm." European Journal of Communication 18(2): 181-206.
  • Michalis, Maria (2009). "Is The Public Interest Under Threat? Public Service Broadcasting, Market Failure and New Technologies: The View from the European Union." Studies in Communication and Culture 1(2):185-201.
  • Murdock, Graham (2004). "Past and Post: Rethinking Change, Retrieving Critique." European Journal of Communication 19 (2): 38-52.
  • Pekman, Cem (1997). Televizyonda Özelleşme. şstanbul: Beta Yayınevi.
  • Reklamcılar DerneŞi (2014). "Medya Yatırımları." http://rd.org.tr/medya- yatirimlari.html. Erişim Tarihi: 18.11.2014.
  • RTÜK (2002). Sayısal Konsept Raporu. . . .
  • RTÜK (2009). Avrupa'da Kamu Hizmeti YayıncılıŞı Raporu. Ankara: RTÜK.
  • Sapmaz, Emel (2011). "Avrupa BirliŞi'ne Uyum Sürecinde Türkiye'de Görsel şşitsel Medya Mevzuatı ve Karşılaşılan Sorunlar." RTÜK Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi. Ankara.
  • Sümer, Burcu (2010). The Impact of Europeanisation on Policy-Making in Turkey: Controversies, Uncertaineties and Misfits in Broadcasting Policy (1999-2009). Ankara: A.Ü. Yayınları.
  • Sümer, Burcu (2011). "Avrupa BirliŞi Uyum Süreci BaŞlamında Türkiye'de Yeni Yayıncılık Yasası." Mülkiye Dergisi 269(24): 199-225.
  • Sümer, Burcu (2014). "Avrupa BirliŞi'nde Kamu Hizmeti YayıncılıŞının Finansmanına şlişkin Politika Gündemi: Amsterdam Protokolü ve Etkileri." Kültür ve şletişim Dergisi 17(1): 9 - 39.
  • Taş, OŞuzhan (2006). "şletişim Alanında Yöndeşme EŞilimleri: Teknoloji, Pazar ve Düzenleme." Kültür ve şletişimDergisi 9 (2): 33-63.
  • TBMM Kanun No: 3984, Kabul Tarihi: 13/04/1994.Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkındaki Kanun. RGY: 20.04.1994, sayı: 21911.
  • TBMM Kanun No: 4756, Kabul Tarihi: 15.05.2002. Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun, Basın Kanunu, Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda DeŞişiklik Yapılmasına Dair Kanun. RGY: 21.05.2002, sayı: 24761.
  • TBMM Kanun No: 6112, Kabul Tarihi: 15/02/2011. Radyo ve Televizyonların Kuruluşve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun. RGY: 03.03.2011, sayı: 27863.
  • TRT (1981). Genel Yayın Planı. Ankara: TRT Yayınları.
  • TRT (1989). Genel Yayın Planı. Ankara: TRT Yayınları.
  • TRT (2009). "TRT 2008 Yılı Faaliyet Raporu." www.trt.net.tr. Erişim tarihi: 21.10.2011 ile 12.05.2014 arası.
  • TRT (2010). "TRT 2009 Yılı Faaliyet Raporu." www.trt.net.tr. Erişim tarihi: 21.10.2013.
  • TRT (2011). "Yeni Medya Çalışmaları ve Hedefleri Kurum şçi Bilgilendirme Sunumu." Yeni Medya Kanal KoordinatörlüŞü Kurum şçi Bildiri. Ankara.
  • TRT (2014). "TRT 2013 Yılı Faaliyet Raporu." www.trt.net.tr. Erişim tarihi: 18.11.2014.
  • TRT (2014). "2023 Yılı TRT Vizyonu. Yayın Teknolojileri ve Editoryal Gelişmeler." TRT Kurum şçi Yayımlanmamış Bilgilendirme Raporu. Ankara.
  • TRT DeŞişim Ofisi (2006). Radyo ve Televizyon YayıncılıŞı Endüstrisi Raporu. Ankara
  • TRT (2006). Dokuzuncu Kalkınma Planı Özel şhtisas Komisyon Raporu. Ankara.
  • Yaşa, Sedat ve Çolak, Yasin (2011). "Avrupa BirliŞi'nin Bilgi Toplumu Politikaları ve Avrupa için Sayısal Gündem Girişimi." Kalkınma BakanlıŞı Bilgi Toplumu Dairesi BaşkanlıŞı Çalışma Raporu. Ankara: Kalkınma BakanlıŞı.
  • Yaylalı, H. (2010). "Sayısal ÇaŞda Kamu Hizmeti YayıncılıŞı ve TRT'nin Güncel Stratejileri." şletişim Araştırmaları Dergisi 8 (2): 47-80.
  • Ward, David (2003). "State Aid or Band Aid? An Evaluation of the European Commission's Aproach to Public Service Broadcasting." Media, Culture and Society 25(2): 233-250.