COVID-19 pandemisi sürecinde sigara ve alkol kullanan bireylerde travma sonrası stres bozukluğu semptomlarının incelenmesi

COVID-19 pandemisi sürecine ilişkin araştırmalar her geçen gün artış göstermektedir. Pandemi döneminde, bireylerin tütün ve alkol kullanım miktarlarındaki değişimi saptamak halk sağlığı açısından önem taşımaktadır. Bu değişimin travma sonrası stres bozukluğu olgusu kapsamında incelenmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Bu araştırma, 18 yaş üstü, sigara veya alkol kullanan ya da her ikisini kullanan 475 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, alkol ve sigara kullanan katılımcıların pandemi sürecindeki kullanım miktarları sınıflandırılmıştır. Elde edilen grupların travma sonrası stres bozukluğu puanlarının ortalamaları ilişkisiz örneklemler için tek yönlü varyans analizi ile karşılaştırılmıştır. Çalışmada, Demografik Bilgi Formu ve Olayların Etkisi Ölçeği (OEÖ) kullanılmıştır. Araştırmada kategorize edilen dört grubun ölçek puanları ortalamaları ile ilgili olarak sırasıyla; sadece alkol kullanımı artan, sadece sigara kullanımı artan, hem alkol hem de sigara kullanımı artan, alkol ya da sigara kullanım miktarı değişmeyen, alkol ve sigara kullanımı ile ilgili sınıflamalardan hiçbirini uygun bulmayan grupların bazılarında travma sonrası stres bozukluğu puanlarının ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark gözlenmiştir. Mevcut çalışma, alkol sigara kullanım miktarı değişiklik gösteren grupların travma sonrası stres bozukluğu puanlarında anlamlı farklılık olduğunu gösterir niteliktedir. Bu kapsamda, pandemi dönemine özel olarak, bu maddelerin kullanımına ilişkin biyopsikosoyal müdahale programlarının geliştirilmesinin önemli olduğu düşünülmektedir.

Investigating the symptoms of post-traumatic stress disorder in individuals who use alcohol and cigarette during the COVID-19 pandemic

Research regarding the COVID-19 pandemic process has been increased day by day. Determining the change of tobacco and alcohol use during the pandemic period has become essential in terms of public health. This study aimed to examine this change in the context of post-traumatic stress disorder. This study was conducted with 475 people over the age of 18 who smoke or drink alcohol, or both. In the study, the usage amounts of the participants who used alcohol and cigarettes during the pandemic process were categorized. The means of post-traumatic stress disorder scores of the obtained groups were compared with one-way analysis of variance for unrelated samples. Demographic Information Form and the Impact of Events Scale (IES-R) were used in the study. Regarding the post-traumatic stress disorder mean scores of the four groups which were categorized in the study, respectively; only alcohol use increased (M = 20.86), smoking only increased (M = 29.06), both alcohol and cigarette use increased (M = 29.61), alcohol or cigarette use did not change (M = 20.95), there is a statistically significant difference between the mean scores of post-traumatic stress disorder in some of the groups that did not find any of the classifications related to alcohol and cigarette use appropriate (M = 21.79), F (4,474) = 8.94, p < .05. The present study indicates that there is a significant difference in the post-traumatic stress disorder scores of the groups with varying amounts of alcohol and cigarette use. In this context, it is considered as important to develop biopsychosocial intervention programs regarding the use of these substances, especially during the pandemic period.

PDF

___

Acar, S., Şaşman Kaylı, D. ve Yararbaş, G. (2019). Sigara kullanan, sigara bırakma tedavisi alan ve sigara kullanmayan bireylerin psikolojik dayanıklılık ve stresle başa çıkma tutumları bakımından karşılaştırılması. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 6(3), 539-566.
Acierno, R., Kilpatrick, D. G., Resnick, H. S., Saunders, B. E. ve Best, C. L. (1996). Violent assault, posttraumatic stress disorder, and depression. Behavior Modification, 20(4), 363-384.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). Ateş Çöl, I., Sönmez, M. B. ve Vardar, M. E. (2016).
Evaluation of interoceptive awareness in alcohol-addicted patients. Nöro Psikiyatri Arşivi, 53(1), 17-22.
