Hatice HARMANCI, Hüsniye DAYIOĞLU, Selva Nur KIRKPINAR

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI ve OLUMLU DEĞERLENDİRİLME KORKUSU ile OLUMSUZ DEĞERLENDİRİLME KORKUSU ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı, sosyal medya bağımlılığı ile olumlu ve olumsuz değerlendirilme korkusu arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırmanın örneklemini Konya’daki 302 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Katılımcıların yaşları kullanılan ölçme araçlarında yetişkin örüntüsünün elde edilmesi amacıyla en az 18 olarak belirlenmiştir. Katılımcıların %68,2’si kadınlardan, %31,8’si erkeklerden oluşmaktadır. Katılımcılara Sosyal Medya Bağımlılığı Yetişkin Formu, Olumsuz Değerlendirilme Korkusu Ölçeği, Olumlu Değerlendirilme Korkusu Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Çalışma kapsamında üniversite öğrencilerinin sosyal medya bağımlılığı ile olumlu değerlendirilme ve olumsuz değerlendirilme korkularının; yaş, cinsiyet ve eğitim aldığı üniversiteye göre farklılaşıp farklılaşmadığı, sosyal medya bağımlılığı ile olumlu değerlendirilme ve olumsuz değerlendirilme korkuları arasındaki ilişki ile ilgili bulgular paylaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, sosyal medya bağımlılığı ile olumsuz değerlendirilme korkusu arasında anlamlı ve pozitif yönde bir ilişki bulunurken sosyal medya bağımlılığı ile olumlu değerlendirilme korkusu arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Araştırma bulgularına göre, kadın öğrencilerin sosyal medya bağımlılık puanları erkek öğrencilerden daha yüksektir. Olumlu değerlendirilme ve olumsuz değerlendirilme korkusu puanları ise cinsiyet değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılaşmamaktadır. Üniversite öğrencilerinin en çok kullandıkları sosyal medya araçlarının sırasıyla YouTube, İnstagram ve Whatsapp olduğu belirlenmiştir. Üniversite öğrencilerinde sosyal medya kullanımının ve buna geliştirilen bağımlılık sonucunda değerlendirilmeye yönelik taşıdıkları korku ve kaygının belirgin olmasının büyük önem taşıdığı düşünülmektedir

Anahtar Kelimeler:

Sosyal medya kullanımı, Sosyal medya bağımlılığı, Olumlu Değerlendirilme Korkusu, Olumsuz Değerlendirilme Korkusu.

İNVESTİGATİON of the VALUE BETWEEN SOCİAL MEDİA DEPENDENCE and FEAR of POSİTİVE EVALUATİON and FEAR of NEGATİVE EVALUATİON of UNİVERSİTY STUDENTS

The aim of this study is to investigate the relationship between social media addiction and fear of positive and negative evaluation. The sample of the research; It consists of 302 university students in Konya. The ages of the participants were determined to be at least 18 in order to obtain adult pattern in the measurement instruments used. 68.2% of the participants were women and 31.8% were men. Social Media Addiction Adult Form, Fear of Negative Rating Scale, Fear of Positive Rating Scale and Personal Information Form were administered to the participants. Within the scope of the study, the fears of university students' positive evaluation and negative evaluation with social media addiction; age, gender, and whether they differ according to the university they study, and the relationship between social media addiction and fears of positive evaluation and negative evaluation. According to the results of the research, there was a significant and positive relationship between social media addiction and fear of negative evaluation, but no significant relationship was found between social media addiction and fear of positive evaluation. According to the research findings, female students 'social media addiction scores are higher than male students'. On the other hand, fear of positive and negative evaluation did not differ significantly according to gender. The most commonly used social media tools of university students were found to be YouTube, Instagram and Whatsapp, respectively. It is thought that it is of great importance that university students use social media and their fear and anxiety to be evaluated as a result of the addiction developed

Keywords:

