Sınıf öğretmeni adaylarının Rehberlik ve Araştırma Merkezlerine ilişkin metaforik algıları

Rehberlik ve Araştırma Merkezleri (RAM) eğitim-öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerine ilişkin çalışmalar ile bölgesindeki özel eğitim gerektiren bireylerin tanılanması, yerleştirilmesi ve eğitsel planlamalarının yapılarak takip edilmesi sürecini yürütmekle yükümlüdürler. Ancak sürecin doğru işleyebilmesi için sınıf öğretmeni tarafından RAM’a öğrencinin özellikleri ile ilgili bilgilendirme yapılması gerekmektedir. Bu aşamada sınıf öğretmenlerinin konu ile ilgili sahip olduğu bilgi ve beceriler önem kazanmaktadır. Bu düşünceden yola çıkılarak sınıf öğretmeni adaylarının RAM’lara ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Eğitimi Lisans Programı son sınıfta öğrenim görmekte olan 54 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veriler ise sınıf öğretmeni adaylarının kişisel bilgilerine ilişkin bir bölüm ve “Rehberlik ve Araştırma Merkezi ………….. gibidir, çünkü …………..” ifadesinin yer aldığı bir bölüm olmak üzere iki bölümden oluşan bir form aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda sınıf öğretmeni adaylarının daha çok RAM’ların işlevlerine yönelik metaforlar ürettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre sınıf öğretmeni adaylarının 17’si RAM’ları öğrenciyi tanıyıp ona yol gösterici bir kurum olarak algılamaktadır. Bununla birlikte sınıf öğretmeni adaylarının 11’ünün Rehberlik ve Araştırma Merkezine ilişkin hatalı algılara sahip olduğu bulgusu elde edilmiştir. Buna göre sınıf öğretmeni adaylarının 8’i RAM’ları eğitim kurumu olarak hizmet veren bir kurum olarak, 3’ü RAM’ları sağlamış oldukları hizmetin dışında hizmet veren bir kurum olarak algılamaktadır. Ayrıca sınıf öğretmeni adayları Rehberlik ve Araştırma Merkezlerinin özelliklerine ilişkin 7 ve yetersiz destek sağlayan kurumlar olmasına ilişkin 2 metafor üretmişlerdir. Elde edilen bulgular ışığında sınıf öğretmeni adaylarının RAM’lara ilişkin hatalı algılarının giderilmesi için öğretmen yetiştirme sürecinde özel eğitim ve eğitsel değerlendirme süreçlerine ilişkin daha kapsamlı uygulamaların yapılması önerilebilir.

Metaphoric perceptions of the candidates of elementary education teacher regarding Counselling and Research Centers

Counselling and Research Center (RAM) is obliged to carry out the process of identification, placement and educational planning of the individuals who require special education in the region with the studies on counselling and psychological counseling services in educational institutions. However, RAM- Counselling and Research Center needs to be informed about the characteristics of the student by the elementary education teacher. At this point, the knowledge and skills of the elementary education teachers about the subject gain significance. The aim of this study is to determine the perceptions of elementary education teacher candidates about RAM by means of metaphors. The research was carried out with the qualitative research method. The study group consists of 54 prospective teachers studying in the last year of undergraduate education at Sakarya University Faculty of Education. The data were collected through a form consisting of two sections in which the first section is based on personal information of the participants and the second section includes the perceptions of the elementary education teachers about RAM- Counselling and Research Center by using “RAM is like….., because….’’ statement. Content analysis was used to analyze the data. As a result of the research, it was concluded that elementary education teacher candidates mostly produced metaphors regarding the functions of RAM- Counselling and Research Center. According to that, 17 of the elementary education teachers perceive RAM as an institution that recognizes and guides the student. In addition to that, it was found that 11 of the elementary education teachers had incorrect perceptions about RAM- Counselling and Research Center. 8 of the elementary education teacher candidates perceive RAM as an institution serving as educational institution and 3 of the elementary education teacher candidates perceive RAM as an institution that provides services other than the service they have provided. In addition, elementary education teacher candidates produced 2 metaphors related to the characteristics of RAMs and 7 institutions providing inadequate support. In the light of the findings, in order to eliminate misconceptions of elementary education teacher candidates about RAM, it can be recommended to make more comprehensive applications regarding special education and educational evaluation processes in teacher training process.

