KUR'ÂN-I KERÎM'E GÖRE AMELLERİN BOŞA ÇIKMASINDA İNANÇ FAKTÖRÜ

Amel kavramı, hem iyi hem de kötü eylemleri ifade etmede kullanılan bir kavramdır. Amelin bu her iki türü için de gerçekleştirildiği sırada bazı maksatlar gözetilmekte ve bunların bir kısmının dünyada, bir kısmının da ahirette neticesi beklenmektedir. Ancak Kur’an-ı Kerîm’de bazı sebeplerin bu beklentilerin gerçekleşmesinin önüne geçtiği ve amellere değer kazandıran esas unsurun “iman” olduğu haberi verilmekte, iman vasfına sahip olmayanlardan sâdır olacak iyi amellerin dahi Allah katında müjdelenen mükâfâta mazhar olamayacağı ve amellerinin boşa çıkacağı bildirilmektedir. Kişinin tüm emeklerini bir anda yok mesâbesine dönüştürebilecek bu unsurların ehemmiyeti açık olduğundan, bu faktörleri husûsen izah ihtiyacı söz konusudur. Bu cihetle çalışmamızda gâyemiz ilk olarak amellerin boşa çıkması bağlamında en çok zikredilen “ihbât” kavramını analiz ederek sonrasında amelleri boşa çıkaran iman problemleri üzerinde durmaktır.

Anahtar Kelimeler:

Tefsir, Amel, Boşa Çıkma, İhbat, İman, İnkâr

THE ROLE OF THE BELIEF IN GOOD DEEDS' GOING TO NOTHING ACCORDING TO THE QUR'AN

“Deed” is a concept used to express both good and bad actions. For these two types of deed, some objectives are observed while they are being implemented. Some of them are expected to be in the world, some in the Hereafter. However, in the Qur'an, it is reported that some reasons are preventing these expectations from being realized and that the faith gives real value to deed and that even the good ones that will come from non-believers can’t be rewarded. Since those factors that can make all the efforts of the man in vain in a stroke are cruically important, these factors are needed to be elaborated in detail. In this context, our first aim is to analye the term “ihbāt” which is most frequently used word for “going into nothing” and then to elaborate on the belief problems that cause the deeds to go in nothing.

Keywords:

