Iğdır İlinde Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Buzağı Yetiştirme Üzerine Bir Araştırma

Bu araştırmada, Iğdır ilinde sığır yetiştiriciliği yapılan işletmelerdehayvanların üreme özellikleri ile buzağı yetiştirme uygulamalarıincelenmiştir. Araştırmada 162 işletme sahibiyle yüz yüze anketyapılmıştır. İşletmelerin %3.1’inde doğumdan sonra 30 dakika ve%96.9’unda ise 60 dakika içi nde buzağıya ağız sütü içirdikleri tespitedilmiştir. Yetiştiricilerin göbek kordonu kesim ve bakımı yapmaoranları sırasıyla %14.2 ve %85.8’dir. İşletmelerde ishal %17.9,pnömoni %17.9 ve ishal+pnömoni %64.2 ile buzağıların sıklıklaölümüne sebep olan hastalıklar olarak belirlenmiştir. İşletmelerin%100.0’ünde kızgılık tespitinin yapıldığı ve kızgınlık tespitindensonra işletmelerin %71.3’ü 5 saat sonra, %21.2’sı 8 saat sonra ve%7.5’inin ise 12 saat sonra tohumlama yaptırdığı belirlenmiştir.Yetiştiricilerin %6.8’i ineklerini ilk kızgınlıkta, %56.2’sinin 60 günsonra, %34.6’sının 90 gün sonra ve %2.5’inin ise 120 gün sonraineklerini tohumladıkları veya boğaya verdikleri belirlenmiştir.İşletmelerde %75.3 oranında suni tohumla yapıldığı belirlenmiştir.İşletmelerde gebelik başına tohumlama sayısı %32.5’inde 1 kez,%49,4’ünde 1-2 kez ve %18.1’inde ise 2 kez ve üzeri tohumlamayapıldığı belirlenmiştir (P>0.05).

A Research on Calf Breeding in Cattle Farms in Iğdır Province

In this research, reproductive characteristics of the cattle and calf rearing applications in cattle breeding enterprises in Igdir province were investigated. A questionnaire was applied to 162 enterprise owners in the study. While 3.1% of the enterprises applied colostrum feeding of calves within the first 30 minutes after the birth, remaining 96.9% of the enterprises applied within the first 60 minutes after the birth. The ratios of breeders cutting the umbilical cord and providing umbilical cord care were 14.2% and 85.8%, respectively. Most common causes of calf deaths were expressed by 17.9% breeders as diarrhea and 17.9% of them as pneumonia. Also, 64.2% of the breeders reported diarrhea+pneumonia as the most common cause. Detection of estrus was carried out in all (100%) enterprises. Cows were inseminated after 5 hours from the detection of estrus in 71.3% of the enterprises, while insemination takes place after 8 hours and 12 hours in 21.2% and 7.5% of the enterprises, respectively. Cows were given to mating or insemination in 6.8% of the enterprises cows at the first estrus, while 60 days after the first estrus in 56.2% of the enterprises, and after 90 days in 34.6% and after 120 days in 2.5%. Overall, 75.3% of the breeders prefereed artificial insemination while the remaining 24.7% did not prefer artificial insemination. Number of insemination per pregnancy was determined as 1 in 32.5% of the enterprises, 1-2 in 49.4% and more than 2 in 18.1% (P>0.05).

PDF

___

Akkuş Z 2009. Konya İlindeki Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 43s.

Akyüz E, Naseri A, Erkılıç EE, Makav M, Uzlu E, Kırmızıgül AH, Gökçe G 2017. Neonatal Buzağı İshalleri ve Sepsis. Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 10 (2): 181-191.

Anonim 2016. Evcil Hayvanlarda Suni Tohumlama. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara, 71 s.

Anonim 2018a. Buzağı Yetiştiriciliğinde Temel Sağlık İlkeleri ve Sürü Yönetimi Programı. Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü Yayın No: 1, ISBN: 978-605-2207-04-8, Ankara, 154 s.

Anonim 2018b. Buzağı Yetiştiriciliğinde Temel Sağlık ilkeleri ve sürü yönetimi programı. Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü. TİGEM, 153 s.

Anonymous 2019. Heifer Raising—Birth to Weaning Importance of Colostrum Feeding. https://kb.wisc.edu/images/group226/52745/de_28.e n.pdf, (Erişim tarihi: 05.05.2019).

Ata A 2013. Sütçü Sığırlarda Döl Verimi Ölçütlerinin Güncel Yorumu. MAKÜ Sag. Bil. Enst. Derg., 1 (1): 30-41.

Benkirane, A., 2006. Ovine and caprine brucellosis: World distribution and control/eradication strategies in West Asia/North Africa region, Small Ruminant Research, 62(1):19-25.

Can MF 2010. Türkiye'de Brusella Abortus ve Brusella Melitensis Enfeksiyonlarından Kaynaklanan Finansal Kayıplar ve Alternatif Brusella Kontrol Stratejilerinin Maliyet-Fayda Analizi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 136 s.

Cirit Ü, Özmen MF, Ak K 2017. Suni Tohumlamanın Başarısını Etkileyen Faktörler, Sahada Tohumlama Uygulamalarında Sıkça Yapılan Hatalar ve Çözüm Önerileri. Türkiye Klinikleri Dölerme ve Suni Tohumlama-Özel Konular. 3(1):30-43.

Diler A, Güler O, Aydın R, Yanar M, Koçyiğit R 2017. Erzurum İli Narman İlçesi Sığırcılık İşletmelerinde Çiftlik Yönetimi ve Buzağı Yetiştirme Uygulamaları. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 32(1):39-45.

