HACI HASAN EFE, ALİ KASAL, TANER DİZEL, Ali Rıza ARSLAN, Haldun Ender ERDEM

Masif ve Lamine Ağaç Malzemelerin (LAM) Alyan Vida Tutma Mukavemeti

Bu çalışmada, farklı ağaç türlerinden hazırlanan, polivinilasetat (PVAc) ve üre-formaldehit (ÜF) tutkallarıyla yapıştırılmış lamine malzemelerin (LVL), liflere dik ve paralel doğrultudaki alyan vida tutma performansları, masif ağaç malzemelerle karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Deney örnekleri, Türkiye Mobilya Endüstrisi’ndeki yaygın kullanımları nedeniyle Doğu kayını (Fagus orientalis L.), sarıçam (Pinus sylvestris L.) ve kavak (Populus nigra) odunlarından hazırlanmıştır. Deneylerde 5 mm çapında ve 70 mm boyunda alyan vida kullanılmıştır. 3 malzeme çeşidi, 3 ağaç türü, 2 lif doğrultusu ve her örnekten 10 adet olmak üzere toplam 180 adet örnek statik yük altında alyan vida çekme deneyine alınmıştır. Deneyler sonucunda, en yüksek alyan vida tutma mukavemeti, masif Doğu kayını malzemelerde liflere paralel yönde, en düşük ise masif kavak malzemede liflere dik yönde elde edilmiştir. Ayrıca, masif ağaç malzemeye göre teknik ve ekonomik yönlerden birçok avantajları olan lamine malzemeler, kendi ağaç türlerinin masif malzemelerine yakın performans değerleri göstermişlerdir. Buna göre, lamine malzemelerin, çerçeve (iskelet) mobilya üretiminde kullanıldığı taktirde, özellikle alyan vidalı birleştirme uygulamalarında mukavemet açısından problem çıkarmayacağı ifade edilebilir

Anahtar Kelimeler:

Vidalı birleştirmeler, Vida tutma mukavemeti, Lamine ağaç malzeme (LVL)

Allen Screw Withdrawal Strength of Solid Wood and Laminated Veneer Lumber (LVL)

Keywords:

-,

___

Altınok M. 2002. Lamine Ağaç Malzemede Katman Simetrisinin Eğilme Direncine Etkileri, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Cilt 15, No 2, 385-392.
Altınok M., Döngel N. 2002. Çam Türü Lamine Elemanlarda Mekanik Performans, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Cilt 15, No 1, 215-225.
Altınok M. 2003. Lamine Ahşapta Katman Teşekkülünün Mekanik Performansa Etkilerinin Belirlenmesi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Cilt 16, No:1, 217-224.
ASTM D 143. 1993. Standard Test Method of Testing Small Clear Speciemens of Timber, ASTM Standards, W. Conshohocken, PA, USA.
ASTM D 1037 - 98. 1998. Standard Methods of evaluating the properties of wood-base fiber and particle panel materials. ASTM, West Conshohocken, PA. USA.
DIN 571. 2003. Hex head wood screws, steel, Maryland Metrics Fastener Catalog-Chapter E, Owings Mills, MD 21117, USA.
Döngel N. 1997. Lamine Ahşap Malzemede Ağaç Türü, Katman Sayısı ve Tutkal Çeşidinin Eğilme Direncine Etkileri, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Efe H. 1992. “Mobilya Endüstrisinde Kullanılan Ahşap Levhaların Soket–Vida Tutma Yetenekleri”, Yüksek Lisans Tezi, G. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, 12-16, Ankara.
Efe H. 1994. Modern Mobilya Çerçeve Tasarımında Geleneksel ve alternatif Bağlantı Tekniklerinin Mekanik Davranış Özellikleri, Doktora Tezi, K.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Efe H., Demirci S. 2001. Sarıçam ve Doğu Kayını Odunlarında Çeşitli Tutkalların Kavela Çekme Direncine Etkileri, Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, G.Ü., Ankara, 9, (9), 1- 13.
Erdil Y.Z., Zhang J.L., Eckelman C.A. 2002. Holding Strength of Screws In Plywood and Oriented Strandboard, Forest Products Journal, 52 (6): 55-62.
Kasal A. 2004. Masif Ve Odun Kompoziti Malzemelerden Üretilmiş Çerçeve Konstrüksiyonlu Koltukların Dayanım Özelliklerinin Araştırılması, Doktora Tezi, G.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Keskin, H. 2001. PVAc-D4 Tutkalı ile 4 Katmanlı Olarak Lamine Edilmiş Sarıçam, Toros Sediri, Doğu Kayını, Sapsız Meşe Odunlarının Teknolojik Özellikleri ve Ağaç Endüstrisinde Kullanım İmkanları, Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. İşleri
Kılıç Y. 1997. Lamine Edilmiş Kızılağaç’ın Fiziksel ve Mekanik Özellikleri ile Mobilya Endüstrisinde Kullanım Olanaklarının Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, H.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, 46-60, Ankara.
Kurtoğlu A. 1997. Yapıştırılmış Lamine Ağaç Yapı Elemanları, Mobilya Dekorasyon Dergisi, Yıl 4, Sayı 21, 10–16.
Örs Y., Özen R., Doğanay S. 1998. Mobilya Üretiminde Kullanılan Ağaç Malzemelerin Vida Tutma Dirençleri”,Tr. J. of Agriculture and Forestry, TÜBİTAK, (22): 29-34.
Örs Y., Atar M., Özçifçi, A. 2001. Lamine Ağaç Malzemede Kama Dişi Boy Birleştirmenin Eğilme Direncine Etkileri, G.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Ankara, 4 (2):531-539.
Örs Y., Keskin H. 2001. Ağaç Malzeme Bilgisi, Atlas Yayın Dağıtım Ltd. Şti., Yayın No 02, Ankara.
Rajak Z.,I.,B.,H.,A., Eckelman C.A. 1993. Edge and Face Withdrawal Strength of Large Screws In Particleboard and Medium Density Fiberboard”, Forest Product Journal, 43 (4) : 25– 30.
Tout R. 2000. A review of adhesives for furniture, International Journal of Adhesion & Adhesives, 20 (4): 269-272.
TS 2471. 1976. Odunda Fiziksel ve Mekanik Deneyler İçin Rutubet Miktarının Tayini, T.S.E., Ankara.
TS 3891. 1982. Yapıştırıcılar-Polivinilasetat Esaslı Emülsiyon (Ahşap Malzeme İçin), (Tadil AMD1:1992-07), T.S.E., Ankara.
TS 12009, 1996. Reçineler-Üre Formaldehit, T.S.E., Ankara.
TS EN 386. 1999. Yapıştırılmış Lamine Ahşap Performans Özellikleri ve Asgari Üretim Şartları, TSE Standardı, Ankara, 1-4.
Uysal B., Özçiftçi A., Kurt Ş., Yapıcı F. 2005. Lamine Malzemede Su Buharının Boyutsal Değişime Etkisi, Fırat Üniv., Fen ve Müh., Bil., Dergisi, 655-663, Elazığ.