Okul yöneticisi atama türlerinin, öğretmenler, okul yöneticileri ve eğitim öğretim süreçleri üzerine etkilerinin nitel bir analizi
Bu araştırmada yöneticilerinin göreve geliş şekilleri açısından atanma şekillerinden memnuniyet düzeyleri eğitim öğretim süreçlerine etkileri, yönetim süreçlerine etkileri ve sistemin işlerliği hakkında bilgi sahibi olmak amaçlanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre objektif ölçütlere dayalı olarak okullara atanmaları ve bu alanda yapılacak eğitim politikalarına katkıda bulanabilmek amacıyla öğretmen ve okul yöneticilerimizin görüşleri incelenmiş ve önerilerde bulunulmuştur. Çalışma grubunu, 2017-2018 Eğitim-Öğretim yılında Tokat ili merkez anaokulu, ilkokulu, ortaokulu ve liselerinde görev yapmakta olan 27 okul yöneticisi ve 41 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışma, maksimum çeşitlilik örneklemesi kullanılarak nitel araştırma yöntemiyle yapılmıştır. Araştırmada, yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış ve görüşme soruları alanyazın taraması yapıldıktan sonra alt amaçlar göz önünde bulundurularak uzman görüşleri de alınarak hazırlanmış, veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Yöneticiler sınav ile atama sisteminin şeffaf, adil ve objektif olduğunu, sınav ile atama sisteminin tek başına yeterli olmadığını, mevzuat bilgisinin ölçülebildiği ama iletişim becerileri, deneyim ve yeterliliğin ölçülemediğini ve teori ile pratik arasında fark olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmenler ve yöneticiler, iletişim becerilerinin ve sosyal özelliklerinin mülakat sistemi ile analiz edilebileceğini ve yeterliliklerin ancak mülakat ile ölçülebileceğini belirtmişlerdir. Ancak, siyasi baskılar ve adam kayırmaca gibi olumsuzlukların bu sürece dâhil olduğunu düşündükleri için objektif ölçütler ve tarafsız kurullar tarafından seçme yapılmadığı sürece sonuçların objektif olmadığı ve olmayacağı ayrıca liyakatin göz ardı edildiği ve edileceği araştırma sonuçlarımıza yansımıştır.
Anahtar Kelimeler:
Eğitim öğretim süreçleri, Okul Yöneticisi, Yönetici Atama
A qualitatıve analysis of the effects of school administrators appointment types on teachers, school administrators and education and trainıng process
In this research, opinions and views received from the current administrators and teachers about the selection and appointment process of the administrators were reviewed and made suggestions with the aim of being assigned administrators to schools based on objective measures and to contribute to the educational policies to be made in this area. According to level of satisfaction with the assignment process, effects on education and training processes at schools, effects on management processes by having information about the operation of the system. The working group consists of 27 administrators and 41 teachers working in the central province of Tokat kindergartens, primary schools, secondary schools and high schools at 2017-2018 academic education year. The study was conducted qualitative research method using maximum diversity sampling. Semi-structured interview forms were used and the interview questions were prepared after scanning the literature by taking the sub-objectives of the problem into the consideration and taking the experts opinion, data were analyzed through the content analysis method. Administrators think that the exam and appointment are transparent, fair and objective. But on the other hand, administrators stated that the selection system by examination alone is insufficient. Legislation information can be measured but communication skills, experience and competence cannot be measured and there is a lot of difference between theory and practice. On the one hand, administrators and teachers stated about the appointment system with interview that communication skills and social characteristics can be analyzed and qualifications can only be measured by interview, while on the other hand, unless there are objective criteria and the selection is made by objective commissions, the results are not objective and will not be. It reflected the study results that competence is underestimated because they think that negativities such as political pressures and favoritism were included in this process.
___
- Ada, S. (1997). Okul Yöneticilerinin Yetiştirilmesinde MEB-Üniversite işbirliği. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Altın, F., & Vatanartıran, S. (2014)Türkiye’ de okul yöneticisi yetiştirme, atama ve sürekli geliştirme model önerisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi dergisi (KEFAD),15 (2) , 17-35. Erişim adresi: http://kefad2.ahievran.edu.tr/archieve/pdfler/Cilt15Sayi2/JKEF_15_2_2014_17-35.pdf
- Balcı, A. (1993). Etkili Okul: Kuram, Uygulama ve Araştırma. Ankara: Yavuz Dağıtım.
