İlköğretim okulu öğretmenlerinin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim okulu öğretmenlerinin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin bazı demografik değişkenlere göre incelenmesidir. Araştırmaya Ankara merkezinde yer alan ilköğretim okullarında görevli 347 öğretmen katılmıştır. Öğretmenlerin psikolojik dayanıklılık düzeylerinin belirlenmesi için ‘Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği III-R’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde Bağımsız Gruplar İçin t-Testi ve Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı uygulanmıştır. Araştırmanın sonuçları, öğretmenlerin psikolojik dayanıklılık toplam puanlarının cinsiyet ve branş değişkenlerine göre anlamlı farklılıklar göstermediğini ortaya koymuştur. Bununla birlikte, psikolojik dayanıklılık ile yaş ve mesleki kıdem arasında anlamlı ilişkiler yoktur. Bu bulgular, öğretmenlerde psikolojik dayanıklılığın farklı kişilik özelliklerinin yanında kişisel ve örgütsel değişkenlerle ilişkilendirilerek araştırılması gerektiğini göstermektedir.

Investigating the psychological hardiness levels of primary school teachers

The purpose of this study was to investigate the psychological hardiness levels of primary school teachers according to their some demographic variables. A total of 347 teachers employed in the primary schools in Ankara participated in the study. ‘Personal Views Survey III-R’ was used to determine teachers’ psychological hardiness. Independent Samples t-Test and Pearson Product-Moment Correlation Coefficient were performed to analyze the data. Results revealed that the total scores of teachers’ psychological hardiness did not vary depending on their variables of gender and branch. However, psychological hardiness was not significantly related to both age and years of experience. These findings give rise to the need for further research contributing to the relationships of teacher hardiness to both different personal and organizational variables as well as personality characteristics.

PDF

___

Aydın, İ. (2002). İş yaşamında stres (2. baskı). Ankara: Pegem A. Azeem, S. M. (2010). Personality hardiness, job involvement and job burnout among teachers. International Journal of Vocational and Technical Education, 2(3), 36-40.
Balay, R. (2000). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel.
Baltaş, A. ve Baltaş, Z. (2000). Stres ve başaçıkma yolları (20. basım). İstanbul: Remzi.
Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (3. baskı). Ankara: Pegem A.
Chan, D. W. (2003). Hardiness and its role in the stres-burnout relationship among prospective Chinese teachers in Hong Kong. Teaching and Teacher Education, 19, 381-395.
Crowley, B. J., Hayslip, B., & Hobdy, J. (2003). Psychological hardiness and adjustment to life events in adulthood. Journal of Adult Development, 10(4), 237-248.
Durak, M. (2002). Predictive role of hardiness on psychological symptomatology of university students experienced earthquake (Unpublished master thesis). The Middle East Technical University, Ankara.
Hannah, T. E., & Morrisey, C. (1986). Correlates of psychological hardiness in Canadian adolescents. The Journal of Social Psychology, 1271(4), 339-344.
Hanton, S., Evans, L., & Neil, R. (2002). Hardiness and the competitive trait anxiety repsonse. Anxiety, Stress and Coping, 16(2), 167-184.
Harrisson, M., Loiselle, C. G., Duquette, A., & Semenic, S. E. (2002). Hardiness, work support and psychological distress among nursing assistants and registered nurses in Quebec. Journal of Advanced Nursing, 38(6), 584-591.
Judkins, S. K., & Furlow, L. (2003). Creating a hardy work environment: Can organizational policies help? Texas Journal of Rural Health, 21(4), 11-17.
Judkins, S. K., & Rind, R. (2005). Hardiness, stress, and job satisfaction among home care nurses. Home Health Care Management and Practice, 17(2), 113-118.
Karakelle, S. ve Canpolat, S. (2008). Tükenmişlik düzeyi yüksek ilköğretim öğretmenlerinin öğrencilere yaklaşım biçimlerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 33, 106-120.
Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi (19. baskı). Ankara: Nobel.
Klag, S., & Bradley, G. (2004). The role of hardiness in stress and illness: An exploration of the effect of negative affectivity and gender. British Journal of Health Psychology, (9), 137-161.
Lambert, C. E., & Lambert, V. A. (1999). Psychological hardiness: State of the science. Holistic Nursing Practice, 13(3), 11-19.
Lambert, V. A., Lambert, C, E., & Yamase, H. (2003). Psychological hardiness, workplace stress and related stress reduction strategies. Nursing and Health Sciences, (5), 181-184.
Leak, G. K., & Williams, D. E. (1989). Relationship between social interest, alienation, and psychological hardiness. Individual Psychology, 45(3), 369-375.
Maddi, S. R., Harvey, R. H., Khoshaba, D. M., Lu, J. L., Persico, M., & Brow, M. (2006). The personality construct of hardiness, III: Relationships with repression, innovativeness, authoritarianism, and performance. Journal of Personality, 74(2), 575-598.
Maddi, S. R., & Khoshaba, D. M. (1994). Hardiness and mental health. Journal of Personality Assessment, 63(2), 265-274.
Maddi, S. R., & Khoshaba, D. M. (2001). Personal views survey (3rd ed. revised). Newport Beach, CA: The Hardiness Institute.
Maddi, S. R., Wadhwa, P., & Haier, R. J. (1996). Relationship of hardiness to alcohol and drug use in adolescents. AM. J. Drug Alcohol Abuse, 22(2), 247-257.
Morrisey, C., & Hannah, T. E. (1986). Measurement of psychological hardiness in adolescents. Journal of Genetic Psychology, 148(3), 393-397.
Motan, İ. (2002). Distinguishing anxiety and depression: Hardiness (Unpublished master thesis). The Middle East Technical University, Ankara.
Norfolk, D. (1989). İş hayatında stres (Çev.: L. Serdaroğlu). İstanbul: Form. Sezgin, F. (2009). Relationships between teacher organizational commitment, psychological hardiness and some demographic variables in Turkish primary schools. Journal of Educa tional Administration, 47(5), 630-651.
Sezgin, F. (2010). Psikolojik dayanıklılığı düşük ve yüksek öğretmenlerde örgütsel bağlılık üzerine bir araştırma. 19. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildiri Özetleri (ss. 92-93).
Lefkoşa: Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Sheard, M., & Golby, J. (2007). Hardiness and undergraduate academic study: The moderating role of commitment. Personality and Individual Differences, 43, 579-588.
Terzi, Ş. (2005). İyi olmaya ilişkin psikolojik dayanıklılık modeli (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Thomson, W. C., & Wendt, J. C. (1995). Contribution of hardiness and school climate to alienation experienced by student teachers. The Journal of Educational Research, 88(5), 269-274.