Çobanlık ve Hayvancılıkta İnsansız Hava Aracı Kullanımı ile Dijital Dönüşüm: Eskişehir Örneği

İnsansız hava araçları (drone), fiziksel olarak içerisinde insan taşımayan ve belli bir lokasyondan komuta edilen hava teknolojisidir. İlk kullanım örneklerine I. Dünya Savaşı sırasında rastlanılan insansız hava araçları daha çok askerî alanlarda tercih edilse de zamanla kullanımı genişlemiş; kendisine tarım, turizm, haberleşme ve gazetecilik gibi pek çok alanda kullanım talebi oluşmuştur. Bu noktada hayvancılık alanında çobanların sivil insansız hava araçlarını kullanmaya başlaması, ekonomik iyileşmenin yanında günlük faaliyetlerde de çeşitli değişimleri beraberinde getirmiştir. Bu değişim, meslek folkloru bağlamında çobanlığın geçirdiği dijital dönüşümü göstermesi bakımından önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı çobanlıkta insansız hava aracı kullanımının işlevlerini ve meslekte yarattığı değişimleri, Eskişehir’de yaşamını sürdüren çoban ve hayvan yetiştiricileri üzerinden tespit etmek ve değerlendirmektir. Eskişehir’de yaşamakta olup mesleğinde insansız hava aracı kullanan çobanların da uygulamaları aktarılmıştır. Daha sonra bu uygulamalardan yola çıkılarak aracın olumlu-olumsuz işlevleri ve meslek folklorunda yaşattığı değişimler ele alınmıştır. İnsansız hava aracı kullanımının fayda ve zararları değerlendirilirken aracı kullanan çobanların yanı sıra kullanmayan çobanların da görüşleri alınmış ve bu konu hakkında genel bir kanıya varılmıştır.

Digital Transformation with Unmanned Aerial Vehicle Use in Shepherding and Livestock: The Example of Eskişehir

Drones are unmanned aerial vehicles that do not physically carry people and are commanded from a certain location. Although drones, the first examples of use were encountered during World War I, are mostly preferred in military fields, their use has expanded over time; there has been a demand for use in many fields such as agriculture, tourism, communication and journalism. At this point, in the field of animal husbandry, the use of civil unmanned aerial vehicles by shepherds causes various changes in daily activities as well as economic recovery. This change is important in terms of showing the digital transformation of shepherd in the context of professional folklore. The aim of this study is to determine and evaluate the functions of drone use in shepherd and the changes it creates in the profession, through shepherds living in Eskişehir. The practices of shepherds who live in Eskişehir and use drones in their profession are also conveyed. Then, based on these applications, the positive-negative functions of the tool and the changes it caused in the folklore of the profession were discussed. While evaluating the benefits and harms of drone use, the opinions of the shepherds who do not use the vehicle as well as the shepherds who do not use the vehicle were taken and a general opinion was reached on this issue.

___

  • Aça, Mustafa (2018). Dağların Efendileri: Doğu Karadeniz Hayvancılık ve Çobanlık Kültürü. Ankara: Gece Kitaplığı.
  • Akkamış, Mustafa ve Çalışkan, Sevgi (2020). “İnsansız Hava Araçları ve Tarımsal Uygulamalarda Kullanımı”. Türkiye İnsansız Hava Araçları Dergisi, 2(1): 8-16.
  • Albek, Suzan (1991). Dorylaion’dan Eskişehir’e. Eskişehir: Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları.
  • Bayat, Fuzuli (2011). “Türk Mitolojik Düşüncesinde Çobanlık”. Çoban Kitabı. İstanbul: Kitabevi Yayınları, 168-185.
  • İnan, Mevlüt ve Karcı, Ali (2021). “Tarımda Ağaç İlaçlamanın Drone’larla Yapılmasında Yeni bir Yöntemin Geliştirilmesi ve Uygulanması”. Anatolian Journal of Computer Sciences, 6(2): 72-89.
  • Kabak, Turgay (2018). “Mut İlçesi Hacıahmetli Köyü Hayvancılık ve Çobanlık Kültürü Üzerine Halk Bilimsel Bir İnceleme”. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 37(37): 158-168.
  • Kahveci, Muzaffer ve Can, Nazlı (2017). “İnsansız Hava Araçları: Tarihçesi, Tanımı, Dünyada ve Türkiye’deki Yasal Durumu”. Selçuk Üniversitesi Mühendislik Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5(4): 51-535.
  • Koylu, Zafer (2008). “20. Yüzyılın Başlarında Eskişehir”. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 24(71): 381-411.
  • Ögel, Bahaeddin (2000). Türk Mitolojisi 1-2. Ankara: TTK Yayınları.
  • Torun, Abdulvahit (2017). “İnsansız Hava Aracı (İHA) Sektörü ve İHA Fotogrametrisinin Ölçme Bağlamında Konumlandırılması”. 16. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı (3-6 Mayıs 2017), Ankara: TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 28-35.
  • URL-1: https://www.thk.org.tr/iha (Erişim 20.08.2022).
  • URL-2: https://www.agrodrone.pimpa.com.tr/?gclid=Cj0KCQjwmouZBhD-SARIsALYcoupjTc-tvo1pawwDcQFUxp4JmGC0xFOP8QvhYzf9NIhdL-YugE5Jl9caAu5cEALw_wcB (Erişim 20.08.2022).
  • URL-3: https://igamder.org/uploads/belgeler/DSP-IGAM-Turkey-Final-Report-Mart-2019-TR.pdf (Erişim 10.09.2022).
  • URL-4: https://youtu.be/1uU2pG2hY6g (Erişim 15.09.2022).
  • URL-5: https://turkish.aawsat.com/home/article/2054866/%E2%80%8B drone%E2%80%99lar%C4%B1n-yeni-g%C3%B6revi-koyun-%C3%A7 obanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1 (Erişim 15.09.2022).
  • URL-6: https://www.dunyahalleri.com/coban-kopegi-yerine-havlayan-dronlar/ (Erişim 10.09.2022).
  • URL-7: https://www.dunyahalleri.com/shirmp-babanin-bir-ciftligi-var/ (Erişim 10.09.2022).
  • URL-8: https://www.youtube.com/channel/UCFCXyPQizuGiBPwlyWCpN0Q (Erişim 15.09.2022).
  • URL-9: https://www.tdk.gov.tr/icerik/duyurular/qdroneq-kelimesi-cin-tu erkce-karlk/ (Erişim 15.09.2022).
  • URL-10: http://cografyaharita.com/turkiye_mulki_idare_haritalari.html (Erişim 15.09.2022).
  • URL-11: https://mega.nz/embed/7OJjQS4R#r8oJTLT64s--ZDhr_Zt42iy2s3 jZxSjpP1c4bH9vQY%22%20allowfullscreen%20%3E%3C/iframe%3E (Erişim 15.09.2022).
  • Yeşilay, Barış R. ve Macit, Armağan (2020). “Dünyada ve Türkiye’de Drone Ekonomisi: Geleceğe Yönelik Beklentiler”. Beykoz Akademi Dergi, 8(1): 239-251.