Dönemin Edebiyatına Sabri Esat Siyavuşgil’in Mektupları Üzerinden Bakış

Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önemli adlarından biri olan Sabri Esat Siyavuşgil, (1907-1968) şair, yazar, eleştirmen, akademisyen ve çevirmen kimlikleriyle tanınmaktadır. Sanat hayatına şiirle başlamıştır. 1928 yılında dostlarıyla birlikte Yedi Meşale adlı kitabı yayımlayan sanatçı, aynı yıl Meşale dergisinin çıkarılmasına katkıda bulunmuştur. Yedi Meşale edebî topluluğunun en özgün şairi olarak anılan Siyavuşgil, yükseköğrenim görmek amacıyla Fransa’da bulunduğu süre boyunca başta Yedi Meşale edebî topluluğu mensupları olmak üzere, edebiyatçı dostlarıyla sık sık mektuplaşmıştır. Siyavuşgil’in şair ve yazar dostlarına yazdığı mektupların yirmi altısı yayımlanmıştır. Bahsi geçen mektuplar, şairin yurt dışındayken Türk edebiyatıyla olan irtibatını devam ettirmek için yoğun çaba harcadığını, edebiyat dünyasındaki gelişmeleri ilgiyle takip ettiğini göstermektedir. Bu mektuplar, 1920’li ve 1930’lu yılların kültür, sanat ve edebiyat dünyasına ışık tutan oldukça kıymetli ipuçları sunması bakımından dikkate değerdir. Siyavuşgil’in döneminin şair ve yazarlarıyla ilgili eleştirileri, Yedi Meşale edebî topluluğu ve Meşale dergisiyle ilgili kanaatleri, edebî tartışmalara yönelik görüşleri ile okuduğu dergi ve kitaplarla ilgili düşünceleri bu metinlere geniş ölçüde yansımaktadır. Bütün bu veriler, dönemin edebî ortamına nüfuz etmeyi kolaylaştırmaktadır. Bu araştırma, Siyavuşgil’in döneminin edebî hayatını nasıl gördüğünü ve özel mektuplarına nasıl yansıttığını tespit etmeyi amaçlamıştır. Giriş bölümünde, Sabri Esat Siyavuşgil’in Türk kültürü ve edebiyatındaki konumu belirlenmiştir. Esas bölümde ise sanatçının Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatına ilişkin görüşleri alt başlıklar hâlinde değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Sabri Esat Siyavuşgil, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı, Yedi Meşale edebî topluluğu, mektup, şiir.

A Look at the Literature of the Period Through the Letters of Sabri Esat Siyavuşgil

Sabri Esat Siyavuşgil, (1907-1968), one of the important names of Turkish literature in the Republican period, is known as a poet, writer, critic, academician and translator. He started his artistic life with poetry. The artist, who published the book Yedi Meşale with his friends in 1928, contributed to the publication of the Meşale magazine in the same year. Siyavuşgil, who is known as the most original poet of the Yedi Meşale literary community, frequently corresponded with his literary friends, especially the members of the Yedi Meşale literary community, during his stay in France to pursue higher education. Twenty-six of Siyavuşgil's letters to his poet and writer friends were published. The aforementioned letters show that the poet made great efforts to maintain his contact with Turkish literature while he was abroad, and that he followed the developments in the world of literature with interest. These letters are remarkable in that they offer valuable clues that illuminate the culture, art and literature world of the 1920s and 1930s. Siyavuşgil's criticisms about the poets and writers of his period, his opinions about the Yedi Meşale literary community and Meşale magazine, his views on literary debates, his thoughts on the magazines and books he read, and his evaluations on various poems are widely reflected in these texts. All these data make it easier to penetrate the literary environment of the period. This research aimed to determine how Siyavuşgil saw the literary and cultural life of his period and reflected it in his private letters. In the introduction, the position of Sabri Esat Siyavuşgil in Turkish culture and literature is determined. In the main section, the artist's views on the Turkish literature of the Republican period were evaluated as subheadings.

Keywords:

Sabri Esat Siyavuşgil, Turkish literature of the Republican period, Yedi Meşale literary group, letter, poetry.,

