Sınıf öğretmenlerinin öğretmen kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi

Bu çalışmada, sınıf öğretmenlerinin öğretmen kavramına ilişkin metaforlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yaklaşımı ve buna bağlı olarak fenomenoloji yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmanın örneklemini amaçlı örnekleme yoluyla seçilen Trabzon ve Gümüşhane ilerindeki dört ilköğretim okullarında görev yapmakta olan toplam 16 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Öğretmen Metaforlarını Belirleme Formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler, üst düzey analiz biçiminden olan içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, sınıf öğretmenleri öğretmen kavramına ilişkin olarak toplam 17 adet geçerli metafor ürettikleri tespit edilmiştir. En fazla metafor üretilen tema yetiştirici ve geliştirici öğretmen olmuştur. Sınıf öğretmenlerinin öğretmen kavramına ilişkin öne sürdükleri metaforlar benimsedikleri ve olmak istedikleri öğretmen rolleri ve eğitim yaklaşımları gibi konularda bilgiler sunabileceğinden metaforlar zihinsel imgeleri açığa çıkarmada, anlamada ve açıklamada güçlü birer araştırma aracı olarak kullanılabileceği yönünde önerilerde bulunulmuştur.

PDF

___

Black, M. (1993). More about metaphor, in A. Ortony (Ed.), Metaphor and Thought, (pp. 19- 41), Cambridge: Cambridge University Press.
Boyacı, A. (2009). İlköğretim Okulu Öğretmenlerin Eğitim Planlamasına Yönelik Kullandıkları Metaforlar, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21,109-122.
Cerit, Y. (2008). Öğretmen Kavramı İle İlgili Metaforlara İlişkin Öğrenci, Öğretmen ve Yöneticilerin Görüşleri, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4): 693-712.
Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2000). Research Methods in Education, (5th edition), London: Routledge.
Çelikten, M. (2006). Kültür ve Öğretmen Metaforları, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2): 269-283.
Ekiz, D. (2001). İlköğretimde Fen Bilimi Öğretimi ve Öğrenimi, Trabzon: Derya Kitabevi.
Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri,(2. baskı), Ankara: Anı Yayıncılık.
Ekiz, D. (2011). Primary School Teachers Preactive Teaching and Practical Theories, Germany: Lambert Academic Publishing.
Fraenkel, J. R. ve Wallen, N. E. (2008). How to Design and Evaluate Research in Education, (7th edition), New York: McGraw-Hill Higher Education.
Gündüz, M ve Ocak, G. (2006).Eğitim Fakültesini Yeni Kazanan Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Giriş Dersini Almadan Önce ve Aldıktan Sonra Öğretmenlik Mesleği Hakkındaki Metaforlarının Karşılaştırılması, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2): 294-310.
Lewin, S. R. (1993). Language, concepts, and worlds: Three domains of metaphor, in A. Ortony (Ed.), Metaphor and Thought, (pp. 113-134), Cambridge: Cambridge University Press.
MEB (1973). Milli Eğitim Temel Kanunu, 24/6/1973 Sayı: 14574 Resmi Gazete.
Oğuz, A. (2009). Öğretmen Adaylarına Göre Ortaöğretim Öğretmenlerini Temsil Eden Metaforlar, Milli Eğitim Dergisi, 38 (182):?.
Ortony, A. (1993). Metaphor, language, and thought, in A. Ortony (Ed.), Metaphor and Thought, (pp. 1-16), Cambridge: Cambridge University Press.
Öztürk, Ç. (2007). Sosyal Bilimler Sınıf ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Coğrafya Kavramına Yönelik Metafor Durumları, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8 (2): 55-69.
Pertie, H. G. ve Oshlag, R. S. (1993). Metaphor and learning, in A. Ortony (Ed.), Metaphor and Thought, (pp. 579-609), Cambridge: Cambridge University Press.
Polard, A. ve Tann, S. (1993). Reflective Teaching in the Primary School, (2nd edition), London: Cassell.
Rubin, A. ve Babbie, E. (1997). Research Methods for Social Work, (3th edition), New York: Brooks Cole Publishing Company.
Saban, A. (2004). Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmen Kavramına İlişkin İleri Sürdükleri Metaforlar, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (2):?.
Saban, A. (2007). Lisansüstü Öğrencilerin Nitel Araştırma Metodolojisine İlişkin Algıları, Selçuk üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17,469-485.
Saban, A. (2008). İlköğretim 1.Kademe Öğretmen ve Öğrencilerin Bilgi Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler, İlköğretim Online, 7(2): 421-455.
Saban, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2): 281-326.
Schön, D. A. (1993). Generative metaphor: A perspective on problem-setting in social policy, in A. Ortony (Ed.), Metaphor and Thought, (pp. 137-163), Cambridge: Cambridge University Press.
Sticht, T. G. (1993). Educational uses of metaphor, in A. Ortony (Ed.), Metaphor and Thought, (pp. 621-632), Cambridge: Cambridge University Press.
Şimşek, H. ve Yıldırım, A.(2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınları.
Şişman, M. (2000). Öğretmenliğe Giriş, (2. Baskı), Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Yılman, M. (2006). Türkiyede Öğretmen Eğitiminin Temelleri, (2. baskı), Ankara: Nobel Yayınları.