Basay, O., Yüncü, Z., Kabukcu Basay, B., Ozturk, O. ve Aydın, C. (2016). Personality characteristics of adolescents with substance use disorders. Anatolian Journal of Psychiatry, 17(2), 127-135.
Behar, D. (1987). Flashbacks and posttraumatic stress symptoms in combat veterans. Comprehensive Psychiatry, 28(6), 459-466.
Buturak, Ş. V., Günal, N., Özçiçek, G., Özdemir Rezaki, H., Koçak, O. M., Kırıcı, A. G., Kabalcı, M., Dural, K. ve Özpolat, B. (2016). Sigara bırakma polikliniğine başvuran hastaların sosyodemografik özellikleri ve sigara bağımlılık şiddetleri. Turkish Journal of Clinics and Laboratory, 7(3), 72-76.
Callinan, S., Smit, K., Mojica‐Perez, Y., D’Aquino, S., Moore, D. ve Kuntsche, E. (2020). Shifts in alcohol consumption during the COVID‐19 pandemic: Early indications from Australia. Addiction, add.15275.
Can, Y., Anlı, İ., Evren, C. ve Usta, Ö. (2017). The relation between pathological narcissism and alcohol use disorder. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 4(1), 119-135.
Carlson, N. (2014). Fizyolojik psikoloji davranışın nörolojik temelleri (8. baskı.; M. Şahin, ed.). Nobel Yayın Dağıtım.
Chodkiewicz, J., Talarowska, M., Miniszewska, J.,
Nawrocka, N. ve Bilinski, P. (2020). Alcohol consumption reported during the COVID-19 pandemic: The initial stage. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(13), 4677.
Clay, J. M. ve Parker, M. O. (2020). Alcohol use and misuse during the COVID-19 pandemic: A potential public health crisis? The Lancet Public Health, 5(5), e259. Corwin, E. J., Klein, L. C. ve Rickelman, K. (2002).
Predictors of fatigue in healthy young adults: Moderating effects of cigarette smoking and gender. Biological Research For Nursing, 3(4), 222-233.
Coşkun, F., Özçırpıcı, B. ve Özgür, S. (2019). Alcohol and drug usage of undergraduate students in Gaziantep University Central Campus. Ortadoğu Tıp Dergisi, 11(2), 143-147.
Çelikel, S., Erkorkmaz, Ü. ve Seyfikli, Z. (2009). Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi öğrencilerinin sigara içme alışkanlıkları ve nikotin bağımlılığı algıları. Solunum Dergisi, 11(3), 97-104.
Çorapçıoǧlu, A., Yargiç, I., Geyran, P. ve Kocabaşoǧlu, N. (2006). “Olaylarin etkisi ölçeǧi” (IES-R) Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenilirliǧi. Yeni Symposium, 44(1), 14-22.
Ekinci, A., Ekinci, O., Türkçapar, H. ve Özbay, H. (2012). Alkol bağımlısı olguların sağlıklı kontrollerle emosyonel şemalar yönünden karşılaştırılması ve klinik özelliklerle ilişkisi. Nöro Psikiyatri Arşivi, 49(4), 286-293.
Evren, C., Sar, V., Dalbudak, E., Cetin, R., Durkaya, M., Evren, B. ve Celik, S. (2011). Lifetime PTSD and quality of life among alcohol-dependent men: Impact of childhood emotional abuse and dissociation. Psychiatry Research, 186(1), 85-90.
Feldner, M., Babson, K. ve Zvolensky, M. (2007). Smoking, traumatic event exposure, and post-traumatic stress: A critical review of the empirical literature. Clinical Psychology Review, 27(1), 14-45.
Fırıncık, S. ve Gürhan, N. (2019). The effect of problem solving ability on suicide, depression and hopelessness in cigarette, alcohol or drug users and relationships with each other. Journal of Psychiatric Nursing, 10(1), 39- 47.
Garipoğlu, G. ve Bozar, N. (2020). COVID-19 salgınında sosyal Iizolasyonda olan bı̇reylerı̇n beslenme alışkanlıklarındaki değı̇şı̇klı̇kler. IEDSR Association, 6(6), 100- 113.