Social media use, Social media addiction, Fear of positive evaluation, Fear of negative evaluation,

PDF

___

ADAM KARDUZ, Fatıma Firdevs, bk. SARIÇAM, Hakan. AKDENİZ, S., “Farklı Merhamet Düzeylerine Sahip Üniversite Öğrencilerinde Depresyon, Anksiyete, Stres ve Duygusal Zekanın İncelenmesi”, (Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi), Konya 2014.
AKINCI VURAL, Z. ve Mikail Bat, “Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma”, Journal of Yasar University, XX/05 (2010), s. 3348‐3382.
AKTAN, Ercan, “Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi”, Erciyes İletişim Dergisi, X/4 (2018), s. 405-421.
ARSLAN, A., bk. KIRIK, Ali Murat. AYAN, Altan-A. S. Ünsar, “Olumsuz Değerlendirilmekten Korkma Düzeylerinin Belirlenmesi: Bir Devlet Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Araştırma”, Manas Journal of Social Studies, IV/5 (2015), s. 263-277.
BAL TURAN, Emine, bk. KÖSE, Elif. BARGH, J. A., bk. McKENNA, K.Y.A. BAT, Mikail, bk. AKINCI VURAL, Z. BAYKÖSE, Nazmi, bk. KÖSE, Elif. CAPLAN, S., “Relations among loneliness, social anxiety and problematic internet use”, Cyberpsychology & Behavior, X/2 (2007), s. 234-242.
ÇAM,Sabahattin-D. Sevimli ve E. Yerlikaya, “Olumsuz Değerlendirilmekten Korkma Ölçeği’ne (Odkö) İlişkin Bir Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, XIX/1 (2010), s.132-140.
ÇETİN, Bayram- M. İlhan ve F. Yılmaz, “Olumsuz Değerlendirilme Korkusu ve Akademik Risk Alma Arasındaki İlişkinin Kanonik Korelasyonla İncelenmesi”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, XIV/1 (2014), s. 135
ÇETİNKAYA, A., bk. KIRIK, Ali Murat. ÇİFTÇİ, H., “Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Medya Bağımlılığı”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, VII/4 (2018), s. 417-434.
DEMİR, Muhammed, bk. SOLMAZ, Başak. DOĞAN, Tayfun ve Tarık Totan, “Olumlu Değerlendirilme Korkusu Ölçeği Türkçe Formu’nun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Akademik Bakış Dergisi, S. 22 (2010), s. 1-20.
DOST TUZGÖL, Meliha, bk. ZORBAZ, Osman. GÜL, M., bk. KIRIK, Ali Murat. GÜLÇAY, H., “Sosyal Medyanın İletişim Alanlarındaki Etkileri”, 7. Hukukun Gençleri Sempozyum Dizisi: Sosyal Medya ve Gündelik Hayata Etkisi, İstanbul 24-25 Kasım 2016, I/7.
HEİMBERG, Richard G., bk. RAPEE, Ronald M. HERZEM, Züleyah, bk. SOLMAZ, Başak. İLHAN, M., bk. ÇETİN, Bayram. KANBUR, E., “Çalışanların Olumsuz Değerlendirilme Korkusunun Örgütsel Sessizlik Üzerine Etkisi”, İşletme Araçları Dergisi, S.1 (2018), s. 382-402.
KARA, Ahmet, “Sosyal Görünüş Kaygısı ile Utangaçlık Arasındaki İlişkilerin İncelemesi”, Birey ve Toplum, VI/11 (2016), s. 95-106.
KIRIK, Ali Murat-A. Arslan-A. Çetinkaya-M. Gül, “A quantitative research on the level of social media addiction among young people in Turkey”, International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), III/3 (2015), s. 122.
KÖSE, Elif-Nazmi Bayköse-Emine Bal Turan-Tennur Yerlisu Lapa, “Düzenli Egzersiz Yapan Bireylerde Olumsuz Değerlendirilme Korkusunun Vücut Algılarını Belirlemedeki Rolü”, Mediterranean Journal of Humanities, VI/2 (2016), s. 351-360.