Tafsir, Deed, Going in vain, Ihbât, Faith, Denial,

PDF

___

Abdulbâkî, Muhammed Fuad, el-Mu'cemü'l-müfehres li elfâzi'l-Kur'âni'l-Kerim. Kâhire: Matâbiu’ş-Şaab, 1959.
Beğavî, Ebû Muhammed Muhyissünne Hüseyin b. Mesud, Tefsirü'l-Beğavî: Meâlimü't-Tenzil. Thk. Muhammed Abdullah Nemr. Riyad: Dârü't-Tayyibe, 1993.
Canan, İbrahim, Kütüb-i Sitte Tercüme ve Şerhi. Ankara: Akçağ Yayınları, ts.
Cevherî, İsmail b. Hammâd, es-Sıhâh Tâcü’l-luga ve sıhâhi’l-Arabiyye, (thk. Ahmed Abdulğafûr Attâr), Dâru’l-ilm li’l-melâyîn, Beyrut 1990.
Fîrûzâbâdî, Mecdüddin Muhammed b. Ya‘kub, el-Kâmûsu’l-Muhît. Thk. Mektebu tahkîki’t-turâs fî müesseseti’r-risâle. Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 1986.
Halebî, Ebü'l-Abbas Şihabüddin Ahmed b. Yusuf b. Abdiddaim Semîn, Umdetü'l-huffaz fî tefsiri eşrefi'l-elfaz. Thk. Muhammed Tuncî. Beyrut: Âlemu’l-kütüb, 1993.
İbn Âşûr, Muhammed Tâhir b. Muhammed b. Muhammed et-Tûnusî, Tefsirü’t-tahrîr ve't-tenvîr. Tunus: ed-Dârü't-Tûnusiyye, 1984.
İbn Cüzeyy, Ebü'l-Kâsım Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Kelbî, Tefsîru İbn Cüzeyy: et-Teshil li-ulumi't-tenzil. Beyrut: Dârü'l-Kitâbi'l-Arabî, 1983.
İbn Fâris, Ebu'l-Hüseyin Ahmed b. Fâris b. Zekeriyyâ, Mu‘cemu mekâyîsi’l-luğa. Thk. Abdusselam Muhammed Hârun. Beyrut: Dâru’l-Cîl, t.s.
İbn Manzûr, Ebu'l-Fazl Muhammed b. Mükerrem b. Ali el-Ensârî, Lisânu’l-Arab. Beyrut: Dâru Sâdır, ts.
İbnü'l-Cevzi, Ebü'l-Ferec Cemaleddin Abdurrahman b. Ali, Zâdü'l-mesîr fî ilmi't-tefsîr. Beyrut: el-Mektebetü'l-İslâmiyye, 1987.
İsfahânî, Ebu’l-Kâsım el-Hüseyin b. Muhammed Râğıb, Müfredâtü elfâzi’l-Kur’ân. Beyrut: ed-Dâru’ş-Şâmiyye, 2002.
Karaman, Hayrettin - Özek, Ali - Dönmez, İbrahim Kâfi - Çağrıcı, Mustafa - Gümüş, Sadrettin - Turgut, Ali, Kur'ân-ı Kerim Açıklamalı Meali. Ankara: TDV Yayınları, 2006.
Kutub, Seyyid b. Kutub b. İbrahim Seyyid, Fî zılâli'l-Kur'ân. Trc. İ. Hakkı Şengüler, Bekir Karlığa, M. Emin Saraç. İstanbul: Hikmet Yayınları, 1973.
Maturîdî, Ebû Mansur Muhammed b. Muhammed b. Muhammed, Te’vîlâtü’l-Kur’ân. Mür. Bekir Topaloğlu. İstanbul: Mizan Yayınevi, 2005-2010.
Mâverdî, Ebü'l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habib, en-Nüket ve'l-uyûn: Tefsiru'l-Maverdî. Mür. es-Seyyid b. Abdülmaksûd b. Abdürrahim. Beyrut: Dârü'l-kütübi'l-ilmiyye, 1992.
Mevdûdî, Seyyid Ebü’l-A’lâ, Tefhîmü'l-Kur'an. Trc. Ahmed Asrar, İstanbul: Bengisu Yayıncılık, 1997.
Mütercim Asım Efendi, Kâmûs Tercümesi. y.y, h.1272.
Râzî, Ebû Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer Fahreddin, et-Tefsirü'l-kebîr: Mefâtîhü'l-gayb. Beyrut: Dâru ihyâi't-türâsi'l-Arabî, 1934.
Sarıcık, Murat, İnanç ve Zihniyet Olarak Cahiliye. İstanbul: Nesil Yayınları, 2004.
Taberî, Ebû Cafer İbn Cerîr Muhammed b. Cerîr b. Yezid, Tefsirü’t-Taberî: Câmiü’l-beyân an te’vîli âyi’l-Kur’an. Thk Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî. Riyad: Dâru âlemi’l-kütüb, 2003.
Yazır, Elmalılı M. Hamdi, Hak Dini Kur’ân Dili. Sad. İsmail Karaçam, Emin Işık, Nusrettin Bolelli, Abdullah Yücel. İstanbul: Azim Dağıtım, ts.
Zebîdî, Ebu'l-Feyz Murtazâ Muhammed b. Muhammed, Tâcu'l-arûs min cevâhiri'l-kâmûs. Thk. Abdulalîm et-Tahâvî. Beyrut: Dâru ihyâi’t-turâsi’l-Arabî, 1980.
Zemahşerî, Ebü'l-Kâsım Cârullah Mahmûd b. Ömer b. Muhammed, el-Keşşâf an hakâiki't-Tenzil ve uyunü'l-ekâvîl fî vücûhi't-te’vîl: el-Keşşaf an hakâikı gavâmizi’t-Tenzil ve uyûni'l-ekâvîl fî vücûhi't-te’vil. Beyrut: Dârü'l-fikr, 1977.