Doğan Z 2014. Siyah-Alaca Buzağılarda Farklı Sütten Kesme Yaşının Büyüme Performansı Üzerine Etkileri. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 52 s.

Donovan GA, Dohoo IR, Montgomery DM, Bennett FL, (1998). Associations between Passive Immunity and Morbidity and Mortality in Dairy Heifers in Florida. USA. Preventive Veterinary Medicine, 34: 31-46.

Erdem H, Atasever S. 2005. Yeni Doğan Buzağılarda Kolostrumun Önemi. OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2):79-84.

Hanoğlu H 2013. Organik Tarım Mevzuatına Göre Türkiye’de Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği. Tarım Ekonomisi Dergisi, 19(1): 27- 34.

Karakaş E, 2002. Bursa-Yenişehir İlçesinde Yetiştirilen Holştayn Buzağıların Doğum Ağırlığı Sütten Kesim Yaşı, Süt Tüketimleri ve Yaşama Güçleri. Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 21(1-2- 3):77-81

Kaygısız A Köse M 2007. Siyah Alaca İneklerde Kolostrum Kalitesi ve Kolostrum Kalitesinin Buzagı Gelisme Özelliklerine Etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi 13(4) : 321-325.

Kaygısız A, Sönmez E 2018. Süt Emme Döneminde Uygulanan Farklı Besleme Yöntemlerinin Siyah Alaca Buzağıların Gelişim Performansı ve Bazı Kan Parametreleri Üzerine Etkisi KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi 21(5):757-764.

Koçyiğit R, Aydın R, Diler A 2015. Erzurum İli Büyükbaş Hayvancılığının Durumu ve Gelişmesine Yönelik Öneriler. Alınteri Zirai Bilimler Dergisi, 29(2):34-46.

Koçyiğit R, Diler A, Yanar M, Güler O, Aydın R, Avcı M 2016. Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Hayvan Sağlığı, Veteriner Sağlık Hizmetleri ve Yetiştirici Memnuniyeti, Erzurum İli Hınıs İlçesi Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 3(1):24-32.

Koçyiğit R, Yanar M, Aydın R, Diler A, Güler O 2018. Sığırcılık İşletmelerinde Hayvan Sağlığı, Veteriner Sağlık Hizmetleri ve Yetiştirici Memnuniyeti ve Beklentileri, Erzurum İli Narman İlçesi Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 21(2):203-208.

Koyuncu M, Karaca M.2018. Buzağılarda Yaşama Gücünün Anahtarı “Kolostrum”, J. Anim. Prod., 59(1):67-78.

Köseman A, Şeker İ. 2016a. Malatya İlinde Sığırcılık İşletmelerinin Mevcut Durumu: I. Yapısal Özellikler. F. Ü. Sağ. Bil. Vet. Derg. 9 (2): 61-69.

Köseman A, Rişvanlı A, Kaygusuzoğlu E, Saat N, Korkmaz H, Şeker İ 2016b. Malatya İlindeki Süt Sığırcılık İşletmelerinde Yetiştiricilerin Demografik Özellikleri ve İşletmedeki Üreme, Sürü Sağlığı ve Hijyen Konularında Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Eurasian J. Vet. Sci., 32( 2):101-108

Lorenz I, Fagan J, More SJ, 2011. Calf Health From Birth to Weaning. II. Management of Diarrhoea in Pre-weaned Calves. Irish Vet. J., 64 (9):1-6.

Mundan D, Atalar B, Meral BA, Yakışan MM 2018. Modern Süt Sığırı İşletmelerinin Yapısal ve Teknik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Veteriner Bilimleri Dergisi, 13(2):201-210.

Tatar AM 2007. Ankara ve Aksaray Damızlık Sığır Yetiştiricileri İl Birliklerine Üye Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısı ve Sorunları. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni ABD., 119s.

Tilki M, Sarı M, Aydın E, Işık S, Aksoy AR 2013. Kars İli Sığır İşletmelerinde Barınakların Mevcut Durumu ve Yetiştirici Talepleri, I. Mevcut Durum. Kafkas Üniv.Vet. Fak. Dergisi, 19(1):109-116.

Tüzemen N, Yanar M, Akbulut Ö 2013. Hayvan Islahı Kitabı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No:230, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi, Erzurum. 120s.

Tüzemen N, Yanar M. 2013. Buzağı Yetiştirme Teknikleri Kitabı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Yayınları No: 232, Erzurum, 266 s.

Varışlı Ö, Akyol N 2018. Süt Sığırcılığında Üreme Verimini Etkileyen Faktörler Lalahan Hay. Araşt. Enst. Derg. 58 (Özel Sayı) 1-6.

Yamane T 2010. Temel Örnekleme Yöntemleri Kitabı. ISBN: 978-975-8431-34-2, Literatür Yayıncılık, İstanbul, 528s.

Yıldız N, Akbulut Ö, Bircan H 2006. İstatistiğe Giriş Kitabı. Uygulamalı Temel Bilgiler. Aktif Yayınevi, Erzurum, 350s.

Yıldız N, Aygen S, Özçelik M 2008. Elazığ Koşullarında Yetiştirilen Doğu Anadolu Kırmızısı (DAK) İneklerde Süt, Döl Verimi ve Beden Ölçüleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimlileri Dergisi, 22(5):261-266.

Yılmaz İ 2005. Erzurum İlinde Farklı Kaynaklardan Getirilen Kültür Irkı Sığırlarla Yapılan Yetiştiriciliğin Analizi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Zootekni ABD, Doktora Tezi, Erzurum, 137s.