Guo, W., Li, M., Dong, Y., Zhou, H., Zhang, Z., Tian, C., Qin, R., Wang, H., Shen, Y., Du, K., Zhao, L., Fan, H., Luo, S. ve Hu, D. (2020). Diabetes is a risk factor for the progression and prognosis of COVID ‐19. Diabetes/ Metabolism Research and Reviews, 36(7).
Gümüş, A. (2015). Üniversite öğrencilerinde sigara ve alkol kullanımı: depresif belirtiler ve umutsuzluk yönünden bir değerlendirme. Bağımlılık Dergisi, 16(1), 9-17.
Hapke, U., Schumann, A., Rumpf, H.-J., John, U., Konerding, U. ve Meyer, C. (2005). Association of smoking and nicotine dependence with trauma and posttraumatic stress disorder in a general population sample. The Journal of Nervous and Mental Disease, 193(12), 843-846.
Hong, X., Currier, G. W., Zhao, X., Jiang, Y., Zhou, W. ve Wei, J. (2009). Posttraumatic stress disorder in convalescent severe acute respiratory syndrome patients: A 4-year follow-up study. General Hospital Psychiatry, 31(6), 546-554.
Jacobsen, L. K., Southwick, S. M. ve Kosten, T. R. (2001). Substance use disorders in patients with posttraumatic stress disorder: A review of the literature. American Journal of Psychiatry, 158(8), 1184-1190. Karataş, Z. (2020). COVID-19 pandemisinin to plumsal etkileri , değişim ve güçlenme. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 3-17.
Kearns, N. T., Carl, E., Stein, A. T., Vujanovic, A. A., Zvolensky, M. J., Smits, J. A. J. ve Powers, M. B. (2018). Posttraumatic stress disorder and cigarette smoking: A systematic review. Depression and Anxiety, 35(11), 1056-1072.
Keskin, G. ve Babacan Gumus, A. (2017). Investigation of depressive symptoms and related variables with depressive symptoms in alcohol and substance abusers. Dusunen Adam: The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences, 124-135.
Kessler, R. C., Sonnega, A., Bromet, E., Hughes, M. ve Nelson, C. B. (1995). Posttraumatic stress disorder in the national comorbidity survey. Archives of General Psychiatry, 52(12), 1048-1060.
Kirby, A. C., Hertzberg, B. P., Collie, C. F., Yeatts, B., Dennis, M. F., McDonald, S. D., Calhoun, P. S. ve Beckham, J. C. (2008). Smoking in help-seeking veterans with PTSD returning from Afghanistan and Iraq. Addictive Behaviors, 33(11), 1448–1453.
Koenen, K. C., Hitsman, B., Lyons, M. J., Niaura, R., McCaffery, J., Goldberg, J., Eisen, S. A., True, W. ve Tsuang, M. (2005). A twin registry study of the relationship between posttraumatic stress disorder and nicotine dependence in men. Archives of General Psychiatry, 62(11), 1258-1265.
Kofoed, L., Friedman, M. J. ve Peck, R. (1993). Alcoholism and drug abuse in patients with PTSD. Psychiatric Quarterly, 64(2), 151-171.
Leeies, M., Pagura, J., Sareen, J. ve Bolton, J. M. (2010). The use of alcohol and drugs to self-medicate symptoms of posttraumatic stress disorder. Depression and Anxiety, 27(8), 731-736.
Li, Z., Ge, J., Yang, M., Feng, J., Qiao, M., Jiang, R., Bi, J., Zhan, G., Xu, X., Wang, L., Zhou, Q., Zhou, C., Pan, Y., Liu, S., Zhang, H., Yang, J., Zhu, B., Hu, Y., Hashimoto, K., Jia, Y., Wang, H., Wang, R., Liu, C. ve Yang, C. (2020). Vicarious traumatization in the general public, members, and non-members of medical teams aiding in COVID-19 control. Brain, Behavior, and Immunity, 88, 916-919.
Mathers, C. D. ve Loncar, D. (2006). Projections of global mortality and burden of disease from 2002 to 2030. PLoS Medicine, 3(11), e442.
Mercan, S., Onaran, Ö. İ., İlbak, A., Atasoy, H., Teloğlu, E. Ş., Torun, P. ve Hayran, O. (2018). Alcohol consumption and views on alcohol research and control policies in Turkey: A qualitative study. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(3), 473-505.