McKENNA, K.Y.A. ve J. A. Bargh, “Plan 9 from Cyberspace: the implications of the internet for personality and social psychology”, Personality and Social Psychology Review, IV/1 (2010), s. 57-75.
ÖZGÜR, Hasan, “Öğretmen Adaylarını Sosyal Ağ Bağımlılığ, Etkileşim Kaygısı ve Yalnızlık Düzeyi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, International Journal of Human Sciences, X/2 (2013), s. 667-690.
RAPEE, Ronald M.-Richard G. Heimberg, “A cognitive-behavioral model of anxiety in social phobia”, Behaviour research and therapy, XXXV/8 (1997), s. 741-756.
SARIÇAM, Hakan-Fatıma Firdevs Adam Karduz, “Sosyal Medya Kullanım Bozukluğu Ölçeği’nin Türk Kültürüne Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, IX/2 (2018), s. 116-135.
SEVİMLİ, D., bk. ÇAM, Sabahattin. SOLMAZ, Başak-Gökhan Tekin-Züleyha Herzem ve Muhammed Demir, “İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Bir Uygulama”, Selçuk İletişim, VII/4 (2013), s. 23-32.
ŞAHİN, C.-M. Yağcı, “Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği-Yetişkin Formu: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, XVIII/1 (2017), s. 523-538.
TEKİN, Gökhan, bk. SOLMAZ, Başak. TOTAN, Tarık, bk. DOĞAN, Tayfun. TUTGUN ÜNAL, A., “Sosyal Medya Bağımlılığı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”, (Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul 2015.
UZUN, Erman, bk. UZUN, Özlem. UZUN, Özlem-Veli Yıldırım ve Erman Uzun, “Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu olan Ergenlerde Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları ve Sosyal Medya Bağımlılığı, Benlik Saygısı ve Algılanan Sosyal Destek İlişkisi”, Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, X/3 (2016), s. 142
ÜNSAR, A. S., bk AYHAN, Altan. WINTON, E. C., “Social anxiety, fear of negative evaluation and the detection of negative emotion in others”, Behaviour research and therapy, XXXIII/2 (1995), s. 193-196. YAĞCI, M., bk. ŞAHİN, C.
YERLİKAYA, E., bk. ÇAM, Sabahattin. YERLİSU LAPA, Tennur, bk. KÖSE, Elif. YILDIRIM, Veli, bk. UZUN, Özlem. YILMAZ, F., bk. ÇETİN, Bayram. ZORBAZ, Osman ve Meliha Tuzgöl Dost, “Lise Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımının Sosyal Kaygı ve Akran İlişkileri Açısından İncelenmesi”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XXIX/1 (2014), s. 298-310.
Elektronik Kaynaklar: BAYRAK, H., “2019 Türkiye İnternet Kullanım ve Sosyal Medya
İstatistikleri”, 09.26.2019 tarihinde Dijilopedi: https://dijilopedi.com/2019- turkiye-internet-kullanim-ve-sosyal-medya-istatistikleri/ adresinden alındı.
EGEGEN. (2019). Blog Egegen: 09.26.2019 tarihinde https://egegen.com/blog/sosyal-medya-bagimliligi-nedir/ adresinden alındı.
Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, (2015, Ağustos 18). 26.2019 tarihinde alındı.
TÜİK:file:///C:/Users/lenovo/Downloads/Hanehalk%C4%B1_Bili%C5%9Fi m_Teknolojiler_18.08.2015.pdf adresinden alındı.
SAVCI, M.-M. Ercengiz ve F. Aysan, (2018). “Ergenlerde Sosyal Medya Bozukluğu Ölçeği’nin Türkçe Uyarlaması”, Arch Neuropsychiatry, 248-255. Nöropsikiyatri Arşivi: www.noropskiyatriarsivi.com 09.26.2019 tarihinde adresinden alındı.