___

  • Alpaslan, S., & Kutanis, R. (2007). Bilimsel Bilgi Üretiminde Metaforların Rolü: Destek mi, Engel mi?. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 1-17.
  • Arslan, M. M., & Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Millî Eğitim, 35(171), 100-108.
  • Ateş, T. (2018). Eğitsel mesleki ve kişisel rehberlik alanlarında yapılan faaliyetlerin incelenmesi: Ram kaynaklarına dayalı bir çalışma. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
  • Avcıoğlu (2017). Özel gereksinim duyan öğrencilerin eğitsel ve davranışsal değerlendirilmesi. Ankara: Vize Basın Yayın.
  • Avramidis, E., & Norwich, B. (2002). Teachers' attitudes towards integration/inclusion: a review of the literature. European journal of special needs education, 17(2), 129-147.
  • Baltacı, A. (2018). Nitel Araştırmalarda Örnekleme Yöntemleri ve Örnek Hacmi Sorunsalı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
  • Çuhadar, S. (2017). Sınıf öğretmenlerinin eğitsel değerlendirme sürecine ilişkin görüşleri. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 526-549. doi:10.24315/trkefd.307946
  • Gürsel, O. (2010). Özel eğitimde değerlendirme. İ.H. Diken (Editör), Özel eğitim içinde (s.29-58). Ankara: Pegem Akademi.
  • Gürsel, O., & Vuran, S. (2010). Değerlendirme ve bireyselleştirilmiş eğitim programlarını geliştirme. İ.H. Diken (Editör), İlköğretimde Kaynaştırma içinde (s.194-221). Ankara: Pegem Akademi.
  • Güveli, E., İpek, S., Atasoy, E., & Güveli, E. (2011). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Matematik Kavramına Yönelik Metafor Algıları. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 2(2), 140-159.
  • Işıkdoğan-Uğurlu, N., & Kayhan, N. (2018). Sınıf öğretmenlerinin özel gereksinimli öğrencilerin eğitsel değerlendirme süreçlerine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(29), 626-669. DOI: 10.14520/adyusbd.398385.
  • Kağan, M. (2010). Ankara ilindeki devlet ve özel ilköğretim okulları ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde çalışan rehber öğretmenlerin iş doyumlarının incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 39-55.
  • Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Karasu, N. (2014). Guidance and research centers of Turkey: From the perspective of parents. European Journal of Special Needs Education, 29(3), 358-369.
  • Kargın, T. (2007). Eğitsel değerlendirme ve bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama süreci. Özel Eğitim Dergisi, 8(1), 1-17.
  • Koç, S. E. (2016). Nitel Araştırmalarda Geçerlik ve Güvenirlik. M.Y. Özden, & L. Durdu (Editörler), Eğitimde üretim tabanlı çalışmalar için nitel araştırma yöntemleri (149-165). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • MEB. (2018b). Rehberlik ve araştırma merkezi kılavuzu. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_01/17234231_ram_kilavuzu_2018.pdf adresinden erişilmiştir.
  • MEB. (2006). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. https://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/mevzuat/Ozel_Egitim_Hizmetleri_Yonetmeligi_son.pdf adresinden erişilmiştir.
  • MEB. (2012). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys.../2012.../27113614_ozelegitim21temmuz2012.doc
  • MEB. (2018a). Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_07/09101900_ozel_egitim_hizmetleri_yonetmeligi_07072018.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi (2008). Rehberlik ve araştırma merkezi açma yönergesi. https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2015_10/08101631_rehberlikvearatrmamerkeziamaynergesi.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Özak, H., Vural, M., & Avcıoğlu, H. (2008). Rehberlik araştırma merkezi müdürlerinin gönderme tanılama yerleştirme izleme ve değerlendirmeye ilişkin görüş ve önerileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 189-206.
  • Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
  • Sadık, F. (2002). İlköğretim I. Aşama sınıf öğretmenlerinin sınıfta gözlemledikleri problem davranışlar. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(10), 1-23.
  • Saraç, T., & Çolak, A. (2012). Kaynaştırma uygulamaları sürecinde ilköğretim sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüş ve önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 13-28.
  • Şahin, C., & Pehlivan, G. (2006). Kırşehir rehberlik ve araştırma merkezi özel eğitim bölümünde incelenen öğrencilerin çeşitli değişkenlere göre nitelikleri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 175-189.
  • Tiryakioğlu, Ö., & Avcıoğlu, H. (2013). Rehberlik ve araştırma merkezi müdürlerinin özel eğitim bölümünün sorunlarını algılamaları. Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counselling (TIJSEG), 2(1), 13-29.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.