CUMHURİYETİN İLK KONYA VALİSİ MUSTAFA KÂZIM BEY’İN HAYATI

Mustafa Kâzım Bey, 1866 yılında İstanbul’da doğmuştur. Eğitim hayatının ardından devlet kademelerinde yazı işleri muavinliği, Edirne Vilayet gazetesi yazarlığı, muallimlik, mutasarrıflık ve valilik gibi vazifeler üstlenmiştir. 17 Ekim 1922’de Konya Valiliğine tayin edilmiş, bu vazifesini 8 Mart 1925 tarihine kadar sürdürmüştür. Mustafa Kâzım Bey, 16 Ocak 1926 tarihinde kalp krizi geçirerek vefat etmiş, Şeyh Sadreddin Konevi Haziresi’ne defnedilmiştir. Bu çalışmada, Cumhuriyet devrinin ilk Konya Valisi olan Mustafa Kâzım Bey’in hayatı arşiv belgeleri ve dönemin basını ışığında ele alınmıştır.

THE LİFE OF MUSTAFA KÂZIM BEY, THE FİRST KONYA GOVERNOR OF REPUBLİC

Mustafa Kâzım Bey was born in 1886 in İstanbul. After his education, he was given tasks including public office as governorship, mutasarrıflık, muallimlik, the authorship of Edirne Vilayet newspaper and editorial office assistant. He was also assigned to the Governorship of Konya on 17 october 1922, and this his task was continued until 8 march 1925. Mustafa Kâzım Bey died because of heart attack on 16 january 1926, and buried in the Şeyh Sadreddin Konevi Haziresi. In this paper, Mustapha Kâzım Bey, the first Konya governorship of Republic period is discussed in terms of archive documents and the press of period

___

  • BOA., Dâhiliye Nezâreti Sicill-i Ahvâl Defterleri (DH. SAİD.): 49/152.
  • BOA., Maarif Nezareti Mektubi Kalemi Belgeleri (MF. MKT.): 129/118; 131/90.
  • BOA., Bâbâıli Evrak Odası Belgeleri (BEO): 174/13036; 2950/221203; 2951/221289; 3816/286154; 4003/300192; 4178/313298; 4301/322535.
  • BOA., Dâhiliye Nezareti Mektubî Kalemi Belgeleri (DH. MKT.): 7/59; 40/23; 168/14; 2148/15; 2165/71; 2911/42.
  • BOA., Dâhiliye Nezareti Muhaberât-ı Umumiye İdaresi Belgeleri (DH. MUI.): 3/36; 11-1/11.
  • BOA., Meclis-i Vükelâ Mazbataları (MV.): 235/173; 235/174.
  • BOA., Dâhiliye Nezâreti Şifre Kalemi Belgeleri (DH. ŞFR.): 423/118.
  • BOA., İradeler- Taltifât (İ. TAL.): 209/15. b) T.C. Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi (BCA).
  • BCA., 30-18-01-01-5-26-20; 30-18-01-01-5-31-5; 30-18-01-01-13-14-4- 01; 30-18-01-01-13-26-13-01.
  • AKINCI, Ali Rıza, “Hamdi Zade Abdülkadir”, Yeni Meram, 6 Aralık 1954, s. 2.
  • ÇANKAYA, Ali, Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler, III, Mars Matbaası, Ankara 1968-1969.
  • ES, Selçuk, “Konya’da Yatan Valiler”, Şehir Postası, 1 Haziran 1964, s. 3.
  • ES, Selçuk, “Musalla Kabristanında Konya Valileri Bölümü”, Yeni Konya, 27 Kasım 1970, s. 2.
  • ES, Selçuk, bk. KİŞMİR, Celaleddin.
  • IŞIK, Ali, Ah Mine’l-Mevt, Konya Ahiret Kapıları Kitabeleri, Çizgi Kitabevi Yay., Konya 2019.
  • KİŞMİR, Celaleddin-Selçuk Es, “Yarım Asır Öncesi Konya”, Yeni Konya, 18 Haziran 1962, s. 2.
  • KOMİSYON, “Bir Ziyâ‘-ı Elîm”, Babalık, 18 Kânunusani 1926/18 Ocak 1926, Nu: 2002, s. 1.
  • KOMİSYON, Atatürk’ün Bütün Eserleri, 1924, XVI, Kaynak Yayınları, İstanbul 2005.