Dinî Tecrübenin Bilimsel Değeri

Öz Dinî tecrübe, yoğun dinî yaşantı anlamına gelmektedir. Mü’minin iç dünyasında Allah’ın algılanması ve yaşantılamasıdır. Nesnelerin bilgisini duyular yoluyla elde etmeye “tabiat tecrübesi”, Allah’ın alâmet ve işaretlerini sezgisel yolla kavramaya “dinî tecrübe“ denir. Dinî tecrübenin diğer tabiat tecrübeleri kadar sağlam bir bilgi kaynağı olmadığı ifade edilmektedir. İlâhiyatçılar ve mistikler ise dinî tecrübenin diğer tecrübeler kadar sağlam bir bilgi kaynağı olduğunu savunurlar. Yaşantılanan dinî tecrübeye hemen inanmak ve ona göre hareket etmek yerine, eleştiriye tabi tutup dine, akla ve ahlaka uygunluğuna göre kabul etmek gerekir. Zira olağanüstü bir yaşantı olan dinî tecrübe doğru olabileceği gibi yanlış da olabilir.

Anahtar Kelimeler:

Dinî Tecrübe, Tabiat Tecrübesi, Duyum, Sezgi

PDF

___

ALPYAĞIL, Recep, (2011), Geleneksel ve Çağdaş Metinlerde Din Felsefesine Dair Okumalar I, İstanbul: İz Yayınları.

AYDIN, Mehmet, (1987), Din Felsefesi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.

BUDAK, Selçuk, (2000), Psikoloji Sözlüğü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.

BURHENN, Herbert, (1994)“Philosophy and Religious Experience” ;Hood, Ralph W: Jr., Handbook of Religious Experience, Alabama: Religious Education Press.

YARAN, Cafer Sadık, (2007) “Eleştirel Deneyimcilik”: Dini Tecrübede Swinbürne’ün “Safdillik İlkesine Karşı “Eleştirellik İlkesi”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.15.

CÜCELOĞLU, Doğan, (1992), İnsan ve Davranışı, İstanbul: Remzi Kitabevi, 3. Baskı.

ELİAÇIK, İhsan R., (Tarihsiz), Çağa İz Bırakan Müslüman Önderler Muhammed İkbal, İstanbul: Bağımsız Yayınları.

HANÇERLİOĞLU, Orhan, (1988), Ruhbilim Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi.

HEİLER, Friedrich, (1955), Mistisizmde Tanrı Mefhumu, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. I-II.

HAMİDULLAH, Muhammad, (2003), İslam Peygamberi, çev: Salih Tuğ, Ankara: İmaj Yayınları.

HÖKELEKLİ, Hayati, (1993), Din Psikolojisi, Ankara: TDV Yayınları.

HÖKELEKLİ, Hayati, (2010), Din Psikolojisine Giriş, İstanbul: Dem Yayınları.

İKBAL, Muhammed, (1958), Cavidnâme, çev: Annemarie Schimmel, Ankara.

İKBAL, Muhammed, (1983), İslam’da Dini Düşüncenin Yeniden Doğuşu, İstanbul: Bir Yayınları.

KARUVELİL, George S. J., “Religious Experience: Reframing the Question”, Forum Philosophicum, Special İssue, 2011.

NINA P. Azari, DİETER, Birnbacher, “The Role of Cognition and Feeling in Relegious Experince”, Zygon, vol. 39, no:4 (December 2004), pp. 901-917.

SPİLKA, Bernard, HOOD, Jr, Ralph W., HUNSBERGER, Richard, GORSUCH, RL, (2003), The Psychology of Religion, London: The Guilford Press, Third Edition.

SWİNBURNE, Richard, (1979), The Existence of God, Clarendon Press, Oxford.

TUNÇ, Şekip Mustafa, (1959), Bir Din Felsefesine Doğru, İstanbul: Türkiye Yayınları.

TÜZER, Abdüllatif, (2006), Dinî Tecrübe ve Mistisizm Felsefi Bir Yaklaşım, İstanbul: Dergah Yayınları.

TÜZER, Abdullatif, (2011), “Güvenilir Bir Tecrübe ve Tanrı’nın Varlığına Rasyonel Bir Kanıt Olarak Dinî Tecrübe”, der: Recep Alpyağıl, Geleneksel ve Çağdaş Metinlerde Din Felsefesine Dair Okumalar I, İstanbul: İz Yayınları.

VERGOTE, Antoine, (1999), Din İnanç ve İnançsızlık, çev: Veysel Uysal, İstanbul: İFAV Yayınları.

YARAN, Cafer Sadık, (2007), “Eleştirel Deneyimcilik”: Dini Tecrübede Swinbürne’ün “Safdillik İlkesine Karşı “Eleştirellik İlkesi”, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.15.