- Balcı, A. , & Çınkır, Ş. (2002, Mayıs). Türkiye’de Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumunda sunulan bildiri, Ankara üniversitesi, Ankara. http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/100.pdf adresinden erişilmiştir.
- Başar, H. (2000). Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Celep, C. (2000). Eğitimde Örgütsel Adanma ve Öğretmenler. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Çamur, E. (2003) Türkiye’de Cumhuriyet Döneminden 2001 Yılına Kadar Olan Eğitim Yöneticisi Yetiştirme Politikalarının incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi /Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Çelenk, S. (2002, Mayıs).Geleceğin Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesinde Bir Model Önerisi. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumunda sunulan bildiri, Ankara üniversitesi, Ankara. http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/100.pdf adresinden erişilmiştir.
- Güler, A. , Halıcıoğlu M.B. , & Taşpınar, S. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
- Işık, H. (2002,Mayıs). Okul Müdürlüğü Formasyon Programları ve Okul Müdürlerinin Yetiştirilmesi. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumunda sunulan bildiri, Ankara üniversitesi, Ankara. http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/100.pdf adresinden erişilmiştir.
- Kaya, Y.K. (1984). Eğitim Yönetimi: Kuram ve Türkiye’deki Uygulama, Ankara: Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları.
- Kömürlü, F. , & Özmen, F. (2010). Eğitim Örgütlerine Yönetici Seçme ve AtamadaYaşanan Zorluklar Ve Yönetici Görüşleri Temelinde Çözüm Önerileri. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi. 2 (1), 25-32.
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2010). On Sekizinci Millî Eğitim Şûrası. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/29170222_18_sura.pdf adresinden erişilmiştir.
- Milli Eğitim Bakanlığı. (2014). Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmelik. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/04/20170422-6.htm adresinden erişilmiştir.
- Pehlivan, İ. (2000). Okul-Çevre İlişkileri, (Yönetici Adaylarının Eğitimi Ders Notları).Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
- Okçu, V. (2011). Türkiye’de Okul Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Ve Atanmasına İlişkin Mevcut Durum, Beklentiler Ve Öneriler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi,10(37) 244-266. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/esosder/article/view/5000068431/5000063493 adresinden erişilmiştir.
- Özdemir, H.(Editör).(2012).Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi, Ankara: Nobel Yayıncılık, s.203.
- Şahin, N. (2002). Eğitim Yöneticisi Adaylarının Eğitim Yöneticiliği Sınav Başarı Düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (31),430-443. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/108464 adresinden erişilmiştir.
- Şimşek, H. (2002, Mayıs). Orta Doğu Teknik Üniversitesi TÜRKİYE’DE EĞİTİM YÖNETİCİSİ YETİŞTİRİLEMEZ! 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumunda sunulan bildiri, Ankara üniversitesi, Ankara. http://kitaplar.ankara.edu.tr/dosyalar/pdf/100.pdf adresinden erişilmiştir.
- Şimşek, A. ,& Yıldırım, A. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
- Şişman, M. (2012). Türk Eğitim Sistemi Ve Okul Yönetimi. Ankara: Pegema Yayıncılık.
- Başlangıç: 2018
- Yayıncı: Kocaeli Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Eğitim kurumlarında şikâyet yönetimi: Ombudsmanlık raporlarının incelenmesi
Sınıf öğretmeni adaylarının Rehberlik ve Araştırma Merkezlerine ilişkin metaforik algıları
Ahmet Zeki UYSAL, Canan SOLA ÖZGÜÇ, Ebru UZUNKOL
Okul öncesi öğretmenlerinin aile katılımına ilişkin görüşleri
Tuğçe GÜZELYURT, Fatma BİRGE, Ayşe ÖKTEN
Revize edilen ortaöğretim matematik öğretim programı hakkında öğretmen görüşleri