Nanos Research. (2020). COVID-19, alcohol and cannabis use nanos for the Canadian centre on substance use and addiction. https://www.ccsa.ca/publications Okur, İ. ve Demirel, Ö. F. (2020). COVID-19 ve psikiyatrik bozukluklar. REWİE Med Res Rep, 3(Supp 1), 86-99.
Patanavanich, R. ve Glantz, S. A. (2020). Smoking is associated with COVID-19 progression: A meta-analysis. Nicotine & Tobacco Research, 22(9), 1653-1656.
Pollard, M. S., Tucker, J. S. ve Green, H. D. (2020). Changes in adult alcohol use and consequences during the COVID-19 pandemic in the US. JAMA Network Open, 3(9), e2022942.
Reddy, M. (2020). COVID-19-our emotions & disorders. 73(4), 51-52. http://articles.theindianpractitioner.com/ index.php/tip/article/view/961/909
Rehm, J., Kilian, C., Ferreira‐Borges, C., Jernigan, D., Monteiro, M., Parry, C. D. H., Sanchez, Z. M. ve Manthey, J. (2020). Alcohol use in times of the COVID 19: Implications for monitoring and policy. Drug and Alcohol Review, 39(4), 301-304.
Riggs, D. S., Rukstalis, M., Volpicelli, J. R., Kalmanson, D. ve Foa, E. B. (2003). Demographic and social adjustment characteristics of patients with comorbid posttraumatic stress disorder and alcohol dependence: Potential pitfalls to PTSD treatment. Addictive Behaviors, 28(9), 1717-1730.
Sağar, M. E. (2018). Üniversite öğrencilerinin sigara bağımlılığında sosyal öğrenmenin rolü üzerine nitel bir inceleme Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 736-753.
Saladin, M. E., Brady, K. T., Dansky, B. S. ve Kilpatrick, D. G. (1995). Understanding comorbidity between ptsd and substance use disorders: Two preliminary investigations. Addictive Behaviors, 20(5), 643-655.
Sarısoy, A. N. (2019). Üniversite öğrencilerinin sigara bağımlılıklarının nitel araştırma yöntemi ile incelenmesi: Karabük Üniversitesi örneği. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 636-644.
Satre, D. D., Hirschtritt, M. E., Silverberg, M. J. ve Sterling, S. A. (2020). Addressing problems with alcohol and other substances among older adults during the COVID- 19 pandemic. The American Journal of Geriatric Psychiatry, 28(7), 780-783.
Taşpınar, A. ve Pakyürek, G. (2020). Sigara kullananlarda depresyon düzeyinin dikkat performansına etkisi. Bağımlılık Dergisi, 1(1), 34-43.
Taşpınar, B., Gül, C., Taşpınar, F., Aksoy, C. C. ve Afşar, E. (2015). Sigara içen genç yetişkin bireylerde dispne ve yorgunluk algısı. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(1), 15-19.
Tükel, R. (2020). COVID-19 pandemi süre inde ruh sağlığı. Türk Tabipleri Birliği, 617-628.
Vanderbruggen, N., Matthys, F., Van Laere, S., Zeeuws, D., Santermans, L., Van den Ameele, S. ve Crunelle, C. L. (2020). Self-reported alcohol, tobacco, and cannabis use during COVID-19 lockdown measures: Results from a web-based survey. European Addiction Research, 1-7.
Vardavas, C. ve Nikitara, K. (2020). COVID-19 and smoking: A systematic review of the evidence. Tobacco Induced Diseases, 18(March).
Wardell, J. D., Kempe, T., Rapinda, K. K., Single, A., Bilevicius, E., Frohlich, J. R. ve Keough, M. T. (2020).
Drinking to cope during COVID‐19 pandemic: The role of external and ınternal factors in coping motive pathways to alcohol use, solitary drinking, and alcohol problems. Alcoholism: Clinical and Experimental Research, 44(10), 2073-2083.
Weiss, D. S. ve Marmar, C. R. (1997). The Impact of Event Scale-Revised. J. P. Wilson ve T. M. Keane (Ed.), Assessing psychological trauma and PTSD (s. 399-411) içinde. The Guilford Press.