PDF

___

Acaroğlu, T. (1978, 9 Ekim). Yedi Meş’ale’cilerden Biri ve Çok Yönlü Kültür Adamı: Siyavuşgil. Milliyet Sanat Dergisi, (292), 21-22.
Ali, S. (2022). Hep Genç Kalacağım. (S. Sönmez, Haz.). (13.bs. ). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Apaydın, D. (2021). Sabri Esat’ın Şiirinin Atar ve Toplardamarları. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 5(2), 1014-1029.
Arkun, N. (1968). Sabri Esat Siyavuşgil. Psikoloji Çalışmaları, 7(0), 1-3.
Ayvazoğlu, B. (2008). Peyami Safa: Hayatı, Sanatı, Felsefesi, Dramı. (3. bs.). İstanbul: Kapı Yayınları.
Ayvazoğlu, B. (2016). Shakespeare Kavgalarımız. Karar. https://www.karar.com/yazarlar/besir-ayvazoglu/shakespeare-kavgalarimiz-1573# [Erişim tarihi: 5.2.2023].
Baydar, M. (2015). Edebiyatçılarımız Ne Diyorlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
Çalmaz, F. (2013). Cumhuriyet’in Kurucular Kuşağından Bir Aydın: Sabri Esat Siyavuşgil. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.
Edebiyat Hayatı (1929, 9 Kanunuevvel). Milliyet, (1374), 6.
Emiroğlu, Ö. (2011). Türkiye’de Edebiyat Toplulukları. (4. bs.). Ankara: Akçağ Yayınları.
Enginün, İ. (2009). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı. (10.bs). İstanbul: Dergâh Yayınları.
Gariper, C. (2003). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının İlk Topluluğu Yedi Meşale. Arayışlar-İnsan Bilimleri Araştırmaları, (9-10), 29-46.
Gariper, C. (2013). Edebiyat, Yenilik ve Yedi Meşale Topluluğu. Bizim Külliye, (58), 45-49.
Güvemli, Z. (1968, 15 Ekim). Siyavuşgil’in Ardından. Varlık, (728), 5.
Kaplan, M. (2009). Şiir Tahlilleri 2: Cumhuriyet Devri Türk Şiiri. (18. bs.). İstanbul: Dergâh Yayınları.
Kaplan, M. (2018). Edebiyatımızın İçinden. (5. bs.). İstanbul: Dergâh Yayınları.
Köprülü, O. F. (1968). Prof. Sabri Esat Siyavuşgil. Türk Kültürü, (72), 149-150.
Kudret, C. (1978, Nisan). 50. Yıldönümünde Yedi Meşale Üzerine Anılar. Varlık 50. Yılında Yedi Meşale Özel Sayısı, (847), 3-6.
Kudret, İ. ve İnci, H. (1995). Cevdet Kudret’e Mektuplar. Ankara: Ümit Yayıncılık.
Nayır, Y. N. (1968, 15 Ekim). Varan Beş. Varlık, (728), 3.
Nayır, Y. N. (2018). Dost Mektuplar. (2. bs.). İstanbul: Varlık Yayınları.
Necatigil, B. (1968, 15 Ekim). Bendeki Sabri Esat. Varlık, (728), 4.
Necatigil, B. (2007). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. (24. bs.). İstanbul: Varlık Yayınları.
Önertoy, O. (1993). Cumhuriyet Döneminin İlk Edebî Topluluğu: Yedi Meşaleciler. Türkoloji Dergisi, 11(1), 37-49. Polat, N. H. (2004). Meşale. D.İ.A. (Cilt 29, s. 360). Ankara: T.D.V. Yayınları.
Saba, Z. O. (2015). Konuşanlar, Bir Hüzünle Sesinde: Yazılar, Söyleşiler, Mektuplar. (T. Yıldırım, Der.). İstanbul: Can Yayınları.
Sabri Esat Siyavuşgil (2010). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi içinde (3. bs.). (Cilt 2, s. 922-923). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Saçan, A. (2010). Sabri Esat Siyavuşgil’in Yeni Sabah Gazetesinde Çıkan 1948-1950 Yazıları (İnceleme-Metin). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Savaş, K. (2022). Sabri Esat Siyavuşgil’in Gözünden Ahmet Mithat. Turkish Academic Research Review, 7(3), 693-709.
[Seber] C. Süreya. (2012). Şapkam Dolu Çiçekle-Toplu Yazılar I. (4. bs.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Siyavuşgil, S. E. (1974, Temmuz). Yaşar Nabi Nayır’a; Suut Kemal Yetkin’e [Mektuplar]. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi Mektup Özel Sayısı, (274), 316-330.
Songür, Z. (1988). Sabri Esat Siyavuşgil’in Tiyatro ile İlgili Nesirleri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
Sülker, K. (1985, Mayıs). Shakespeare 1929’da Yazarlarımızı Karşı Karşıya Getirdi. Günümüzde Kitaplar, (17), 23-25.
Timurtaş, F. K. (1968). Sabri Esat Siyavuşgil. Bilgi, 22(257), 13-14.
Toprak, Z. (2015, Eylül). Nâzım Hikmet’in “Putları Kırıyoruz” Kampanyası Ve Yeni Edebiyat. Toplumsal Tarih, (261), 34-42.
Tuncer, H. (1998). Yedi Meşaleciler. (2. bs.). İzmir: Akademi Kitabevi.
Tuncer, H. (2007). Şiirde Yeni Arayışlar: Yedi Meş’aleciler Toplaşması. Türk Dünyası Edebiyat Tarihi içinde (Cilt 8, s. 337-346). Ankara: AKM Başkanlığı Yayınları.
Türk, H. (2017). Meşale: İnceleme-Tam Metin. Erzurum: Fenomen Yayınları.
Türk, H. (2018). Sabri Esat Siyavuşgil. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis. yesevi.edu.tr/madde-detay/sabri-esat-siyavusgil [Erişim tarihi: 10.12.2022].
Ulutürk, Y. (2011). Meşale Dergisi (İnceleme-Metin). Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi.
[Yalçın] H. S. (1929, 28 Nisan). Edebiyatımız Ne Halde?-Hüseyin Suat Bey Temaşadan Bahsediyor. Akşam, (3787), 1-2.
Yazar, M. B. (1940, 24 Kanunuevvel). Edebiyatçılarımızı Tanıyalım: Sabri Esat Siyavuşgil. Yedigün, (407), 24.